Người người làm việc thiện, nơi nơi làm việc thiện

Tôi có cậu học trò là Nguyễn Kim Mạnh. Tốt nghiệp đại học báo chí, Mạnh tham gia cộng tác dẫn chương trình cho một số đài truyền hình, công ty truyền thông. Công việc ấy giúp cậu có thêm nhiều cơ hội để hiện thực hóa ý tưởng nhân rộng những việc làm nhân ái trong cộng đồng. Khi còn là sinh viên, trong một lần cùng nhóm bạn đi thực tế làm bài tập phóng sự về cuộc sống người vô gia cư, Mạnh thấu cảm sâu sắc trước hoàn cảnh sống của những người lang thang cơ nhỡ. Cậu cùng nhóm bạn sinh viên ngành báo chí, Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội (Cơ sở 2) tập hợp nhau lại thực hiện các hoạt động thiện nguyện. Hằng tuần, sau giờ học, nhóm của Mạnh tổ chức đi xuyên đêm, tìm đến các địa điểm những người vô gia cư trú ngụ như nhà chờ xe buýt, công viên, bến xe, vỉa hè… ở TP Hồ Chí Minh, tặng suất ăn, thuốc chữa bệnh, hướng dẫn họ cách chăm sóc sức khỏe, bảo vệ môi trường. Thông qua mạng xã hội Facebook, hành động mang ý nghĩa nhân văn của Mạnh và nhóm bạn được đông đảo sinh viên hưởng ứng. Mạnh thành lập nhóm thiện nguyện trẻ, mang tên “Ngọc trong tâm”, thực hiện các hoạt động từ thiện với mật độ dày hơn, quy mô lớn hơn. Các bạn trẻ tự nguyện trích một phần thu nhập từ việc làm thêm, nhuận bút, cùng với sự hỗ trợ của nhiều doanh nhân trẻ, các tấm lòng hảo tâm để san sẻ khó khăn với những mảnh đời bất hạnh. Đến nay, nhóm thiện nguyện trẻ “Ngọc trong tâm” đã mở rộng địa bàn hoạt động ra đến Bình Thuận, quê hương của Mạnh. Người có công ở vùng sâu, vùng xa, trẻ em hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, người già neo đơn, bệnh nhân nặng đang điều trị tại các bệnh viện… là những đối tượng được nhóm “Ngọc trong tâm” hướng tới, tìm cách sẻ chia, giúp đỡ, tạo động lực giúp họ vượt qua mặc cảm, khó khăn để vươn lên trong cuộc sống.

Tuổi trẻ TP Hồ Chí Minh thăm, tặng quà gia đình người có công tại huyện Cần Giờ. Ảnh: LÊ HÙNG KHOA

Mô hình nhóm thiện nguyện tương tự như “Ngọc trong tâm” ở TP Hồ Chí Minh hiện có rất nhiều. Các nhóm, câu lạc bộ, tổ, đội… thiện nguyện có ở mọi thành phần, độ tuổi. Chưa có con số thống kê cụ thể vì phần lớn các hoạt động từ thiện đều xuất phát từ tâm phát nguyện nên những người trong cuộc không muốn phô trương, nhưng theo bà Triệu Lệ Khánh, Phó chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) TP Hồ Chí Minh, con số này phải lên đến hàng nghìn. Ấy là chưa kể các mô hình thiện nguyện tại các khu dân cư, tổ dân phố. Dạo quanh các trục đường, khu phố, đâu đâu chúng ta cũng bắt gặp những hình ảnh đẹp, ấm lòng người qua đường. Đó là những thùng nước giải khát, những thùng đựng bánh mì, thức ăn miễn phí dành cho người lỡ độ đường; là các điểm bơm vá, sửa xe, may vá áo quần miễn phí. Tại các điểm công cộng, như: Bệnh viện, bến xe, chợ, công viên… đâu đâu cũng có mô hình cấp suất ăn miễn phí. Những bạn trẻ tình nguyện đem suất ăn đến tận giường bệnh tặng bệnh nhân nghèo. Đặc biệt, mô hình quán cơm 1.000 đồng, 2.000 đồng xuất hiện ở khắp các quận, huyện để phục vụ người nghèo. Nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và phu nhân là những người đi đầu, khuyến khích phát triển mô hình quán cơm, quán phở 1.000-2.000 đồng. Hình ảnh bác Tư Sang (tên gọi thân mật của nguyên Chủ tịch nước Trương Tấn Sang) cùng phu nhân thỉnh thoảng ghé quán cơm 2.000 đồng ở trung tâm thành phố quây quần ăn với người nghèo, hỗ trợ vật chất cho quán hoạt động đã lan tỏa tinh thần tương thân tương ái mạnh mẽ trong cộng đồng. Thời điểm cận Tết Nguyên đán Kỷ Hợi 2019, mô hình trao vé xe, vé tàu tặng sinh viên, người lao động hoàn cảnh khó khăn về quê ăn Tết được triển khai từ Liên đoàn Lao động thành phố đến các tổ chức, cộng đồng, huy động được hàng vạn vé, cùng với hàng chục chuyến xe miễn phí chở người nghèo về quê ăn Tết. TP Hồ Chí Minh cũng chính là nơi khởi phát mô hình “Đám cưới tập thể” được tổ chức thường niên, giúp hàng ngàn cặp uyên ương hoàn cảnh khó khăn nên vợ nên chồng…

