Tại Điều 4, Thông tư số 24/2014/TT-BTTTT, ngày 29-12-2014 của Bộ Thông tin và Truyền thông, quy định: “Trò chơi điện tử dành cho người lớn (từ 18 tuổi trở lên, ký hiệu là 18+) là trò chơi có hoạt động đối kháng có sử dụng vũ khí; không có hoạt động, hình ảnh, âm thanh khiêu dâm. Trò chơi điện tử dành cho thiếu niên (từ 12 tuổi trở lên, ký hiệu là 12+) là trò chơi có hoạt động đối kháng, chiến đấu có sử dụng vũ khí nhưng hình ảnh vũ khí không nhìn được cận cảnh, rõ ràng; tiết chế âm thanh va chạm của vũ khí khi chiến đấu; không có hoạt động, hình ảnh, âm thanh, nhân vật mặc hở hang, khiêu dâm, quay cận cảnh gây chú ý đến các bộ phận nhạy cảm trên cơ thể người. Trò chơi điện tử dành cho mọi lứa tuổi (ký hiệu là 00+) là những trò chơi mô phỏng dạng hoạt hình; không có hoạt động đối kháng bằng vũ khí; không có hình ảnh, âm thanh ma quái, kinh dị, bạo lực; không có hình ảnh, hoạt động, âm thanh, nhân vật mặc hở hang, khiêu dâm, quay cận cảnh gây chú ý đến các bộ phận nhạy cảm trên cơ thể người”.
Nhiều trẻ em thản nhiên chơi những trò chơi không phù hợp với lứa tuổi. (Ảnh chụp tại một đại lý internet ở xã An Khánh, huyện Hoài Đức, TP Hà Nội)
Thông tư số 24/2014/TT-BTTTT quy định: Người chơi phải cung cấp những thông tin cá nhân như: Họ và tên; ngày, tháng, năm sinh; địa chỉ thường trú; số chứng minh nhân dân hoặc số hộ chiếu, ngày cấp, nơi cấp; số điện thoại, địa chỉ thư điện tử (nếu có). Trường hợp người chơi dưới 14 tuổi, chưa có chứng minh nhân dân hoặc hộ chiếu, người giám hộ hợp pháp của người chơi quyết định việc đăng ký thông tin cá nhân của mình để thể hiện sự đồng ý và chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc đăng ký đó.
Đặc biệt tại Thông tư số 24/2014/TT-BTTTT quy định: “Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ trò chơi điện tử G1 phải lưu giữ các thông tin cá nhân người chơi trong suốt quá trình người chơi sử dụng dịch vụ và trong 6 tháng sau khi người chơi ngừng sử dụng dịch vụ; doanh nghiệp cung cấp trò chơi điện tử G1 phải triển khai hệ thống thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ sẵn sàng kết nối với cơ sở dữ liệu chứng minh nhân dân hoặc hệ thống mã số cá nhân quốc gia theo yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền để xác thực thông tin của người chơi”.
Thế nhưng, tại một số đại lý internet trên địa bàn TP Hà Nội, ngay cả ở khu vực các huyện ngoại thành như: Hoài Đức, Quốc Oai, Phúc Thọ,… chúng tôi vẫn bắt gặp không ít các cậu bé ngồi trên ghế nhưng chân chưa chạm đất mà vẫn vô tư chơi một số trò chơi đã được nhà phát hành cảnh báo chỉ phù hợp với lứa tuổi trên 16, hoặc trên 18 tuổi như: Đột Kích, Liên Minh Huyền Thoại, Võ Lâm Truyền Kỳ 2,… Thậm chí, các em còn chơi cả những game đánh bài, có yếu tố cờ bạc tại một số trang web như: https://vuabaivip.com/, http://langvuichoi.com/, https://baivip.net/,... nhưng không thấy ai nhắc nhở.
Vấn đề đặt ra ở đây là tại sao những cậu bé đó có thể có tài khoản để chơi những trò chơi G1, mà theo quy định phải đăng ký đầy đủ thông tin cá nhân? Game thủ Nguyễn Tùng Dương, một người từng có nhiều năm kinh doanh dịch vụ internet tại xã An Thượng, huyện Hoài Đức chia sẻ: “Nhiều trò chơi G1 yêu cầu người chơi đăng ký thông tin cá nhân chỉ mang tính chất đối phó. Vì người chơi chỉ cần làm một động tác nhỏ, đó là điền vào phần chứng minh nhân dân một dãy số bất kỳ, đơn giản như 0123456789 và khai gian họ tên, độ tuổi là có thể qua mặt được hệ thống của trò chơi. Điều này không ảnh hưởng gì tới người chơi, mà chỉ là căn cứ để chứng minh tài khoản đó là của ai trong trường hợp có tranh chấp, hoặc mất tài khoản. Cũng có thể người chơi mượn chứng minh nhân dân của người khác để đăng ký, hoặc mượn tài khoản của người khác để chơi. Trong khi đó, việc quản lý độ tuổi chơi trò chơi điện tử tại các đại lý internet trên thực tế là không có. Các đại lý chỉ quan tâm tới lợi nhuận, nên ai vào chơi và họ chơi cái gì chẳng ai quan tâm”.
Ngày 2-3-2017, trao đổi với phóng viên Báo Quân đội nhân dân, bà Nguyễn Thị Thanh Huyền, Trưởng phòng Thông tin điện tử, Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ Thông tin và Truyền thông) cho biết: “Hiện nay, chưa có chứng minh nhân dân điện tử và cơ sở dữ liệu dân cư toàn quốc để doanh nghiệp cung cấp game online kết nối thì việc quản lý người chơi là rất khó. Nếu người chơi cố tình khai báo không chính xác độ tuổi, doanh nghiệp không thể xác định được thông tin đó đúng hay không. Đó là chưa kể tới việc ở không ít gia đình, các bậc phụ huynh lắp đặt máy tính có kết nối internet cho con em học tập, nhưng không quản lý chặt chẽ, tạo điều kiện cho các em cài đặt và chơi trò chơi điện tử không phù hợp với độ tuổi. Hay đơn giản là trên chiếc điện thoại thông minh, nhiều em nhỏ vẫn thản nhiên chơi trò chơi điện tử mà phụ huynh không nhắc nhở, ngăn chặn thì rõ ràng trường hợp này, trách nhiệm thuộc về những người làm cha, làm mẹ”.
Bà Nguyễn Thị Thanh Huyền nhấn mạnh, để khắc phục tình trạng trên cần phải có sự phối hợp chặt chẽ từ nhà phát hành, cơ quan chức năng và các đại lý internet. Đặc biệt là vai trò của chủ các đại lý internet, phụ huynh, nhà trường, đoàn thể xã hội trong việc nhắc nhở con em khi chơi trò chơi điện tử. Quan trọng nhất là các cơ quan chức năng phải khẩn trương xây dựng cơ sở dữ liệu cư dân điện tử trên toàn quốc, để các doanh nghiệp cung cấp game online có thể kết nối, kiểm soát người chơi, có như vậy mới giải quyết triệt để được vấn đề.
Bài và ảnh: HOÀNG HẢI