Nhiều dự án mở rộng, cải tạo không gian văn hóa trên địa bàn tỉnh Đồng Nai hiện đã và đang được triển khai, góp phần quan trọng vào việc nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân, tạo ra môi trường sống và sinh hoạt văn hóa lành mạnh, phong phú cho cộng đồng.

Đầu tư, mở rộng nhiều không gian văn hóa

Hiện nay, Đồng Nai đang triển khai dự án chỉnh trang khu vực Thành cổ Biên Hòa trở thành Quảng trường Thành cổ. Thành cổ Biên Hòa là một quần thể di tích kiến trúc quân sự, minh chứng cho một thời kỳ lịch sử hào hùng của vùng đất, con người Đồng Nai. Nhiều hạng mục kiến trúc còn sót lại của di tích Thành cổ Biên Hòa hiện nay đang bị xuống cấp nghiêm trọng, cần được trùng tu, tôn tạo để phát huy giá trị, phục vụ công tác nghiên cứu, giáo dục thế hệ trẻ về truyền thống cách mạng của dân tộc.

Vừa qua, UBND tỉnh Đồng Nai đã giao Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) chủ trì, triển khai thực hiện các thủ tục pháp lý, tháo dỡ khối nhà 2 tầng phía trước di tích Thành cổ Biên Hòa theo quy định của Luật Di sản văn hóa năm 2024 và các quy định khác có liên quan. Bên cạnh đó, UBND tỉnh thống nhất với đề xuất của Sở VHTTDL về việc thực hiện chỉnh trang, bao gồm các hạng mục: Chỉnh trang khu vực Thành cổ Biên Hòa thành quảng trường Thành cổ và tu sửa cấp thiết hạng mục Nhà cổ phía Tây, Nhà cổ phía Đông và hạ tầng di tích Thành cổ Biên Hòa theo phương án do Bảo tàng tỉnh xây dựng.

Cùng với chỉnh trang di tích, Đồng Nai đang chú trọng phát triển các không gian văn hóa mang tính sáng tạo. Trong đó, UBND tỉnh đã giao Sở VHTTDL phối hợp với Hội Văn học nghệ thuật Đồng Nai xây dựng Đề án Không gian sáng tác cho văn nghệ sĩ tỉnh nhà. Không gian sáng tác dự kiến được thực hiện tại khuôn viên ngoài trời khu vực Bảo tàng Đồng Nai (phường Tân Triều). Đây là nơi tổ chức các hoạt động trưng bày tác phẩm văn học nghệ thuật, trình diễn, giao lưu tác giả, tác phẩm, lan tỏa tình yêu nghệ thuật đến với cộng đồng, nhất là giới trẻ.

Di tích Thành cổ Biên Hòa (phường Trấn Biên) sẽ được chỉnh trang thành Quảng trường Thành cổ.

Nghệ sĩ Nhân dân Giang Mạnh Hà, Phó chủ tịch Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam, Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật Đồng Nai cho biết, việc xây dựng Đề án Không gian sáng tác cho văn nghệ sĩ tỉnh nhà là bước đi rất cần thiết trong bối cảnh hiện nay. Bởi nhiều năm qua, đội ngũ văn nghệ sĩ Đồng Nai còn thiếu không gian văn hóa nghệ thuật, cũng như điều kiện quảng bá tác phẩm đến người dân và công chúng ngoài tỉnh còn hạn chế. Từ không gian này, Hội có điều kiện lan tỏa văn hóa, con người Đồng Nai đến với nhân dân, bạn bè và du khách gần xa. Qua đó, giúp công chúng hiểu rõ hơn về những giá trị văn hóa đặc sắc của vùng đất Đồng Nai, đóng góp tích cực vào nỗ lực xây dựng môi trường văn hóa nhân văn và giàu bản sắc.