Từ những việc làm bình dị mà cao quý trong đời sống, phong trào thiện nguyện đã phát triển rộng khắp ở mọi giới, mọi nơi, mọi lúc. Từ những nhu cầu thiết yếu, như cơm ăn, nước uống, kinh phí chữa bệnh… đến nhu cầu đoàn viên sum họp dịp Tết, xây dựng hạnh phúc lứa đôi… đều có dấu ấn của trái tim, việc làm thiện nguyện. Đến thành phố mang tên Bác, không có ai bị bỏ lại phía sau. Người người làm việc thiện, nhà nhà làm việc thiện, nơi nơi làm việc thiện, làm cho chuỗi hành động nhân văn, tình nghĩa bao trùm trong không gian thành phố nghĩa tình…

Dòng chảy chính của đời sống là phát triển và nhân văn

Ngày đầu năm mới 2019, những người bạn làm báo, làm văn chúng tôi lại í ới lên mạng xã hội gọi nhau họp mặt. Ngồi với nhau, chuyện gần chuyện xa gì rồi cũng xoay quanh chuyện nghề, chuyện đời. Nghe mấy nhà báo trẻ phàn nàn, năm 2018, TP Hồ Chí Minh xảy ra nhiều chuyện tiêu cực tốn giấy mực quá, ông anh cả trong nhóm, là một nhà báo, nhà văn có tên tuổi rất chăm chú nghe. Đợi cho cuộc bàn tán lắng xuống, anh ôn tồn hỏi cả nhóm: “Vậy theo các chú, thành phố của chúng ta có đáng sống không”? Mọi người khá bất ngờ, chưa hiểu dụng ý của anh. Rồi anh thủng thẳng mà rằng, những chuyện mà chúng ta gọi là “tiêu cực” ấy, không phải là dòng chảy chính của đời sống. Phải nhìn vấn đề từ cuộc chiến chống tham nhũng, tiêu cực của Đảng và Nhà nước ta, trong đó có thành phố lớn nhất cả nước này để thấy, công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng đã và đang phát huy hiệu lực to lớn. Đảng đang nỗ lực làm trong sạch nội bộ, đẩy lùi tham nhũng, tiêu cực theo tinh thần “chặt cành để cứu cây”. Anh bảo, nếu những vụ việc sai trái ấy mãi mãi bị “chìm xuồng” thì mới là điều đáng lo. Đưa ra ánh sáng công lý những cá nhân, tổ chức sai phạm để tự gột rửa, tự làm trong sạch tổ chức đảng thì đó là biện pháp để dân thêm tin Đảng, khẳng định tính nghiêm minh của pháp luật và kỷ luật trong Đảng. Dòng chảy chính của đời sống xã hội ở thành phố vẫn là những kết quả vượt bậc trên các lĩnh vực, xứng đáng với vai trò đầu tàu của cả nước, là những nhân tố làm nên giá trị văn hóa nhân văn của thành phố nghĩa tình. 10 sự kiện nổi bật của thành phố năm 2018 vừa công bố là những thành tựu tiêu biểu trên các lĩnh vực sau năm đầu tiên triển khai thực hiện Nghị quyết số 54 của Quốc hội về thí điểm chính sách đặc thù phát triển TP Hồ Chí Minh.

