Khai thác hiệu quả cảng biển và dịch vụ logistics

Nằm trong vịnh Đà Nẵng, với diện tích 12km², có hệ thống giao thông thuận lợi, cảng Đà Nẵng hiện là một khâu quan trọng trong chuỗi dịch vụ logistics của khu vực miền Trung. Cảng Đà Nẵng cũng được chọn là điểm cuối cùng của tuyến Hành lang kinh tế Đông Tây, nối liền 4 nước My-an-ma, Thái Lan, Lào và Việt Nam, là cửa ngõ chính ra Biển Đông cho toàn khu vực. Với khát vọng trở thành cửa ngõ giao thương quốc tế hàng đầu của khu vực, hiện tại, cảng Đà Nẵng đặt mục tiêu phát triển theo hai trụ cột chính là khai thác dịch vụ cảng và dịch vụ logistics.

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Hữu Sia, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần cảng Đà Nẵng cho biết: Để phát triển dịch vụ khai thác cảng và logistics đạt hiệu quả cao nhất, trong những năm qua, cảng Đà Nẵng đã nỗ lực đầu tư phát triển theo hướng hiện đại, chuyên môn hóa cao; cảng có hệ thống kho, bãi chứa hàng rộng cùng hệ thống giao thông thuận tiện và liên kết tốt, phục vụ cho hoạt động luân chuyển hàng hóa thông suốt và nhanh chóng.

Cảng Tiên Sa (Đà Nẵng) là cảng biển nước sâu có thể đón tàu trọng tải lớn, thuận lợi cho khai thác dịch vụ cảng và dịch vụ logistics. 

Về phát triển trụ cột dịch vụ khai thác cảng, theo định hướng, cảng Đà Nẵng chủ trương phát triển dịch vụ khai thác tàu container, tàu trọng tải lớn và tàu du lịch. Theo Công ty Cổ phần cảng Đà Nẵng, trong 5 năm qua, cảng Đà Nẵng luôn giữ được sự tăng trưởng mạnh mẽ, với mức tăng sản lượng hàng hóa bình quân hằng năm là 13%, trong đó mặt hàng container luôn tăng trưởng ổn định ở mức 22%/năm. Riêng năm 2016, sản lượng thông qua cảng là 7,25 triệu tấn, trong đó container là 320.000 teus, đứng đầu khu vực miền Trung. Ngoài ra, mỗi tuần cảng Đà Nẵng đón khoảng 24 chuyến tàu container cập cảng làm hàng. Cảng Đà Nẵng cũng chứng tỏ vai trò trong phát triển du lịch của thành phố thông qua việc đón 73 lượt tàu du lịch với 135.000 khách và thuyền viên cập cảng. Đặc biệt từ quý IV-2016, cảng Đà Nẵng đã hoàn thành nâng cấp bến số 5 để bắt đầu đón tàu du lịch Genting Dream với chiều dài 335m, sức chứa 3.500 khách-là một trong những tàu du lịch hạng sang và lớn nhất thế giới cập cảng định kỳ hằng tuần.

Theo lãnh đạo Công ty Cổ phần cảng Đà Nẵng, để phát triển dịch vụ logistics, ngoài việc đầu tư nâng cao năng lực khai thác tại cảng, đơn vị đã chú trọng đầu tư hệ thống kho, bãi chứa hàng nhằm bảo đảm việc luân chuyển hàng hóa từ cảng Tiên Sa tới các khu vực trong thành phố và các tỉnh lân cận nằm trên tuyến đường của Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung. Hiện nay, cảng Đà Nẵng có 20ha kho, bãi chứa hàng tại khu vực cảng Tiên Sa, phần nào đáp ứng nhu cầu xếp dỡ, lưu giữ và luân chuyển hàng hóa, đặc biệt là hàng container. Về tầm nhìn dài hạn, sau giai đoạn 2020-2025, cảng Đà Nẵng sẽ tiếp tục mở rộng hệ thống kho bãi logistics tại khu vực cảng Liên Chiểu. Cảng Đà Nẵng cũng đã đề nghị thành phố quy hoạch khu đất diện tích 20ha tại các xã Hòa Sơn, Hòa Nhơn (huyện Hòa Vang) để làm Trung tâm dịch vụ logistics, trong năm nay sẽ tiến hành thi công. Đây là vị trí đắc địa, nằm cạnh tuyến Quốc lộ 14-là tuyến đường được quy hoạch trở thành tuyến giao thông quan trọng cho Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, vừa thuận tiện cho việc vận chuyển hàng hóa đi quanh vùng và quốc gia lân cận, vừa có thể thông qua cảng Tiên Sa để đi tới các quốc gia khác.