Trong số các không gian văn hóa sẽ được đầu tư, xây dựng vào đầu năm 2026, phải kể đến Không gian sách và văn hóa đọc tỉnh Đồng Nai. Theo Phó giám đốc Thư viện Đồng Nai Võ Xuân Lê, không gian sách sẽ được thư viện triển khai xây dựng trong khuôn viên Thư viện tỉnh (cơ sở 1, phường Tân Triều). Tại đây, bạn đọc sẽ được tìm hiểu nhiều đầu sách mới, với các gian hàng trưng bày của thư viện và của các nhà xuất bản, đơn vị phát hành; tham gia các sinh hoạt giao lưu tác giả - độc giả, tọa đàm chuyên đề, workshop; tìm kiếm các đầu sách cũ...

“Việc hình thành Không gian sách và văn hóa đọc tỉnh Đồng Nai không chỉ đơn thuần là tạo nơi đọc sách, mà còn hướng đến xây dựng thói quen đọc, khơi dậy tinh thần học tập suốt đời trong cộng đồng. Đây sẽ là điểm nhấn thúc đẩy văn hóa đọc phát triển theo chiều sâu, gắn với chuyển đổi số trong hoạt động thư viện, giúp người dân dễ dàng tiếp cận tri thức hiện đại”, ông Võ Xuân Lê nhấn mạnh.

Nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân

Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Đồng Nai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 xác định quan điểm đặt con người vào vị trí trung tâm, là chủ thể, nguồn lực và là mục tiêu của quá trình phát triển. Mục tiêu là phát triển kinh tế đi đôi với phát triển văn hóa, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân.

Các thiết chế văn hóa, thể thao cơ sở trên địa bàn tỉnh Đồng Nai được quan tâm đầu tư, trở thành điểm đến sinh hoạt văn hóa thường xuyên của nhân dân.

Giám đốc Sở VHTTDL Đồng Nai Lê Thị Ngọc Loan cho biết, với tinh thần “Văn hóa là nền tảng - Thông tin là mạch dẫn - Thể thao là sức mạnh - Du lịch là nhịp cầu kết nối”, ngành VHTTDL Đồng Nai đang tiếp tục triển khai hiệu quả Nghị quyết số 33-NQ/TW của Trung ương về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam.

Đồng thời, tỉnh kế thừa và phát huy Nghị quyết số 12-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về xây dựng và phát huy giá trị văn hóa, con người Đồng Nai trở thành nguồn lực, động lực quan trọng cho phát triển bền vững; cùng với Nghị quyết số 14-NQ/TU về phát triển văn hóa, con người Bình Phước đến năm 2030, định hướng đến năm 2045.

Đồng Nai hiện có 9 thiết chế văn hóa cấp tỉnh, 22 công trình thể thao đáp ứng tổ chức giải thi đấu cấp tỉnh, 5 thiết chế thể thao đáp ứng tổ chức các giải thi đấu quốc gia. Các thiết chế văn hóa thể thao cấp xã được đầu tư, xây dựng khang trang, trở thành điểm đến sinh hoạt thường xuyên của các tầng lớp nhân dân. Mục tiêu của Đồng Nai không chỉ là đầu tư cho văn hóa theo chiều rộng, mà còn hướng đến chiều sâu, tạo dựng môi trường văn hóa nhân văn, hiện đại, gắn kết và giàu bản sắc. Đây chính là nền tảng quan trọng để nâng cao đời sống văn hóa tinh thần, xây dựng con người Đồng Nai phát triển toàn diện, có khát vọng vươn lên và hội nhập.

Nhiều chuyên gia cho rằng, ngành văn hóa Đồng Nai cần đẩy mạnh đầu tư có trọng tâm, trọng điểm cho các lĩnh vực văn hóa gắn với tăng trưởng kinh tế, đảm bảo thu hẹp khoảng cách thụ hưởng văn hóa giữa thành thị với nông thôn, vùng biên giới và vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Trong đó, ưu tiên tập trung vào các nhiệm vụ như: Hoàn thiện cơ sở hạ tầng, thiết chế văn hóa; đào tạo nguồn nhân lực; xây dựng và định vị thương hiệu văn hóa của tỉnh; nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ văn hóa, tăng cường hợp tác và quảng bá hình ảnh, giá trị văn hóa, con người Đồng Nai ra khu vực và thế giới.

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.