Tác phẩm đưa người đọc trở về những ngày tháng đầy thử thách của đất nước, từ Chiến dịch Thượng Lào năm 1953, cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968 đến trận Thành cổ Quảng Trị mùa hè năm 1972. Qua lời kể của người con trai út Hoàng Nam Tiến, độc giả đã cùng dõi theo chuyện tình của Thiếu tướng Hoàng Đan và bà An Vinh từ khi nên duyên đến những ngày tháng phải xa cách vì chiến tranh. Không có cách liên lạc nào khác ngoài những lá thư tay, tình yêu của họ được nuôi dưỡng bằng nỗi nhớ da diết: “Anh đi làm tròn nhiệm vụ là đủ rồi, em sẽ vĩnh viễn yêu anh... dù có xa cách hay anh có thương tật đi nữa, em cũng một lòng yêu anh”.

Trong khói bom, lửa đạn, tình yêu của họ luôn được đặt sau trách nhiệm lớn lao với Tổ quốc: “Mười tám năm xa nhau để làm nhiệm vụ đánh Mỹ. Xa nhau bao thương nhớ, nhưng nếu thắng lợi thì sự hy sinh đó cũng xứng đáng”.

 Bìa cuốn sách. 

Suốt hơn 30 năm binh nghiệp, Thiếu tướng Hoàng Đan hầu như hiếm khi ở bên gia đình, dành trọn tuổi trẻ và cuộc đời cho sự nghiệp bảo vệ hòa bình, độc lập của dân tộc. Dù vậy, xuyên suốt các bức thư, ông luôn tránh nhắc đến sự khốc liệt nơi chiến trường, thay vào đó là những lời yêu thương, trìu mến dành cho người vợ nơi hậu phương. Từng câu từ được ông gửi gắm không chỉ là lời tâm tình mà còn là sự động viên vợ, đồng thời là động lực để ông tiếp tục chiến đấu vì đất nước.  

Điều đặc biệt của “Thư cho em” là tác phẩm không chỉ bộc lộ tình yêu đôi lứa mà còn phản ánh những khó khăn, nỗi đau, nỗi nhớ thương của những người phụ nữ nơi hậu phương thời chiến. Qua những bức thư, bà An Vinh luôn cập nhật cho chồng về cuộc sống của các con và gửi gắm sự chờ đợi, khát khao đoàn tụ. Những dòng thư: “An càng lớn càng giống anh nhiều...”, hay “Không ngày nào em không nghĩ đến anh...”, đã làm sáng lên hình ảnh người phụ nữ Việt Nam tần tảo, thủy chung. Trong quãng thời gian dài xa cách, bà An Vinh nén lại nỗi nhớ chồng, kiên cường chăm lo cho gia đình, không ngừng học tập và lao động. Bà vượt qua các bậc học từ cấp 2, cấp 3, rồi tiếp tục trau dồi kiến thức, trở thành một mậu dịch viên xuất sắc và là đại biểu Quốc hội.

Với “Thư cho em”, độc giả không chỉ thấy hình ảnh Thiếu tướng Hoàng Đan với vai trò người chỉ huy trong chiến tranh mà còn là một người chồng nhẹ nhàng, lãng mạn. Dù ở tuổi xế chiều, ông vẫn sẵn lòng đáp ứng mọi sở thích của vợ, từ đi mua thuốc khi bà đau dạ dày đến tìm những món ăn bà yêu thích. Cùng với đó là hình ảnh bà An Vinh bao dung, yêu thương chồng con hết mực.

“Thư cho em” thể hiện sự trân trọng và gìn giữ của thế hệ sau đối với những năm tháng lịch sử vĩ đại của đất nước, đồng thời là tình yêu, nỗi nhớ thương của tác giả Hoàng Nam Tiến dành cho cha mẹ mình.

Cuốn sách không chỉ là câu chuyện tình yêu của một đôi vợ chồng mà còn là tình yêu của cả một thế hệ, là minh chứng cho một thời kỳ lịch sử, là lời nhắc nhở về tình yêu trong những năm tháng chiến tranh, về sự hy sinh, tinh thần kiên cường của người lính và hậu phương người lính. Cuốn sách là một tài liệu lịch sử chân thực, đồng thời là một bản tình ca sâu sắc, ngoài tình yêu đôi lứa còn là tình yêu quê hương, đất nước lan tỏa đến các thế hệ sau.

NGUYỄN TRANG

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.