Công nghệ này có chi phí phù hợp với túi tiền của người bệnh cũng như tính khả thi để thực hiện ở nhiều cơ sở y tế Việt Nam.

Hai đoạn xương nhân tạo bằng vật liệu PEEK in 3D, dài gần 20cm, vừa thay thế cho đầu trên xương đùi của hai người đàn ông bị biến dạng bởi u xương. Đây là hai bệnh nhân ghép xương đùi đầu tiên ở Việt Nam được áp dụng bảo tồn chi bằng phương pháp in 3D trong cùng một ngày. Sự kiện y học này được thực hiện bởi các bác sĩ của đơn nguyên phẫu thuật khớp háng và khung chậu, Khoa Chấn thương chỉnh hình và Y học thể thao, Bệnh viện đa khoa Xanh Pôn (Hà Nội).

leftcenterrightdel
Vật liệu sinh học PEEK để làm đoạn xương thay thế đoạn bị lấy bỏ.

Ông Nguyễn Văn V. (50 tuổi, ở Bắc Ninh) và ông Khuất Hữu T. (46 tuổi, ở Hà Nội) đều được chẩn đoán u xương sụn chuyển dạng vùng đầu trên xương đùi. Do phát hiện muộn và không được điều trị trong thời gian dài tới hơn 10 năm nên kích thước hai khối u rất lớn, phát triển phì đại như một cây súp lơ, xâm lấn toàn bộ đầu trên xương đùi đoạn dài gần 20cm, phá hủy hoàn toàn chức năng phần cấu trúc xương này, khiến hai bệnh nhân rất khó khăn trong di chuyển và sinh hoạt hằng ngày. Với những ca bệnh như vậy, trên thế giới giải pháp được lựa chọn hàng đầu là cắt bỏ đoạn xương hỏng kèm theo u và thay thế bằng khớp nhân tạo chuôi dài lắp ghép đặc biệt bằng chất liệu hợp kim titan với chi phí vô cùng đắt đỏ. Còn tại Việt Nam, đến nay, các phẫu thuật viên vẫn luôn gặp khó khăn khi đưa ra giải pháp điều trị triệt để, vì phải cân nhắc làm sao vừa giải quyết khối u, vừa giúp bệnh nhân bảo tồn được chức năng của khớp háng. Thậm chí trước đây, nếu bệnh nhân được khẳng định chẩn đoán ung thư xương thì phương pháp duy nhất được lựa chọn là tháo bỏ khớp háng, khiến bệnh nhân chịu cảnh tàn phế suốt đời.

Những năm gần đây, nhờ sự phát triển và ứng dụng của công nghệ in 3D trong tất cả lĩnh vực khoa học, đời sống, đồng thời thừa hưởng những thành tựu của ngành công nghệ vật liệu thay thế y sinh học đem lại, đặc biệt cùng sự ra đời của công nghệ sử dụng vật liệu PEEK trong tạo hình xương nhân tạo, một hướng đi mới được mở ra để điều trị triệt để những bệnh nhân có bệnh lý u xương phức tạp như trên.

PEEK là vật liệu Polyme mới được ứng dụng trong lĩnh vực chấn thương chỉnh hình trên thế giới. Loại polyme này có các đặc tính phù hợp để tạo ra các vật liệu sinh học cấy ghép vào cơ thể người, như: Tính chịu lực, tính đàn hồi, khả năng tương thích sinh học rất cao, không bị thải ghép và cũng dễ dàng chế tác in 3D theo khuôn mẫu. Sản phẩm của quy trình trên là tạo ra một đoạn xương đùi nhân tạo giống y hệt đoạn xương của bệnh nhân, đồng thời được thiết kế thêm để phù hợp với quá trình cấy ghép. Kết quả chỉ sau một ngày được phẫu thuật bỏ u và ghép xương nhân tạo bệnh nhân có thể vận động nhẹ nhàng trở lại. Xương nhân tại cũng bảo đảm khả năng chịu lực để bệnh nhân tập đi sớm từ ngày thứ 3 sau phẫu thuật.

Hiện nay, Viện Nghiên cứu và Phát triển Vật liệu Y sinh là đơn vị tiên phong và duy nhất cung cấp ứng dụng công nghệ in 3D trong chuyên ngành chấn thương chỉnh hình ở nước ta. Hy vọng thời gian tới, công nghệ này sẽ được ứng dụng rộng khắp, giúp các bệnh nhân về xương không phải tàn tật suốt đời.

Bài và ảnh: PHẠM TRUNG HIẾU