Hệ thống địa đạo này được hình thành từ năm 1962 đến năm 1964 với chiều dài 2km, xuyên qua nhà ở, vườn cây ăn trái, có 12 cửa lên, xuống. Trong địa đạo có đầy đủ công sự chiến đấu, phòng họp, trạm y tế, kho lương thực, vũ khí… Nhờ có địa đạo Kim Long, bộ đội và du kích địa phương đã bám trụ để hoạt động, phát triển phong trào cách mạng; đồng thời tổ chức chống trả các đợt càn quét và gom dân của Mỹ - Diệm.

Địa đạo Kim Long là chứng tích lịch sử quan trọng, góp phần rất lớn vào chiến thắng Bình Giã cuối năm 1964, phá tan nhiều cuộc càn quét của Mỹ - ngụy trên địa bàn huyện Châu Đức, giai đoạn 1966-1967, khẳng định tinh thần, ý chí chiến đấu dũng mãnh của quân và dân ta trong thời kỳ kháng chiến.

Tuy nhiên, hiện nay Di tích lịch sử văn hóa Địa đạo Kim Long đang xuống cấp nghiêm trọng và ngày càng hoang vắng dù đã qua 4 lần trùng tu.

Sáng 26-6, phóng viên Báo Quân đội nhân dân Online đã ghi lại một số hình ảnh Địa đạo Kim Long, xin gửi tới bạn đọc với hy vọng di tích này sớm được quan tâm tu bổ.

Nằm bên Quốc lộ 56, bảng chỉ đường vào di tích bị những đống củi, gỗ che chắn cả hai mặt.
 Cổng vào di tích, nhà chờ...nhếch nhác.
Cả Địa đạo chỉ còn lại 27m hào chiến đấu rêu phong. 
Một cửa xuống hầm tối om, đầy lá, rác. 
  Cạnh đường hầm, người dân đã tận dụng một phần di tích để ở và chăn nuôi.
 Tấm bia ghi công này là nguyên vẹn nhất trong di tích.
Đoạn đường hầm 2km giờ chỉ còn 127m, trở thành lối đi của hộ dân chăm sóc, thu hái vườn điều. 
Ngày nghỉ cuối tuần nhưng địa đạo vắng hoe. Ở đây không có bất cứ một dịch vụ nào phục vụ du khách.

HOÀNG THÀNH (thực hiện)