Bề dày truyền thống
Thượng tá Vũ Đào Long kể bằng giọng tự hào, tâm huyết: “Tiền thân của Trung đoàn 209 (Trung đoàn Sông Lô) là Trung đoàn 112 và Trung đoàn Vĩnh Yên, trong đó phần lớn là con em đồng bào các dân tộc Việt Bắc, nhiều cán bộ, chiến sĩ từng là du kích Bắc Sơn; bám đất, bám dân xây dựng cơ sở cách mạng, tham gia bảo vệ căn cứ Tân Trào trong những ngày chuẩn bị Tổng khởi nghĩa... Là một trong những trung đoàn chủ lực đầu tiên của Quân đội ta, khó có thể kể hết những khó khăn, gian khổ mà bao lớp cán bộ, chiến sĩ đã vượt qua. Từ một đơn vị hoạt động nhỏ lẻ, phân tán, trung đoàn vừa chiến đấu, vừa nỗ lực xây dựng lực lượng, từng bước khẳng định sức mạnh chiến đấu”...
Chiến sĩ trinh sát Trung đoàn 209 trình diễn võ thuật. Ảnh: PHƯƠNG TOÀN
Đi sâu tìm hiểu, chúng tôi được biết, với nhiệm vụ của một trung đoàn chủ lực, thuộc lực lượng cơ động của Bộ, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 209 đã tham gia chiến đấu trên nhiều chiến trường trong suốt 2 cuộc kháng chiến và chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, làm nhiệm vụ quốc tế... Lịch sử của Trung đoàn 209 gắn liền với những chiến công hiển hách, trong đó có những chiến thắng được coi là mốc son đánh dấu bước trưởng thành của Quân đội ta, như: Chiến thắng Sông Lô thu đông 1947, Chiến thắng Đông Khê trong Chiến dịch Biên Giới năm 1950, Chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954, Chiến thắng cánh đồng Chum-Xiêng Khoảng trên chiến trường Lào, chiến thắng Quảng Trị năm 1972... Ai đứng trong hàng ngũ của Trung đoàn 209 đều cảm thấy tự hào, hãnh diện, bởi gắn liền với những chiến công đó là tên tuổi của các anh hùng đã đi vào lịch sử, như: Anh hùng liệt sĩ Trần Cừ lấy thân mình lấp lỗ châu mai; Anh hùng Trần Can cắm cờ Tổ quốc trên cụm cứ điểm Him Lam trong Chiến dịch Điện Biên Phủ; Anh hùng Tạ Quốc Luật, Hoàng Đăng Vinh tham gia bắt sống tướng Đờ Ca-xtơ-ri... Và cũng hiếm đơn vị nào có tới 24 tướng lĩnh trưởng thành từ trung đoàn...
Phấn đấu noi gương
Đến Trung đoàn 209 hôm nay, chúng tôi thấy mọi cán bộ, chiến sĩ đều tỏ rõ niềm vinh dự và có ý thức phấn đấu phát huy truyền thống đơn vị anh hùng. Nhiều đồng chí cán bộ kể rằng, từ lúc học sĩ quan đã được nghe các thầy giáo lấy ví dụ về những chiến công xuất sắc của Trung đoàn 209. Về đơn vị công tác, anh em càng tự hào khi biết trung đoàn là đơn vị đầu tiên được Bộ Quốc phòng chọn làm điểm xây dựng doanh trại cơ bản, chính quy và thường xuyên dẫn đầu các phong trào thi đua. Đại úy Nguyễn Hồng Tu, Chính trị viên Đại đội Trinh sát 20, tâm sự: “Tôi vừa về nhận công tác thì trung đoàn đi diễn tập. Điều khiến tôi rất ấn tượng là trong điều kiện gian khổ, vất vả, nhiều cán bộ đã mang vác giúp chiến sĩ; khi đến vị trí tập kết thì cán bộ cùng thức trắng đêm đào công sự, chăm lo nơi ăn nghỉ cho chiến sĩ trước, rồi mới đến lượt mình... Tôi hiểu rằng chính sự gương mẫu và tình cảm cán-binh sâu sắc đã tạo nên sức mạnh, truyền thống của trung đoàn. Từ đó tôi luôn tự giác phấn đấu”.
Lời tâm sự ấy khiến tôi nhớ tới một bài viết đăng trên Báo Quân đội nhân dân cách đây chừng 15 năm, kể về chuyện khi đang chỉ huy đơn vị hành quân vượt đèo cao, thấy một chiến sĩ mang vác nặng bị tụt sau đội hình, đồng chí Phan Văn Giang (nguyên Trung đoàn trưởng Trung đoàn 209, nay là Trung tướng, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Tổng Tham mưu trưởng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng) đã lùi lại động viên, rồi mang vác giúp chiến sĩ qua đèo. Sự nêu gương, thương yêu chiến sĩ của người chỉ huy đã tạo sức mạnh tinh thần to lớn. Như hôm nay, Đại úy Nguyễn Văn Duy, Chủ nhiệm Hậu cần Trung đoàn 209 (vừa cùng đồng đội giành giải nhì toàn quân trong Hội thi Chủ nhiệm hậu cần và cơ quan hậu cần trung đoàn) bộc bạch: “Là cán bộ ở đơn vị có bề dày truyền thống, tôi cùng các đồng đội luôn tự nhủ phải nỗ lực noi gương các thế hệ đi trước”...
Buổi chiều tạnh mưa, chúng tôi được Trung tá Nguyễn Hải Anh, Trung đoàn trưởng, đưa đi thăm khắp đơn vị. Doanh trại chính quy, sạch đẹp và anh em bộ đội rạo rực khí thế là điều chúng tôi cảm nhận rất rõ. “Có lẽ trung đoàn đang thời kỳ đẹp nhất vì chuẩn bị cho lễ kỷ niệm 70 năm thành lập và đón nhận Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba”. Nghe nhà báo nói, Trung tá Nguyễn Hải Anh đáp lời: “Gần tháng nay trời mưa tầm tã nên các vườn hoa, thảm cỏ không được đẹp như trước. Chúng tôi luôn quan tâm xây dựng đơn vị sạch đẹp, văn hóa và đoàn kết để cán bộ, chiến sĩ cảm thấy tự hào, gắn bó như với chính ngôi nhà của mình, đồng thời thêm tự giác thực hiện nền nếp chính quy. Quan điểm của trung đoàn là phải duy trì các chế độ thực chất, hiệu quả, đã làm việc là nghiêm túc chứ không hình thức, đối phó. Có như vậy đơn vị mới thực sự vững mạnh”...
Qua những gì mắt thấy, tai nghe, chúng tôi hiểu vì sao thế hệ cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 209 hôm nay đã kế tục xứng đáng truyền thống vẻ vang, liên tục đạt “Đơn vị huấn luyện giỏi”, được Bộ Quốc phòng tặng cờ thi đua và 7 năm liền được Bộ tư lệnh Quân đoàn 1 tặng danh hiệu Đơn vị Quyết thắng.
THU THỦY - QUANG HÒA