QĐND - Phố núi Lai Châu xinh đẹp, mảnh đất biên cương của Tổ quốc những ngày này như vươn mình bừng tỉnh với sự nhộn nhịp ít thấy bởi sự hiện diện của đông đảo đồng bào trong Ngày hội Văn hóa dân tộc Thái lần thứ nhất. Nhiều hoạt động đặc sắc trong ngày hội đã tôn vinh những giá trị văn hóa dân tộc Thái, góp phần tôn vinh, gìn giữ giá trị văn hóa của cộng đồng các dân tộc anh em.

Vào ngày hội lớn

Tối 27-12, cái lạnh buốt cuối đông như tan biến trước những bước chân hồ hởi của đồng bào dân tộc Thái đại diện cho 8 tỉnh (Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Hòa Bình, Lào Cai, Yên Bái, Thanh Hóa, Nghệ An) cùng hội tụ về Quảng trường Nhân Dân, TP Lai Châu, tham dự Lễ khai mạc và đêm nghệ thuật “Hội Thái đêm xòe” mở đầu cho ngày hội đậm sắc màu văn hóa dân tộc Thái, lần đầu tiên được tổ chức với quy mô lớn. Đến dự, chung vui với đồng bào có đồng chí Lê Hồng Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư; các đồng chí Bí thư Trung ương Đảng: Hà Thị Khiết, Trưởng ban Dân vận Trung ương; Trần Quốc Vượng, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng và đại diện các bộ, ban, ngành Trung ương, các tỉnh, thành phố cùng đông đảo nhân dân, du khách thập phương. Trong ngày hội còn có sự góp mặt của các đoàn đại biểu quốc tế đến dự, giao lưu và hòa cùng sắc màu văn hóa của đồng bào nơi đây.

Đa dạng sắc màu văn hóa trong Ngày hội Văn hóa dân tộc Thái lần thứ nhất.

Mở đầu cho ngày hội lớn của đồng bào dân tộc Thái, đồng chí Hồ Anh Tuấn, Thứ trưởng Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch, nhấn mạnh: “Ngày hội văn hóa dân tộc Thái lần đầu tiên được tổ chức tại tỉnh Lai Châu là sự kiện văn hóa có ý nghĩa chính trị to lớn, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với việc giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc Thái”. Đồng chí cũng đề nghị: “Các ban, bộ, ngành, địa phương tiếp tục quan tâm, tạo điều kiện hỗ trợ nhiều hơn nữa để đồng bào các dân tộc, đặc biệt là đồng bào đang sinh sống trên vùng cao biên giới, trong đó có đồng bào dân tộc Thái phát huy được truyền thống tốt đẹp, bản sắc văn hóa trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.

Chương trình nghệ thuật khai mạc Ngày hội “Hội Thái đêm xòe” với các tiết mục hát, múa được dàn dựng hoành tráng, ấn tượng, đậm âm hưởng Tây Bắc, đã tái hiện sinh động nguồn gốc ra đời và những giá trị văn hóa giàu bản sắc của dân tộc Thái.

Bừng sáng giá trị văn hóa cộng đồng

Từ rạng sáng 27-12, các đoàn đại biểu đã đến dâng hoa tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Tượng đài “Bác Hồ với đồng bào các dân tộc tỉnh Lai Châu”. Trong tiết lạnh cuối đông, dòng người chầm chậm đặt những bông cúc trắng, kính cẩn nghiêng mình ghi nhớ công ơn của Bác và cũng để báo cáo với anh linh của Người về những giá trị văn hóa đang được cả cộng đồng đưa đến, hội tụ và hiện diện trên mảnh đất Lai Châu-xứ sở đặc trưng của văn hóa dân tộc Thái.

Với chủ đề “Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc Thái trong thời kỳ mới-Hội nhập và phát triển đất nước”, ngày hội là nơi giao lưu, học hỏi, trao đổi kinh nghiệm, nâng cao nhận thức trong bảo tồn và gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc. Các môn thể thao truyền thống, những lời hát, điệu múa, điệu xòe hay những tập tục ở mỗi miền đất khác nhau được tụ họp về đây chính là cuộc hội ngộ và bừng sáng những giá trị văn hóa trong một ngày hội lớn của cả cộng đồng.

