Điển hình là tỷ lệ thanh niên phạm tội nguy hiểm tăng nhanh; tỷ lệ nghiện game online, nghiện mạng xã hội, bạo lực, ma túy học đường, cờ bạc, cá độ qua internet và tự tử trong giới trẻ xuất hiện ngày càng nhiều. Những hiện tượng bất thường này khiến tâm lý xã hội lo lắng.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến những hiện tượng trên, nhưng theo các nhà tâm lý học thì nguyên nhân chủ yếu là do một bộ phận giới trẻ thiếu kiến thức, bản lĩnh, không có biện pháp chế ngự cảm xúc, dễ bị kích động, lôi kéo vào việc xấu, dẫn đến lười phấn đấu, lười rèn luyện, cuối cùng là lu mờ, dần mất niềm tin và rồi sẽ dẫn đến hiện tượng “rơi tự do”.

Xưa nay niềm tin vốn được coi là “bộ lọc thông minh” giúp cá nhân, tập thể lựa chọn ra những thông tin tốt, phù hợp nhằm nuôi dưỡng động cơ, thúc đẩy quá trình hướng tới mục tiêu, mục đích cả trước mắt và lâu dài, trong đó mục đích làm cho cuộc sống tốt đẹp, hạnh phúc là bao trùm nhất. Niềm tin được xuất phát từ nhận thức thông qua quá trình tiếp nhận thông tin, lý luận cùng nhận thức về sự tồn tại, phát triển của các sự vật, hiện tượng xảy ra trong tự nhiên, xã hội. Niềm tin nói chung sẽ giúp bạn trẻ tự tin, biết được khả năng và có phương pháp tận dụng các điều kiện thuận lợi, khắc phục khó khăn tiến tới thực hiện mục đích sống. Thế nên, để ngăn chặn các hiện tượng xấu có khả năng xảy ra trong giới trẻ thì vấn đề mấu chốt là phải trang bị cho họ niềm tin để hình thành động cơ sống, học tập, làm việc, cống hiến đúng đắn.

Để xây dựng niềm tin trong điều kiện hiện nay, ngay từ khi học phổ thông, gia đình, người thân, nhà trường và các tổ chức chính trị, xã hội cần định hướng, giáo dục, trang bị phương pháp để các bạn trẻ hướng tới những mục tiêu sống trước mắt và lâu dài. Vấn đề cốt yếu trong định hướng, giáo dục là đưa ra được các tiêu chí phấn đấu trở thành công dân có ích cho xã hội. Bản thân mỗi bạn trẻ cần rèn luyện thái độ lắng nghe, tìm hiểu, tích cực học, đọc các nội dung về pháp luật để nắm được quyền, nghĩa vụ trong giải quyết các mối quan hệ với cá nhân, xã hội.

Các bạn trẻ cần phát huy tâm lý thích cái mới, thích khám phá, thích thể hiện vào công việc hữu ích, nhất là trong nuôi dưỡng niềm tin cho những thành công bản thân trong tương lai. Cùng với đó, các bạn trẻ phải thực hành rèn luyện bản lĩnh niềm tin, biết cách chế ngự cảm xúc, tỉnh táo trước sự lôi kéo của các hiện tượng xấu có thể đến bất cứ lúc nào.

Nuôi dưỡng niềm tin là quá trình và mất nhiều thời gian, trong đó việc hướng sở thích khám phá, nhu cầu thích cái mới, không a dua, chạy theo các giá trị vật chất, tinh thần có nguy cơ dẫn đến trượt ngã được xem là khó khăn. Thế nên, các bạn trẻ cần chọn cho mình những người bạn có đồng quan điểm để làm chỗ dựa, từ đó hình thành nên các câu lạc bộ để lan tỏa, tập hợp thành viên đông hơn rồi phát triển nó. Đây chính là mấu chốt để tạo, nuôi dưỡng niềm tin, động lực vươn lên lập thân, lập nghiệp và cống hiến nhiều hơn cho gia đình, xã hội.

MẠNH THẮNG