QĐND - Theo quy định tại khoản 1, Điều 39 Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam hiện hành thì chế độ tiền lương và phụ cấp của sĩ quan do Chính phủ quy định, bảng lương của sĩ quan căn cứ vào cấp bậc quân hàm và chức vụ, được quy định phù hợp với tính chất, nhiệm vụ là ngành lao động đặc biệt. Hiện nay, các quy định của pháp luật về lương và phụ cấp của sĩ quan trong quân đội được thực hiện theo Nghị định số 204/2004/NĐ-CP ngày 14-12-2004 của Chính phủ về chế độ tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang và Nghị định số 17/2013/NĐ-CP ngày 19-2-2013 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 204/2004/NĐ-CP.

Theo Nghị định số 204/2004/NĐ-CP, lương của sĩ quan trong quân đội bao gồm lương theo cấp bậc, các khoản phụ cấp (đối với những người được bổ nhiệm giữ chức vụ lãnh đạo thì có thêm phụ cấp chức vụ lãnh đạo). Qua nghiên cứu cho thấy, đối với sĩ quan nói chung thì lương theo cấp bậc quân hàm chiếm phần lớn trong cơ cấu tiền lương. Khoản phụ cấp chức vụ lãnh đạo chiếm tỷ lệ khá khiêm tốn trong cơ cấu tổng tiền lương mà họ được hưởng (thấp nhất là 0,2 và cao nhất là 1,5 của hệ số lương tối thiểu theo quy định của Chính phủ trong từng giai đoạn). Vì vậy, nhìn chung sĩ quan có quân hàm cao hơn thường nhận được mức tiền lương cao hơn. Quy định như vậy cũng đã phát huy tác dụng, phù hợp với điều kiện và khả năng ngân sách trong thời gian dài, góp phần để sĩ quan yên tâm phấn đấu công tác, cũng như thu hút một số nguồn nhân lực có chất lượng vào phục vụ trong lực lượng vũ trang. Tuy nhiên, theo kết quả giám sát của Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội về “Việc thi hành pháp luật về cơ cấu tổ chức thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và một số chế độ, chính sách chủ yếu đối với người hưởng lương trong Quân đội nhân dân và Công an nhân dân” cuối năm 2013 cho thấy, việc lấy quân hàm làm căn cứ xác định lương và chế độ, chính sách cho sĩ quan và người hưởng lương là một trong những nguyên nhân chủ yếu làm cho cơ cấu đội ngũ sĩ quan mất cân đối và có nhiều bất cập giữa trách nhiệm và quyền lợi của sĩ quan. Việc xác định tiêu chí để bảo đảm các nhóm chức vụ tương đương chưa chặt chẽ nên chính sách phong, thăng quân hàm thiếu ổn định, thường thay đổi gây bức xúc trong đội ngũ sĩ quan. Bên cạnh đó, theo quy định của các văn bản dưới luật thì ngay tại nhiều cơ quan, đơn vị trong quân đội có nhiều sĩ quan cùng một cấp bậc nhưng lại đảm nhiệm các chức vụ rất khác nhau trong cùng một lĩnh vực chuyên môn, ví dụ trợ lý, cấp phó, cấp trưởng..., thậm chí nhiều sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp có quân hàm thấp nhưng đang được bố trí đảm nhiệm các công việc của sĩ quan có trần quân hàm cao hơn…

Qua nghiên cứu chúng tôi thấy rằng, trong thời gian tương đối dài trước đây, lương của sĩ quan chủ yếu được quy định theo chức vụ đảm nhiệm hay nói cách khác là lương theo chức vụ là chính, ví dụ như Nghị định số 299-TTg ngày 13-6-1958 quy định chế độ tiền lương của Quân đội nhân dân Việt Nam áp dụng đối với cán bộ từ cấp trung đội trưởng trở lên như sau: Tổng Tham mưu trưởng, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị, Chủ nhiệm các Tổng cục, Tổng Thanh tra quân đội: 156.000 đồng; Phó tổng Tham mưu trưởng, Phó chủ nhiệm các Tổng cục, Phó tổng thanh tra: 143.000 đồng; Sư đoàn trưởng: 129.000 đồng; Trung đoàn trưởng: 105.000 đồng; Tiểu đoàn trưởng: 81.000 đồng…

Thiết nghĩ, việc sớm nghiên cứu việc quy định việc trả lương sĩ quan quân đội theo chức vụ đảm nhiệm là cần thiết, đáp ứng nguyện vọng và bảo đảm công bằng hơn trong đội ngũ sĩ quan, góp phần để sĩ quan yên tâm phấn đấu hoàn thành tốt hơn nhiệm vụ vẻ vang được giao, thu hút nhiều nhân tài vào phục vụ lâu dài trong quân đội.

ĐOÀN PHÚC THỊNH