Hướng đến cảng biển hiện đại 

Phấn đấu trở thành điểm trung chuyển hàng hóa cho toàn khu vực đi quốc tế và ngược lại, trong những năm qua, cảng Đà Nẵng đã tiến hành đầu tư hệ thống cơ sở vật chất để nâng cao năng lực bốc xếp hàng hóa. Năm 2016, cảng Đà Nẵng đã đầu tư thêm một cẩu QQC mới, nâng tổng số cẩu QQC chuyên dụng cho hàng container lên 3 cẩu, đáp ứng nhu cầu khai thác ngày càng lớn tại cảng Tiên Sa. Trong giai đoạn 2016-2020, cảng Đà Nẵng cũng đã có phương án đầu tư 2.200 tỷ đồng, nâng cấp cảng theo hướng xanh và hiện đại, đáp ứng nhu cầu phát triển hàng hóa của khu vực cũng như hướng tới mục tiêu là cảng biển hiện đại bậc nhất miền Trung.

Tại cuộc họp mới đây, lãnh đạo UBND thành phố Đà Nẵng đã nghe Công ty Tư vấn cảng Nhật Bản (JPC) phối hợp với Viện Nghiên cứu Phát triển khu vực ven biển nước ngoài (OCDI) báo cáo nghiên cứu cuối cùng Dự án đầu tư xây dựng cảng Liên Chiểu. Phát biểu trong cuộc họp này, ông Koichiro Harada, Trưởng nhóm nghiên cứu cho rằng, hiện nay khả năng hạ tầng cảng Tiên Sa đáp ứng lưu kho bãi rất hạn chế. Bên cạnh đó, công suất đường dẫn hiện hữu vào cảng cũng đang chịu áp lực quá tải. Do đó, thành phố Đà Nẵng cần phải đầu tư xây dựng và đưa cảng Liên Chiểu đi vào hoạt động năm 2022 để phục vụ cho nhu cầu bốc dỡ hàng hóa tổng hợp và container. Chi phí cho giai đoạn 1 của dự án là 5.581 tỷ đồng theo hình thức PPP (hợp tác công-tư). Trong đó, khu vực công 2.630 tỷ đồng, khu vực tư 3.071 tỷ đồng. Dự kiến sẽ đi vào hoạt động năm 2022. Để đáp ứng tiến độ đưa cảng Liên Chiểu vận hành vào năm 2022, cần phải gấp rút thực hiện các công đoạn của dự án. Lãnh đạo TP Đà Nẵng và Bộ Giao thông vận tải cần có văn bản chính thức gửi Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) và Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam để có kế hoạch hỗ trợ vốn cho dự án. 

 Để phát triển cảng Đà Nẵng nói riêng và thành phố Đà Nẵng nói chung thành Trung tâm dịch vụ khai thác cảng và dịch vụ logistics của Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung, ông Nguyễn Hữu Sia nêu vấn đề, trước mắt, thành phố Đà Nẵng cần có chủ trương cho phép cảng Đà Nẵng thực hiện phương án trung chuyển container bằng xà lan từ cảng Tiên Sa sang cảng Liên Chiểu và ngược lại ngay trong năm 2018, nhằm bước đầu giải quyết xung đột giữa dịch vụ du lịch và logistics, khi sản lượng hàng hóa qua cảng Đà Nẵng tăng cao gây khó khăn về vấn đề giao thông. Nhằm giảm bớt tình trạng ùn tắc giao thông trong những năm tới, thành phố Đà Nẵng cần có phương án làm cầu vượt theo hướng ra biển tại các nút giao thông trọng điểm như: Phạm Văn Đồng-Ngô Quyền, Võ Văn Kiệt-Ngô Quyền... Về lâu dài, Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung nên ban hành định hướng phát triển dịch vụ đến năm 2020 tầm nhìn 2025, lấy dịch vụ du lịch và dịch vụ logistics làm nòng cốt, từ đó ban hành các chính sách khuyến khích phát triển. Đặc biệt, đối với dịch vụ logistics cần có sự quy hoạch mặt bằng, vấn đề đào tạo, xúc tiến thị trường, đãi ngộ chuyên gia, động viên khuyến khích nhà đầu tư. Toàn vùng sớm có quy hoạch mặt bằng bổ sung và quy hoạch kết nối giao thông đường sắt-đường bộ-đường biển để hàng hóa từ trung tâm logistics đi và đến các vùng hậu phương của cảng được thuận lợi và nhanh chóng…