Trong cuộc gặp mặt lãnh đạo các cơ quan thông tấn báo chí Trung ương và TP Hồ Chí Minh vừa qua, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP Hồ Chí Minh tâm sự rất chân thành rằng, với tư cách là một công dân, ông rất hạnh phúc khi trở về thành phố thân thương, sống và làm việc trong môi trường tình nghĩa của Đảng bộ, quân và dân thành phố. Ông mong muốn những việc làm tình nghĩa, những giá trị nhân văn, những nét đẹp trong đời sống thường ngày sẽ được cộng hưởng, lan tỏa mạnh mẽ trong công chúng báo chí truyền thông và toàn xã hội. Mọi đường lối, chủ trương, chương trình hành động của thành phố đều hướng đến phục vụ lợi ích của nhân dân, vì mục tiêu đưa thành phố phát triển nhanh, mạnh, bền vững, xây dựng thành phố văn minh-hiện đại-nghĩa tình, thành phố thông minh, đáng sống. Thời đại công nghiệp 4.0 rồi, mọi thông tin đều phải cập nhật nhanh chóng, chính xác để người dân tham gia giám sát, phản biện, góp ý cho lãnh đạo thành phố, tất cả vì mục tiêu chung ấy.

Lan tỏa nghĩa tình, kết nối yêu thương

Trước thềm năm mới 2019, chuẩn bị đón Xuân Kỷ Hợi, Ủy ban MTTQ TP Hồ Chí Minh phát động Chương trình “Thành phố nghĩa tình, kết nối yêu thương”. Đây là chương trình thường niên, được tổ chức nhằm huy động nguồn lực xã hội chăm lo tết cho người nghèo, người có hoàn cảnh khó khăn, không chỉ của thành phố mà còn hướng đến các vùng quê khó khăn trên cả nước.

Bà Triệu Lệ Khánh cho biết, sau 18 năm tổ chức, quỹ “Vì người nghèo” từ chương trình này đã huy động được hơn 1.706 tỷ đồng để chăm lo gia đình người có công, người có hoàn cảnh khó khăn, trẻ em mồ côi, cơ nhỡ… Quỹ đã sử dụng xây dựng được 25.342 nhà tình thương, sửa chữa chống dột 14.096 nhà cũ, tặng gần 10.000 phương tiện đi học, 4.599 phương tiện làm ăn, cấp 83.779 thẻ bảo hiểm y tế, tặng hàng triệu suất quà tới các đối tượng trong dịp tết. Chương trình giảm nghèo bền vững của thành phố từ năm 2016 đến nay đã huy động được gần 11.800 tỷ đồng, hỗ trợ hơn 62.000 hộ nghèo, hơn 20.000 hộ cận nghèo vươn lên ổn định cuộc sống. Đến nay, thành phố đã hoàn thành mục tiêu cơ bản không còn hộ nghèo theo chuẩn của thành phố giai đoạn 2016-2020, vượt trước thời hạn 2 năm… Năm 2019, TP Hồ Chí Minh dự kiến huy động nguồn lực để thực hiện các giải pháp giảm nghèo là 4.670 tỷ đồng; phấn đấu đến cuối năm 2020, thành phố hoàn thành mục tiêu cơ bản không còn hộ nghèo theo chuẩn mới. Riêng dịp Tết Kỷ Hợi 2019, thành phố dự kiến sẽ huy động hàng chục tỷ đồng để thiết thực chăm lo Tết cho người nghèo, với mục tiêu không có ai bị bỏ lại phía sau, không có bất cứ ai, bất cứ gia đình nào không có Tết.

Những con số biết nói ấy là kết quả của chuỗi hành động, việc làm tình nghĩa trong đời sống cộng đồng. Cái tình cái nghĩa ấy lan tỏa từ những người lãnh đạo cao nhất của thành phố đến từng người dân, kết nối yêu thương, bừng tỏa giá trị nhân văn, tạo nên chiều sâu tình nghĩa của thành phố nghĩa tình…

THANH KIM TÙNG