Không để cờ bạc trá hình bùng phát tại lễ hội

Trước những năm 80 của thế kỷ 20, lễ hội mùa xuân hấp dẫn du khách thập phương không chỉ bởi các nghi lễ, tập tục truyền thống đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc, mà còn bởi các trò chơi dân gian vui nhộn, mang lại sự hưng phấn, thích thú cùng tiếng cười sảng khoái cho mọi người. Thế nhưng, khoảng vài thập kỷ trở lại đây, tính chất giải trí của những trò chơi dân gian đã biến mất mà thay vào đó là những kiểu cờ bạc “bịp” núp bóng trò chơi.

Tại nhiều lễ hội mùa xuân, không khó bắt gặp các trò: Ném vòng cổ chai, ném bóng bàn vào chậu, phi tiêu, gắp gấu bông, quay bóng đèn điện tử nhấp nháy, chọi gà, sóc cua-nai-tôm-bầu... Nhìn qua, nhiều du khách nghĩ đơn giản là chơi vui, vì giải thưởng chỉ là các hiện vật với giá trị nhỏ (gấu bông, lon nước ngọt, gói bánh kẹo, gói mì chính (bột ngọt)... Thế nhưng đó chỉ là hình thức, còn giải thưởng “ngầm” với những khoản tiền mặt từ 100.000 đến 500.000 đồng, thậm chí lên tới hàng triệu đồng.

Nhờ tổ chức chu đáo, văn minh và không còn những trò cờ bạc trá hình nên du khách đến Lễ hội miếu Bà Chúa Xứ núi Sam (TP Châu Đốc, tỉnh An Giang) với lòng thành. Ảnh: Phan Thị Anh Thư

Với các trò chơi như: Ném vòng cổ chai, ném bóng bàn vào chậu, phi tiêu, gắp gấu bông trong thùng... thì sự may mắn hay tài khéo léo của người chơi còn có thể tự quyết định tới việc đoạt được giải thưởng. Nhưng với những trò chơi có liên quan đến điện tử, như: Chọn ô quay vòng nháy bóng đèn hay trò chọn địa danh ăn tiền qua bóng đèn sáng... thì không dễ trúng tiền thưởng của chủ trò. Bởi tất cả đều được quy chỉnh bằng chíp điện tử, cùng thủ thuật bịp bợm, năm thì mười họa mới có người trúng thưởng và giải thưởng cũng chỉ ở mức độ thấp vài ba chục nghìn đồng. Cùng với những thủ thuật bịp bợm mang tính kỹ thuật, các chủ kinh doanh trò chơi còn có một đội ngũ những "cò mồi" để dụ khách. Những người này được chủ trò phát tiền và họ có nhiệm vụ đứng trước quầy để đặt chơi một cách vô tư. Đặc biệt, những đối tượng này chơi lần nào là trúng thưởng lần đó và thường xuyên trúng các giải cao. Không ít người đứng xem thấy “ngon ăn” đã rút tiền trong túi ra chơi. Theo quan sát của chúng tôi, khi "dính" vào trò cờ bạc thì hầu như không mấy ai dứt ra được. Chỉ đến khi tiền trong túi đã cạn họ mới ngộ ra là mình bị lừa!

Để chấn chỉnh tình trạng nêu trên, ngày 11-2-2019, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã có công điện đôn đốc thực hiện nhiệm vụ trọng tâm sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Kỷ Hợi 2019, trong đó yêu cầu lãnh đạo các bộ, cơ quan, địa phương không tham dự lễ hội nếu không được cấp có thẩm quyền phân công; không để xảy ra các hiện tượng phản cảm trong lễ hội.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, các địa phương đã vào cuộc quyết liệt để tổ chức lễ hội đúng với truyền thống và dần lấy lại giá trị văn hóa tinh thần. Ông Tô Văn Động, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao TP Hà Nội khẳng định, nghiêm cấm những hành vi tiêu cực, lợi dụng lễ hội để hoạt động mê tín dị đoan, kinh doanh thu lợi bất chính. Các hoạt động không lành mạnh, như: Lưu hành ấn phẩm văn hóa trái phép không phù hợp với thuần phong mỹ tục, tổ chức các trò chơi mang tính cờ bạc, các dịch vụ điện tử dùng loa có công suất lớn sẽ bị xử lý nghiêm. Tại Bắc Ninh, ông Đỗ Thành Trung, Phó trưởng ban thường trực Lễ hội vùng Lim Xuân Kỷ Hợi 2019 cho biết, năm 2019, ban chỉ đạo nghiêm cấm lợi dụng các trò chơi dân gian để đánh bạc; đồng thời thường xuyên phát những nội quy này trên loa truyền thanh. Bên cạnh đó, ban tổ chức thành lập hai tổ kiểm tra, thường xuyên kiểm tra các khu vực kinh doanh tại lễ hội, ngăn chặn việc chặt chém du khách và tình trạng đeo bám khách để ăn xin...

Mùa xuân là thời điểm diễn ra nhiều lễ hội nhất trong năm (khoảng 8.000 lễ hội) và phủ rộng khắp mọi miền đất nước. Đây là cơ hội để khơi lại các trò chơi mang đậm tính dân gian tại các sự kiện văn hóa, lễ hội. Chính vì vậy, chính quyền, các sở, phòng văn hóa các địa phương cần quản lý giám sát chặt chẽ dịch vụ này. Cụ thể, ngay từ khâu cấp giấy phép hoạt động, nhà chức trách cần đưa ra cam kết bắt các chủ trò chơi phải tuân thủ trong quá trình hoạt động, nếu như trò chơi liên quan đến các giải thưởng bằng tiền mặt và tiền có giá trị lớn thì sẽ ngay lập tức bị ngừng kinh doanh, thu hồi giấy phép và cấm hoạt động tại sự kiện, lễ hội, ngoài ra còn phải xử phạt hành chính. Khâu giám sát thực tế cũng là đặc biệt quan trọng. Ban tổ chức, nhân viên ngành quản lý văn hóa các địa phương cũng luôn phải theo sát quy trình hoạt động của các quầy trò chơi để xem các chủ trò có làm đúng cam kết hay không. Khi phát hiện những hành vi vi phạm phải xử lý nghiêm... Có như vậy mới không để bùng phát nạn cờ bạc trá hình tại các lễ hội.

GIANG LONG