Múa rối có ở nhiều quốc gia trên thế giới, nhưng múa rối nước thì chỉ duy nhất có ở Việt Nam. Mỗi nhân vật (con rối) trong một vở rối nước là một tác phẩm điêu khắc dân gian, được làm bằng gỗ, bên ngoài phủ sơn để chống thấm nước, mang dáng vẻ khác nhau, thể hiện tính cách cũng khác nhau. Nhân vật tiêu biểu nhất của rối nước là chú Tễu với thân hình tròn trĩnh và nụ cười hóm hỉnh lạc quan. Hiện nay, hầu hết các du khách nước ngoài đến thăm Việt Nam đều muốn xem múa rối nước.
“Tại một nhà hát ở trung tâm Hà Nội, một con rồng gỗ xuất hiện từ mặt nước cùng với âm thanh nhạc cụ rộn rã trong một chương trình múa rối nước truyền thống, thu hút hàng trăm khách du lịch tới đây hằng ngày”- Hãng tin Pháp AFP đã mở đầu bài viết về múa rối nước ở Việt Nam như vậy. Theo AFP, đằng sau tấm mành che sân khấu là khoảng 20 nghệ nhân dầm mình dưới nước, điều khiển những con rối biểu diễn bằng những thanh gỗ dài.
Đặc thù của môn nghệ thuật này là khán giả không biết mặt diễn viên mà chỉ nhìn thấy các con rối bằng gỗ hoạt động trên mặt nước. Các nghệ sĩ luôn ẩn mình phía sau mành che sân khấu. Để những con rối lướt nhẹ nhàng trên mặt nước, các nghệ sĩ đã phải mất nhiều thời gian tập luyện. "Những con rối rất nặng và nước cũng tạo ra lực cản, nhưng nhiều năm luyện tập và kinh nghiệm biểu diễn giúp chúng tôi kiểm soát được", nghệ nhân Nguyễn Thu Hoài chia sẻ với AFP trong lúc nghỉ giữa buổi biểu diễn. Được biết, có những con rối nặng đến 10kg hoặc có con rối cao đến 1m. Do đó, trong trường hợp sử dụng những con rối này, 4 nghệ nhân cần phối hợp với nhau để điều khiển chúng.
Theo AFP, Việt Nam là nơi sinh ra loại hình nghệ thuật lâu đời này, bắt nguồn từ những khu vực trồng lúa ở miền Bắc như là một hoạt động giải trí của người nông dân. AFP cho biết, Nhà hát Múa rối Thăng Long tại Thủ đô Hà Nội của Việt Nam trở thành một điểm đến được yêu thích trong các chuyến tham quan của du khách nước ngoài và thu hút hàng nghìn người mỗi tuần, trong đó có cả những người mới xem múa rối nước lần đầu. "Tôi chưa từng xem chương trình múa rối nước như thế này bao giờ. Tôi thấy được các con rối câu cá, nhảy múa và tất cả những màn biểu diễn khác nữa", du khách người Mỹ Caroline Thomoff chia sẻ với AFP sau khi xem xong một vở rối nước.
NGỌC ANH