Vào dịp đầu năm, cuối năm, ngày Tết, giỗ chạp và lễ hội… người ta đổ xô đi mua đủ các thứ hàng mã: nhà lầu, xe hơi, tủ lạnh, máy giặt, ti-vi, điện thoại, tiền vàng, quần áo… Đủ các loại giá: một tòa nhà biệt thự đẹp, khang trang giá khoảng 800 nghìn đồng; một chiếc xe hơi giá khoảng 400 nghìn đồng; một tập tiền đô-la độ 20 nghìn đồng; còn các vật phẩm hàng mã khác chỉ có 10-15 nghìn đồng là mua được như: giày dép, mũ, nón, bộ dao cạo râu…

Ảnh minh họa
Với quan niệm dương sao âm vậy, nhiều người liên tưởng đó là sự thật nên không ít người hình dung đến cảnh thiếu thốn đủ thứ ở "thế giới bên kia" mà chạnh lòng thương người đã khuất. Vì vậy, họ không sợ tốn kém vài chục nghìn, vài trăm nghìn đồng, thậm chí có thứ đến triệu đồng để đáp ứng nhu cầu "cần thiết" cho người đã khuất như người đang sống, bằng hình thức mua hàng mã về đốt.

Rồi cứ như thế diễn ra cảnh bắt chước nhau thành thử hàng mã "thượng vàng hạ cám" đều có cả, ở mọi lúc, mọi nơi trong cả nước, nhưng phát triển "mạnh" vào thời điểm các dịp lễ hội Tết, giỗ chạp… Thời buổi kinh tế thị trường, nghề buôn thần, bán thánh có chiều hướng "phát đạt", sẽ dẫn đến phát triển mê tín dị đoan trong xã hội, gây ra sự rắc rối cho nhiều gia đình, đáng tiếc có cả gia đình cán bộ, đảng viên. Những năm trước đây, tệ nạn đốt hàng mã đã giảm nhiều. Nhưng nay, chạy theo quan niệm "phú quý sinh lễ nghĩa", phải đốt nhiều vàng mã để cầu lộc, cầu tài và để "người ở thế giới bên kia" phù hộ. Nhưng lộc, tài, phù hộ chưa thấy đâu, chỉ thấy những lãng phí tiền bạc, nhiều nhà, nhiều chợ bị cháy…

Thiết nghĩ, việc đốt hàng mã hiện nay đã trở thành cái "mốt" của thời kỳ kinh tế thị trường, của các gia đình giàu có, nhưng đáng tiếc là các gia đình nghèo cũng bắt chước "làm theo". Theo chúng tôi, cần làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục và vận động mọi tầng lớp nhân dân thực hiện Chỉ thị số 27 của Bộ Chính trị: "Về việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội" và chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về vận động nhân dân không đốt vàng mã. Chắc chắn việc đốt hàng mã sẽ giảm, tránh được lãng phí tiền bạc, nạn cháy nhà, cháy chợ và nhất là góp phần thực hiện xóa bỏ hủ tục, tệ nạn, bài trừ mê tín dị đoan.

Phạm Như Hùng