QĐND - Nghị quyết 02/NQ-CP của Chính phủ với gói 30.000 tỷ đồng để hỗ trợ người thu nhập thấp có điều kiện vay mua nhà, được triển khai từ tháng 6-2013, hy vọng tạo nên một cú hích cho thị trường bất động sản đang bị đóng băng. Tại TP Hồ Chí Minh, nơi có quy mô dân số và nhu cầu về nhà ở lớn nhất nước, nhiều chủ dự án nhà ở đã đồng loạt đăng ký chuyển đổi từ nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội (NƠXH). Tuy nhiên, để công việc này đạt hiệu quả cao, cần có sự cam kết về chất lượng, tiến độ và mức giá của chủ dự án.

Nguồn cung nhà ở xã hội tăng mạnh

Triển khai gói hỗ trợ của Chính phủ, kịp thời đáp ứng nguồn NƠXH, Chính quyền TP Hồ Chí Minh đã thí điểm chuyển đổi công năng từ nhà ở thương mại sang NƠXH. Trong tháng 5 và đầu tháng 6, hàng loạt chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại tại TP Hồ Chí Minh nộp đơn đăng ký xin chuyển đổi sang NƠXH với hy vọng sẽ thu hút người mua, giải quyết được hàng tồn kho. Công ty cổ phần đầu tư Tấn Hưng, chủ đầu tư dự án khu thương mại dân cư Hưng Điền (huyện Bình Chánh) xin chuyển đổi 2.716 căn hộ cao cấp sang NƠXH. Công ty cổ phần đầu tư xây dựng và giao thông 584 đăng ký chuyển đổi 2.250 căn hộ thuộc ba dự án tại 2 quận Gò Vấp và Tân Phú. Công ty cổ phần đầu tư Thủ Thiêm xin chuyển 300 căn hộ thuộc dự án chung cư tái định cư Thảo Điền (quận 2). Công ty cổ phần đầu tư xây dựng Tân Bình xin chuyển 480 căn hộ dự án khu nhà ở Tân Mai (quận Bình Tân)…

Theo Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh, tính đến ngày 10-6, đã có 35 dự án nhà ở thương mại đăng ký chuyển đổi cơ cấu căn hộ (với tổng số 16.800 căn hộ), trong đó có 8 dự án (7.774 căn) xin chuyển đổi từ nhà ở thương mại sang NƠXH.

Dự án nhà ở xã hội Tân Mỹ (quận 7) đáp ứng chỗ ở cho hàng trăm hộ dân thu nhập thấp ở TP Hồ Chí Minh. 

Đại diện nhiều chủ đầu tư dự án nhà ở cho rằng, việc chuyển đổi sang NƠXH xuất phát từ kỳ vọng kích cầu, giải quyết hàng tồn kho khi chính sách hỗ trợ lãi suất của Chính phủ đối với người vay mua nhà. Khi được chấp thuận chuyển đổi sang NƠXH, chủ đầu tư sẽ được nhận nhiều ưu đãi, hỗ trợ của cơ quan chức năng về thủ tục, nguồn vốn, miễn tiền sử dụng đất…

Bên cạnh nguồn cung NƠXH từ việc chuyển đổi công năng nêu trên, trong tháng 6 này, UBND TP Hồ Chí Minh cũng sẽ chính thức đưa ra 11 dự án với tổng 3000 căn hộ diện NƠXH được đầu tư hoặc mua từ ngân sách Nhà nước. Cụ thể, 813 căn thuộc 5 dự án NƠXH đầu tư từ nguồn ngân sách Nhà nước, 418 căn được chuyển đổi từ dự án nhà ở thương mại và 1.769 căn được chuyển từ nguồn nhà tái định cư.

Bảo đảm chất lượng, tiến độ và mức giá

TP Hồ Chí Minh hiện có quy mô dân số hơn 10 triệu người, nhu cầu NƠXH được Bộ Xây dựng khảo sát là khoảng 134.000 căn. Theo khảo sát được Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh thực hiện trong tháng 5-2013, ở TP Hồ Chí Minh hiện có 279 dự án chậm triển khai với quy mô 2.740ha đất, 84.000 căn hộ và 37 dự án đang tạm dừng với quy mô 394ha đất, 7.760 căn hộ. Đa số các chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại đều mong muốn được chuyển sang NƠXH để tháo gỡ những khó khăn, đình trệ.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, trong số 8 dự án xin chuyển từ nhà ở thương mại sang NƠXH nêu trên, mới chỉ có dự án khu căn hộ 584 Tân Phú đang xây dựng hoàn thiện. 7 dự án còn lại mới chỉ xây dựng phần móng hoặc chưa khởi công xây dựng.

