Giải pháp thiết kế của kiến trúc sư (KTS) chủ trì Hà Đức Cương và các cộng sự đã làm thỏa mãn nhiều yêu cầu đối với một căn nhà ở miền núi, khí hậu khắc nghiệt và có nét văn hóa đặc thù.

“Tup House” được xây dựng ở bản Đồng Tâm, xã Phú Nghiêm, huyện Quan Hóa, tỉnh Thanh Hóa-nơi có đông người Thái sinh sống trong nhà sàn truyền thống. Bài toán đặt ra với các KTS là phải dựng được một ngôi nhà hợp với khí hậu ở miền núi phía Tây xứ Thanh, phù hợp cảnh quan môi trường, dân cư và thói quen sinh hoạt của chủ nhà.

      Một góc nhà đẹp “Tup House” có nét không gian nhà sàn truyền thống.  Ảnh: HOÀNG ANH.

Trên diện tích chỉ 80m2, các KTS đã thiết kế khoảng không gian trong nhà rộng, không bị chia cắt, mô phỏng lại không gian nhà sàn truyền thống. Thiết kế này mang lại tiện nghi, không làm mất đi cảm giác về không gian, cách sinh hoạt quen thuộc, thay vì xây nhà cao tầng dạng ống. Mái nhà được thiết kế hình tam giác và có đường chéo dài hướng ra mặt đường nên có cảm giác rộng rãi khi nhìn từ xa.

Điểm nhấn đáng chú ý của ngôi nhà chính là cách thiết kế làm giảm đi sự tác động của gió phơn Tây Nam (còn gọi là gió Lào) vào mùa hè. Nơi ngôi nhà tọa lạc, vào thời điểm nắng nóng cao điểm hằng năm, nhiệt độ có thể xấp xỉ 40 độ C, cộng với gió Lào thổi, nguy cơ ngôi nhà trở thành “lò nung”. Các KTS quy hoạch căn nhà để mặt dài nhất là đường chéo quay về hướng Đông Nam đón gió mát, căn nhà cao dần về hướng Tây sẽ tạo điều kiện sinh ra bóng đổ mát mẻ hơn ở vùng phía Đông nơi có sân và hiên. Quan trọng nhất vẫn là thiết kế thông gió ngang và đứng, tận dụng sự chênh lệch giữa các luồng gió để ngôi nhà có sự lưu thông không khí nhờ một loạt giải pháp như sử dụng cửa sổ, ống khói nhiệt...

“Tup House” nối tiếp thành công các thiết kế “nhà Long An”, “nhà Gia Nghĩa”,  “18 House”, “nhà ba gian”, “nhà mái đỏ, “YT House”... đã được vinh danh ở giải thưởng “10 căn nhà đẹp” trước đây. Đặc điểm chung của những ngôi nhà nằm ở vùng miền núi, nông thôn, diện tích hạn chế, kinh phí đầu tư không cao và người dân có lối sống gắn với không gian nhà ở truyền thống tại địa phương. Tận dụng các vật liệu địa phương, đưa ra các thiết kế sáng tạo nhưng vẫn bảo lưu không gian truyền thống, tạo sự gắn kết môi trường tự nhiên là giải pháp thường thấy. Qua việc vinh danh ở nhiều giải thưởng kiến trúc khác nhau, những ngôi nhà là đại diện xu hướng mới nhà ở khu vực ngoài đô thị.

GIA HÂN