Cụ thể, các nhiệm vụ quan trọng bao gồm hoàn thiện hồ sơ để trình
Bộ Tài chính phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư cho Dự án hệ thống công nghệ thông tin hải quan số.
Tổng cục Hải quan cũng phối hợp với các đơn vị trong Bộ Tài chính để duyệt đầu tư cho dự án này và tổ chức đấu thầu, cùng với việc phối hợp với nhà thầu xây dựng hệ thống công nghệ thông tin.
Ngoài ra, Tổng cục còn triển khai dự án mở rộng Cổng thông tin một cửa quốc gia và kết nối Cơ chế một cửa ASEAN giai đoạn 3. Điều này đòi hỏi đáp ứng nghiêm ngặt các yêu cầu về triển khai cửa khẩu số và cảng biển số, thực hiện thí điểm trao đổi thông tin trước với các cảng biển của Hoa Kỳ, và tuân thủ Nghị định quy định về kiểm tra nhà nước về chất lượng và an toàn thực phẩm đối với hàng hóa xuất nhập khẩu; cam kết tiếp tục nỗ lực để bảo đảm rằng các dự án này được triển khai hiệu quả, góp phần nâng cao năng suất và minh bạch trong hoạt động hải quan, từ đó tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp và thúc đẩy hoạt động thương mại quốc tế.
Tổng cục Hải quan đang phấn đấu hoàn thiện mô hình và quy trình nghiệp vụ để triển khai nền tảng cửa khẩu số trên toàn quốc. Đây là một phần quan trọng trong nỗ lực chuyển đổi số trong lĩnh vực hải quan. Để thực hiện điều này, Tổng cục nghiên cứu và xây dựng các đề án, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt về việc triển khai nền tảng cửa khẩu số. Đồng thời, báo cáo Bộ Tài chính và phối hợp với UBND các tỉnh biên giới để xây dựng quy hoạch tổng thể khu vực cửa khẩu biên giới đất liền. Quy hoạch này dựa trên các quyết định đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, liên quan đến các tuyến biên giới đất liền Việt Nam với Trung Quốc, Lào, Campuchia.
Một trong những nhiệm vụ quan trọng là bố trí các khu vực nhà kiểm soát liên hợp, địa điểm làm việc cho lực lượng chức năng tại cửa khẩu, và các địa điểm tập kết, kiểm tra, giám sát hàng hóa xuất nhập khẩu. Điều này nhằm hiện đại hóa công tác quản lý chuyên ngành và các hoạt động thương mại, logistics tại cửa khẩu, bảo đảm không xảy ra tình trạng ùn tắc hàng hóa, phương tiện, gây mất trật tự an toàn và an ninh trên địa bàn.
Ngoài ra, Tổng cục Hải quan cũng báo cáo Bộ Tài chính để phối hợp với UBND các tỉnh biên giới và các bộ, ngành liên quan xây dựng cửa khẩu thông minh. Việc này nhằm nhanh chóng số hóa các thủ tục xuất nhập khẩu qua biên giới, giảm thủ tục hành chính và chi phí tuân thủ cho người dân và doanh nghiệp.
Đối với nền tảng cảng biển số, Tổng cục Hải quan phối hợp với các đơn vị liên quan để hoàn thiện mô hình và quy trình nghiệp vụ, đáp ứng yêu cầu triển khai nền tảng cảng biển số trên toàn quốc. Các nghiên cứu và đề xuất về việc triển khai nền tảng này cũng được trình lên cấp có thẩm quyền phê duyệt. Mục tiêu là tạo ra một hệ thống cảng biển hiện đại, hiệu quả, hỗ trợ tối ưu cho hoạt động xuất nhập khẩu, đồng thời giảm thiểu các chi phí và thủ tục không cần thiết.
 |
|
Hoạt động xuất nhập khẩu tại cảng container quốc tế Tân Cảng Hải Phòng. |
Xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia hải quan
Để thực hiện tốt Kế hoạch chuyển đổi số của Bộ Tài chính năm 2024, Tổng cục Hải quan đã triển khai nhiều nhiệm vụ quan trọng. Trước hết, Tổng cục báo cáo Bộ Tài chính về tình hình thực hiện Đề án cơ sở dữ liệu quốc gia về hải quan, đồng thời đề xuất các phương án và lộ trình cụ thể phù hợp với thực tế triển khai cũng như các chỉ đạo của cấp có thẩm quyền.
Việc xây dựng cơ sở dữ liệu này dựa trên việc kết nối với trang thiết bị thông minh nhận dạng hình ảnh và ứng dụng công nghệ phân tích dữ liệu lớn. Điều này sẽ giúp nâng cao hiệu quả quản lý và giám sát hải quan; nâng cấp và đưa vào sử dụng Cổng thông tin điện tử hải quan, nhằm cung cấp thông tin toàn diện cho người dân và doanh nghiệp. Việc này không chỉ giúp cải thiện dịch vụ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động xuất nhập khẩu.
Bên cạnh đó, Tổng cục Hải quan tiếp tục hoàn thành việc kết nối và tích hợp các thủ tục hành chính trên Cổng thông tin một cửa quốc gia với Cổng Dịch vụ công quốc gia. Đây là bước quan trọng trong việc chuẩn hóa và đơn giản hóa các thủ tục hành chính, giúp giảm bớt gánh nặng cho doanh nghiệp và người dân.
Việc triển khai, hoàn thiện, và chuẩn hóa các dịch vụ công trực tuyến cũng đang được tiến hành thông qua việc đầu tư, nâng cấp và mở rộng Hệ thống cổng thông tin điện tử tập trung và Hệ thống cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Mục tiêu là cung cấp dịch vụ công trực tuyến một cách toàn diện, từ một phần cho đến toàn trình.
Nghiên cứu và đề xuất ứng dụng giải pháp trí tuệ nhân tạo vào các bài toán nghiệp vụ hệ thống công nghệ thông tin. Điều này nhằm nâng cao hiệu quả của hệ thống hải quan số, đặc biệt là trong giai đoạn sau thông quan.
Để bảo đảm an toàn thông tin, Tổng cục Hải quan cũng đã triển khai trung tâm giám sát an ninh mạng tập trung (SOC) tại Trung tâm dữ liệu của Tổng cục. Trung tâm này kết nối và phối hợp giám sát, chia sẻ thông tin, xử lý sự cố với các trung tâm giám sát an ninh mạng của ngành Tài chính, các đơn vị giám sát an ninh mạng chuyên trách của quốc gia (Bộ Thông tin và Truyền thông và Bộ Công an), cùng các đối tác có thỏa thuận hợp tác với ngành Hải quan.
Tất cả những nỗ lực này nhằm mục tiêu hiện đại hóa công tác quản lý hải quan, nâng cao hiệu quả hoạt động, đồng thời tạo thuận lợi tối đa cho người dân và doanh nghiệp.
Bài và ảnh: THÁI BÌNH