Nhiều người lo ngại rằng, nếu không xem xét chặt chẽ các dự án nhà ở chuyển đổi sang NƠXH, sẽ làm cho chủ trương hỗ trợ người thu nhập thấp có nhà ở sẽ không đạt hiệu quả. Vì hiện nay, các dự án nhà ở, nhất là nhà ở thương mại đang rơi vào một thực trạng chung: Thiếu nguồn vốn, chậm tiến độ, chất lượng kém… Rất dễ nảy sinh tình trạng chủ đầu tư “chạy” dự án NƠXH để giải quyết nguồn hàng, huy động vốn từ người mua nhà nhưng không thực hiện dự án. Anh Nguyễn Văn Thắng, công nhân Công ty thuốc lá Sài Gòn cho rằng:

- Hiện nay, người có nhu cầu mua nhà đang mất niềm tin vào các dự án nhà ở thương mại, vì những năm gần đây xảy ra tình trạng chủ đầu tư không giữ cam kết, chậm tiến độ, sai thiết kế… ảnh hưởng đến quyền lợi người mua. Đối với người có thu nhập thấp, việc dành dụm để mua nhà và vay tiền mua nhà, dù lãi suất thấp, họ đều mong muốn sớm được nhận nhà để không phải vừa chịu trả lãi ngân hàng, vừa phải trả tiền thuê nhà ở trong thời gian chờ dự án hoàn thành, bàn giao.

Người có thu nhập thấp ở TP Hồ Chí Minh sẽ có chỗ ở khi được hỗ trợ lãi suất vay vốn mua nhà ở xã hội.

Theo ông Trần Trọng Tuấn, Giám đốc Sở Xây dựng TP Hồ Chí Minh: Các dự án NƠXH sẽ được các cơ quan liên quan xét duyệt chặt chẽ trong việc đáp ứng các tiêu chí, điều kiện cụ thể khi dự án muốn chuyển đổi như giá cơ sở (không bao gồm tiền sử dụng đất) không vượt quá 12 triệu đồng/m2, lợi nhuận định mức được cộng vào giá bán không vượt quá 5% tổng vốn đầu tư; uy tín, cam kết của chủ đầu tư... Người có đủ điều kiện mua NƠXH sẽ nắm bắt được vị trí, mức giá, thủ tục và nguồn vốn hỗ trợ từ các ngân hàng… Đồng thời, TP Hồ Chí Minh đang thành lập hội đồng xét duyệt cho thuê, thuê mua nhà ở xã hội ở hai cấp là cấp thành phố và cấp quận, huyện để bảo đảm những người được mua nhà phải đủ điều kiện quy định.

Đồng chí Lê Hoàng Quân, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh đã khẳng định, quan điểm của UBND thành phố là mức giá NƠXH phải thấp hơn 12 triệu đồng/m2. Các sở, ngành liên quan cần phải gấp rút xác định mức giá phù hợp theo hướng vừa có lợi cho người mua vừa bảo đảm cho chủ đầu tư có lãi. Đối với các dự án chuyển đổi sang NƠXH, do nguồn vốn ngân sách hạn chế, không đủ để mua hết nguồn NƠXH, UBND TP Hồ Chí Minh khuyến khích chủ đầu tư thỏa thuận mua bán với người dân trên cơ sở các dự án này bảo đảm các tiêu chuẩn, điều kiện NƠXH.

Cũng có quan điểm về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Đực, Phó giám đốc công ty địa ốc Đất Lành cho rằng: Nhu cầu NƠXH hiện nay rất lớn, do đó, cần phải có nhiều chính sách ưu đãi để tạo nguồn cung. Các dự án NƠXH cũng có thể đưa vào các dạng căn hộ có diện tích nhỏ, từ 25 đến 30m2 để những người thu nhập thấp có nhiều cơ hội mua nhà ở. Với mức giá từ 10 đến 12 triệu đồng/m2, thì với diện tích trên, người mua chỉ phải vay từ 250 đến 300 triệu đồng là có thể mua nhà. Bên cạnh đó, chính quyền địa phương cần có những chính sách ưu đãi đặc biệt đối với chủ đầu tư dự án NƠXH về thủ tục hành chính, giảm tiền sử dụng đất, hỗ trợ nguồn vốn vay… sẽ giúp cho giá thành của NƠXH xuống thấp. Làm được như vậy, chắc chắn trong 5 năm tới, mục tiêu đáp ứng nhà ở cho người thu nhập thấp, cán bộ công chức sẽ được thực hiện cơ bản, giúp thị trường bất động sản sớm hồi phục.

Bài và ảnh: TRUNG KIÊN