QĐND - Tháng 2-2000, ba anh em ông Nguyễn Tấn Sang, Nguyễn Tấn Bé, Nguyễn Tấn Phong từ xã Duy Thành, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam vào Gia Lai mua 7,1ha đất thuộc xã Kon Gang (huyện Đắc Đoa, tỉnh Gia Lai) để trồng cà phê. Năm 2005, khi ba ông làm thủ tục xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì không được chấp nhận vì không phải là người trong tỉnh nên đã nhờ ông Lê Bá Đạm (đồng hương) đứng tên kê khai giúp. Năm 2006, khi có dự án trồng cao su, ba ông cũng nhờ ông Đạm đứng ra xin làm dự án rồi thế chấp “sổ đỏ” vay vốn tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Chi nhánh huyện Đắc Đoa. Năm 2010, ba ông đã đưa tiền cho ông Đạm đến trả ngân hàng để rút “sổ đỏ” về làm thủ tục chuyển trả lại tên thì ông Đạm có thực hiện nhưng sau đó lại mang thế chấp để vay 400 triệu đồng tại một ngân hàng khác và từ đó không có mặt tại địa phương. Tháng 6-2012, ngân hàng biết việc ông Đạm chỉ là người đứng tên giúp, nên thông báo cho ba ông biết để cùng tìm ông Đạm. Ông Đạm hứa hẹn nhiều nhưng không trả nên ba ông đã làm đơn khởi kiện tại TAND huyện Đắc Đoa.

Thế nhưng, từ tháng 12-2013, tòa liên tục yêu cầu ba ông rút đơn. Ông Sang trình bày: “Chúng tôi đã đề nghị tòa cho biết lý do tòa không giải quyết bằng văn bản nhưng tòa không cho. Đến tháng 5-2014, tòa án cho biết, nếu không rút đơn, tòa sẽ hủy và sung tiền tạm ứng án phí vào công quỹ. Do không hiểu biết về pháp luật, chúng tôi đã rút đơn kiện”. Tháng 6-2014, bà thẩm phán Trần Thị Tố Uyên cho biết, ông Đạm đã thừa nhận đất rẫy đó là của ba anh em ông, ông Đạm chỉ là người kê khai hộ và ông Đạm sẽ bán ngôi nhà tại 206 Nguyễn Huệ (Đắc Đoa) để trả nợ ngân hàng. Thế nhưng, bà thẩm phán lại bảo các ông phải bán một phần đất rẫy đó để trả tiền mà ông Đạm đã vay để rút “sổ đỏ” về.

Tại phiên hòa giải ngày 31-7-2014, thẩm phán chỉ mời ông Hoàng Anh Quân, đại diện ngân hàng là nguyên đơn và ông Lê Bá Đạm là bị đơn, còn các ông với tư cách là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan lại không được mời. Tiếp đó, ngày 8-8-2014, TAND huyện Đắc Đoa ra quyết định công nhận sự thỏa thuận của nguyên đơn và bị đơn. Theo đó, đến ngày 13-8-2014, nếu ông Đạm không trả được nợ của ngân hàng thì sẽ yêu cầu thi hành án phát mại. Hậu quả, đến nay tài sản đất đai và ngôi nhà của ba ông đã bị bán, trả số nợ cho ông Đạm.

Theo Điều 56 Bộ luật Tố tụng dân sự, ba ông phải được tòa án đưa vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Gửi đơn đến Báo Quân đội nhân dân, các ông bức xúc: “TAND huyện Đắc Đoa đã biết rõ số tài sản này do ông Đạm đứng tên giúp, còn chúng tôi mới là chủ sở hữu thực sự nhưng không cho chúng tôi tham dự phiên hòa giải là đã vi phạm nghiêm trọng Điều 56 của Bộ luật Tố tụng dân sự. Chúng tôi là chủ sở hữu và trực tiếp canh tác 15 năm qua trên mảnh đất này thì lại trắng tay, có nhà mà không có chỗ để về, thật quá oan ức?”.

Xin được chuyển kiến nghị trên đến TAND tỉnh Gia Lai.

HÀ PHƯƠNG