QĐND - “Trăng mùa gặt” là tên gọi triển lãm về phong cảnh đồng quê Việt Nam của vợ chồng nghệ sĩ người Đức Cờ-rít-ti-an Cam-pi-ô-ni và Tô-bi-át Cam-pi-ô-ni vừa diễn ra tại Viện Goethe, Hà Nội. Triển lãm gây ấn tượng mạnh với người xem bởi đây là những bức tranh sơn mài được vẽ trên kim loại, thể hiện sự sáng tạo, độc đáo và có tính ứng dụng cao trong đời sống.

Hai vợ chồng nghệ sĩ Đức cùng sinh năm 1976. Cờ-rít-ti-an Cam-pi-ô-ni là một họa sĩ, tốt nghiệp đại học ngành bảo tồn, phục chế các tác phẩm nghệ thuật và các công trình văn hóa. Cô đã sinh sống và làm việc tại Hà Nội trong một thời gian dài và có cơ hội tiếp cận với nghệ thuật làm sơn mài truyền thống Việt Nam. Cô cũng đã xuất bản một cuốn sách tham khảo về nghề phục chế. Còn chồng cô, ông Tô-bi-át Cam-pi-ô-ni là một kiến trúc sư. Năm 2005, ông nhận được giải thưởng kiến trúc của Trường Đại học Kỹ thuật Dresden (Đức) dành cho những công trình xuất sắc về xây dựng và quy hoạch thành phố. Tô-bi-át cũng là một nhà thiết kế có tên tuổi trên thế giới trong lĩnh vực thiết kế những tòa nhà và khách sạn lớn. Từ năm 2009, hai vợ chồng nghệ sĩ Đức cùng thực hiện các tác phẩm sử dụng “kim loại lỏng” là hỗn hợp pha trộn từ titanium, nickel, đồng, zirconium… để tạo ra hợp kim cứng chắc, nhẹ và chống trầy, với bề ngoài trơn nhẵn như thủy tinh.

Các tác phẩm trưng bày tại triển lãm "Trăng mùa gặt".

Với hơn 30 tác phẩm trong triển lãm lần này, hai vợ chồng nghệ sĩ người Đức tập trung khắc họa vẻ đẹp biến thiên và kỳ ảo của ánh trăng mùa gặt. Hình ảnh ánh trăng nguyên bản được tối giản và đặt trong những khung hình vuông, sử dụng những nguyên vật liệu quen thuộc tại Việt Nam, vốn được dùng để làm tranh sơn mài được tận dụng trong quá trình sáng tạo tác phẩm. Thông qua việc sử dụng kim loại-với ý nghĩa biểu tượng về nguồn gốc châu Âu của người nghệ sĩ-tranh sơn mài, vốn có nguồn gốc từ châu Á, đã làm cho các tác phẩm mang trên mình những nét mới lạ.

 Chia sẻ về lý do lựa chọn tranh sơn mài, bà Cờ-rít-ti-an Cam-pi-ô-ni cho biết: “Lần đầu tiên đến Việt Nam, tôi bị choáng ngợp bởi quá nhiều ấn tượng về phong cảnh, con người và văn hóa nơi đây. Và điều đặc biệt hơn là nghề sơn mài truyền thống, tôi bắt gặp ở khắp mọi nơi, tại các đình, chùa, trên đồ dùng thường ngày của người dân, tại các bảo tàng, tại các phòng tranh bên hè phố cho đến các đồ lưu niệm dân gian”. Chính vì điều đó, Cờ-rít-ti-an đã quyết định sang Việt Nam để nghiên cứu nghề này, bà đã thuê một căn phòng nhỏ tại phố Huế để tạo dựng một xưởng làm việc.

 Nhận xét về các tác phẩm trong triển lãm, họa sĩ Phạm Chính Trung chia sẻ: “Cái hay của cô Cờ-rít-ti-an chính là sự khám phá ra chất liệu mới, đó là bột kim loại. Nhưng ở đây, chất liệu mới lại kết hợp với những mảng vỏ trai gắn theo kiểu truyền thống Việt Nam giúp tạo ra được sự tương phản về chất giữa trơn và xốp, giữa động và tĩnh. Và những kết hợp ấy cộng với ý thức bố cục để trang trí đã giúp cho những tác phẩm luôn được thể hiện hết sức mới mẻ, mang lại những ấn tượng, những hiệu quả rất tốt, rất cao”.

Nhờ không ngừng sáng tạo mà vợ chồng nghệ sĩ người Đức tạo nên những tác phẩm ấn tượng, độc đáo, góp phần đưa nghệ thuật sơn mài truyền thống của Việt Nam hội nhập vào thế giới nghệ thuật đương đại.

Bài và ảnh: LA DUY