Đẩy gậy - một môn thể thao truyền thống thi đấu trong ngày hội.

Hơn 700 nghệ nhân, nghệ sĩ, diễn viên đại diện cho đồng bào dân tộc Thái trên mọi miền Tổ quốc mang theo những nét đặc trưng của đồng bào bản địa. Chị Điêu Thị Diện đến từ Nghĩa Lộ, Yên Bái, bộc bạch: "Tôi rất vui khi được mang những giá trị văn hóa độc đáo của xứ sở mình để giới thiệu đến đồng bào dân tộc Thái nói riêng và đồng bào các dân tộc trong cả nước. Qua ngày hội, chúng tôi được giao lưu, học hỏi và tiếp xúc với giá trị văn hóa của dân tộc mình ở nhiều địa phương khác nhau". Còn anh Lò Văn Ín, vận động viên môn ném còn đến từ Điện Biên, thì phấn chấn cho biết: "Đây là lần đầu tiên tôi được tham dự một ngày hội lớn, lại được thể hiện tài năng ở một môn là trò chơi truyền thống của bản làng".

Tôn vinh, gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc

Ông Vương Văn Thành, Phó chủ tịch UBND tỉnh Lai Châu, chia sẻ: Mặc dù địa phương còn nhiều khó khăn, song bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa dân tộc là một trong những nhiệm vụ được đặt lên hàng đầu. Việc đăng cai tổ chức Ngày hội Văn hóa dân tộc Thái lần đầu tiên cũng là cơ hội thể hiện trách nhiệm của tỉnh nhà đối với việc gìn giữ các giá trị văn hóa của dân tộc.

Là cộng đồng dân tộc có số dân đông thứ ba trong 54 dân tộc anh em, đồng bào dân tộc Thái có những nét văn hóa riêng đặc sắc và đa dạng. Các giá trị văn hóa được hình thành, phát triển thành bề dày truyền thống, góp phần quan trọng vào việc xây dựng một nền văn hóa Việt Nam đậm đà bản sắc dân tộc. Chính vì thế, bảo tồn các giá trị văn hóa dân tộc Thái có một ý nghĩa to lớn đối với sự phát triển và hội nhập văn hóa đất nước. Ngày hội chính là dịp để các nghệ nhân, những chủ thể sáng tạo và lưu giữ giá trị văn hóa truyền thống nêu cao tinh thần gìn giữ, truyền dạy các giá trị văn hóa cho thế hệ mai sau.

Ông Hoàng Đức Hậu, Vụ trưởng Vụ Văn hóa dân tộc, Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch, cho rằng: “Trong nhiều năm qua, Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch đã tổ chức ngày hội văn hóa cho các dân tộc ít người như: Ngày hội Văn hóa dân tộc Mường, Ngày hội Văn hóa dân tộc Mông… Ngày hội Văn hóa dân tộc Thái lần đầu tiên được tổ chức cũng tiếp nối các sự kiện đó để góp phần tôn vinh những giá trị đặc sắc của đồng bào các dân tộc thiểu số. Đặc biệt, đây còn là dịp để những người làm công tác quản lý nắm bắt, kịp thời kiểm kê, đánh giá tình hình phát triển và bảo tồn văn hóa các dân tộc, từ đó có những giải pháp tích cực trong công tác nghiên cứu, bảo tồn và phát huy giá trị.

Ý nghĩa lớn của Ngày hội Văn hóa dân tộc Thái đã vượt ra ngoài tầm ý nghĩa của một ngày hội. Thành công của sự kiện này sẽ góp phần phát huy các giá trị văn hóa, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước. Từ đó góp phần vào thực hiện thắng lợi mục tiêu mà Nghị quyết Trung ương 9, khóa XI đã đặt ra: “Văn hóa thực sự trở thành nền tảng tinh thần vững chắc của xã hội, là sức mạnh nội sinh quan trọng bảo đảm sự phát triển bền vững và bảo vệ vững chắc Tổ quốc, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.

Bài và ảnh: TRẦN DUY VĂN