Chúng tôi về làng Đông Công khi tiếng trống hội còn vang vọng giữa sân đình, từng câu quan họ mượt mà vẫn ngân lên trong nắng sớm. Không khí làng quê yên bình, thân thuộc nhưng ẩn chứa một sức sống văn hóa mạnh mẽ. Nơi đây có Câu lạc bộ quan họ Đông Công hoạt động sôi nổi, tập hợp đông đảo liền anh, liền chị ở nhiều lứa tuổi, với niềm đam mê và tình yêu tha thiết dành cho làn điệu quê hương. Từ những buổi sinh hoạt đều đặn, những buổi biểu diễn giao lưu đến những buổi hát trong lao động, Đông Công đã và đang gìn giữ, phát triển nghệ thuật quan họ theo cách mộc mạc mà sâu sắc.

Các liền anh, liền chị quan họ Đông Công biểu diễn tại Ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc năm 2024.  

Tiếp chúng tôi tại sân đình cổ kính, ông Nguyễn Hữu Tân, Trưởng thôn Đông Công nói: “Cuộc sống làng quê còn nhiều khó khăn. Ban ngày bà con đi làm đồng, làm thợ, buôn bán mưu sinh... tối đến về ăn cơm xong lại tranh thủ ra sân đình tập hát. Có hôm trời lạnh cắt da, vẫn thấy các liền anh, liền chị quàng khăn, ôm sổ đến tập. Ai cũng yêu quý quan họ như máu thịt, nên cứ rảnh là lại hát, lại học nhau từng câu, từng điệu”.

Ông Ngô Đắc Hinh, Chủ nhiệm câu lạc bộ quan họ Đông Công trăn trở: “Dù nhiều lứa tuổi, thành phần tham gia nhưng câu lạc bộ vẫn vắng bóng người trẻ. Thời gian tới, chúng tôi sẽ tích cực đưa quan họ vào trong các nhà trường trên địa bàn xã, để giới trẻ thấm sâu hơn nữa loại hình dân ca đặc biệt này. Mặc dù là câu lạc bộ mang tính làng, xã nhưng chúng tôi luôn hướng đến sự chuyên nghiệp, khắt khe trong biểu diễn lẫn trang phục. Những liền anh, liền chị đều đang tiếp cận với tư cách nghệ nhân chứ không chỉ là những người hát dạo”.

Câu lạc bộ quan họ Đông Công may mắn có sự giúp đỡ từ nghệ sĩ Quý Thăng-một người con của làng, hiện là Chủ nhiệm Câu lạc bộ quan họ Mười Nhớ tại TP Hồ Chí Minh. Vừa qua, do công việc gia đình, ông đã ở lại quê hương suốt nhiều tháng, dành thời gian dạy hát cho câu lạc bộ quan họ Đông Công. Những buổi tập giản dị diễn ra ngay tại sân đình, dưới gốc đa, giữa bầu không khí yên bình và ấm cúng. Chính khoảng thời gian ấy, tình làng nghĩa xóm thêm gắn bó và tiếng hát quan họ lại ngân vang như một liều thuốc tinh thần, giúp mọi người vượt qua những ngày tháng khó khăn. Nghệ sĩ Quý Thăng tâm sự: “Quan họ với tôi không chỉ là nghề mà là cái tình, cái nợ với quê hương. Được về làng, được truyền dạy những làn điệu cho bà con là niềm vui và cũng là cách để tôi tri ân nơi mình đã sinh ra”.

Từ một câu lạc bộ nhỏ, với những người dân yêu hát, yêu quê, nay Đông Công đã được công nhận là làng quan họ thực hành. Dù là ngày thường hay ngày hội, dù giữa đồng hay trong hội trường, tiếng quan họ ở Đông Công vẫn vang lên da diết. Mỗi câu hát là một lời nhắn nhủ với thế hệ trẻ: Hãy yêu lấy làn điệu quê mình, hãy gìn giữ để mai sau vẫn còn nghe tiếng “người ơi, người ở đừng về”.

Bài và ảnh: NGÔ KHIÊM

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.