Chinh phục độc giả GenZ, báo chí cần chuyển mình mạnh mẽ cả về nội dung và cách thức thể hiện

Diễn đàn được điều phối bởi nhà báo Phùng Công Sưởng, Tổng biên tập Báo Tiền Phong. Tham gia phiên thảo luận có các đồng chí: Đại tá, TS Nguyễn Hồng Hải, Phó tổng Biên tập Báo Quân đội nhân dân (QĐND), đồng chí Ngô Việt Anh, Giám đốc Trung tâm Phát triển Truyền thông Báo Nhân Dân; đồng chí Bùi Thu Thủy, Trưởng ban Văn hóa - Giải trí VTV3; đồng chí Bùi Quang Duẩn, Phó tổng thư ký Tòa soạn Báo Thanh niên và TS Ngô Bích Ngọc, Trưởng khoa Truyền thông Đa phương tiện, Trường Đại học Swinburne Việt Nam.

 Báo chí Quân đội chinh phục bạn đọc GenZ, đặc biệt là bạn đọc trẻ trong môi trường quân ngũ

Tại diễn đàn, nhà báo Phùng Công Sưởng, Tổng biên tập Báo Tiền Phong với vai trò điều phối phiên thảo luận cho rằng, hiện nay, các cơ quan báo chí đang nỗ lực thay đổi nội dung và hình thức để chinh phục độc giả trẻ, đặc biệt là độc giả GenZ (sinh từ năm 1996 đến năm 2012). Đây là thế hệ lớn lên trong môi trường kỹ thuật số, gắn liền với sự phát triển mạnh mẽ của internet, điện thoại thông minh và hàng loạt mạng xã hội.

Theo nhà báo Phùng Công Sưởng, GenZ là nhóm đối tượng tiêu biểu trong việc tiêu thụ tin tức nhanh, dành nhiều thời gian trên các nền tảng như TikTok, Instagram Reels, Facebook Reels và YouTube Shorts... Họ ưa thích những video ngắn, sáng tạo và mang tính giải trí cao. GenZ hiện chiếm khoảng 32% dân số và dự báo sẽ trở thành nhóm nhân khẩu học lớn nhất vào năm 2032, là đối tượng trọng tâm mà các doanh nghiệp, tổ chức, bao gồm cả báo chí truyền thông, hướng tới.

Từ đó, nhà báo Phùng Công Sưởng nêu vấn đề: Đã có nhiều quan niệm cho rằng thế hệ trẻ, đặc biệt là GenZ, hiện nay không thích đọc báo. Thực tế không phải vậy, họ vẫn đọc báo nhưng theo cách “nạp” thông tin rất khác biệt và đa dạng, tạo nên thách thức mới cho các cơ quan báo chí. Vấn đề đặt ra là: Làm sao để thu hút được họ?

Liên quan đến nội dung này, Đại tá, TS Nguyễn Hồng Hải, Phó tổng biên tập Báo QĐND phân tích thêm về việc phát triển các sản phẩm báo chí - truyền thông phù hợp nhu cầu, thị hiếu bạn đọc GenZ, đặc biệt là bạn đọc trẻ trong môi trường quân ngũ.

Đại tá, TS Nguyễn Hồng Hải nhấn mạnh, tại Việt Nam, GenZ cũng đang dần trở thành nhóm người dùng và công chúng chính, cả trong đời sống xã hội lẫn trong lực lượng Quân đội. “Trong môi trường quân ngũ, phần lớn chiến sĩ mới, học viên tại các học viện, nhà trường, cán bộ trẻ hiện nay thuộc thế hệ GenZ, tạo nên một đội ngũ quân nhân trẻ có đặc thù riêng”, Đại tá Nguyễn Hồng Hải cho biết.

Do đó, theo Đại tá Nguyễn Hồng Hải, tầm quan trọng của độc giả GenZ đối với báo chí hiện đại là không thể phủ nhận. GenZ không chỉ là hiện tại mà còn là tương lai, sẽ sớm trở thành nhóm công chúng nắm vai trò quyết định trong việc lựa chọn và tiếp nhận tin tức. Điều đó có nghĩa là, mọi cơ quan báo chí - truyền thông, bao gồm cả Báo QĐND đều không thể bỏ qua việc chinh phục nhóm độc giả trẻ này. Đặc biệt, đối với báo chí Quân đội, việc thu hút GenZ còn gắn liền với nhiệm vụ chính trị: Làm sao truyền tải hiệu quả thông tin, giáo dục lý tưởng, bản lĩnh cho lớp cán bộ, chiến sĩ trẻ trong bối cảnh phương thức tiếp cận thông tin của họ đã rất khác các thế hệ trước.

Do đó, theo Đại tá Nguyễn Hồng Hải, để tiếp cận Gen Z, ngoài nội dung hấp dẫn, báo chí cần chú trọng đến hình thức thể hiện với nhiều hình ảnh đẹp, bắt mắt. Bởi lẽ, thực tế không phải người trẻ “lười” đọc báo, mà là họ có cách tiếp nhận tin tức rất khác biệt và đa dạng. GenZ thường ưu tiên các nền tảng số và mạng xã hội để cập nhật tin tức hằng ngày thay vì báo in hoặc các kênh truyền thống. Họ dành nhiều giờ mỗi ngày trên Facebook, TikTok, Instagram... và có thể biết được “thế giới đang vận hành như thế nào” chỉ qua vài thao tác lướt điện thoại. Họ sinh ra giữa “biển thông tin” rộng lớn và tiếp xúc với khối lượng tin khổng lồ từ sớm, do đó phát triển khả năng lọc thông tin rất tinh nhạy. Họ cũng ít trung thành cố định với một thương hiệu báo chí, chỉ cần nội dung sai, ứng dụng chậm, hình ảnh kém chất lượng, họ sẵn sàng chuyển sang nguồn khác. Ngược lại, nếu báo chí đáp ứng được những gì họ kỳ vọng, GenZ sẵn sàng đón nhận và thậm chí rút hầu bao trả phí cho nội dung chất lượng.

Từ đó, Đại tá Nguyễn Hồng Hải nhấn mạnh, báo chí phải chuyển mình mạnh mẽ về cả về nội dung lẫn cách thức thể hiện, nếu không sẽ đánh mất nhóm độc giả trẻ, năng động và am hiểu công nghệ này. Chúng ta cần xác định GenZ không chỉ là đối tượng phục vụ, mà còn là những người đồng hành, đối tác của tờ báo trong kỷ nguyên số. Điều này đặt ra yêu cầu các tờ báo phải chuyển mình để trở thành “người bạn đồng hành tin cậy” của thế hệ này.

Nhà báo Nguyễn Hồng Hải cũng cho biết, hiện nay, Báo QĐND đã có nhiều đổi mới nhằm chinh phục độc giả trẻ: Đội ngũ phóng viên trẻ, năng động, dấn thân tại các điểm nóng để đáp ứng nhu cầu thông tin nhanh chóng và chân thực. Trên trang báo Điện tử, Báo QĐND cũng thử nghiệm nhiều chuyên mục mới, đánh trúng tâm lý và thị hiếu tiếp cận thông tin của công chúng GenZ như: Câu lạc bộ chiến sĩ, Quân sự thế giới hôm nay, Podcast Tướng lĩnh Việt Nam, Bản tin 35 Online...Các tài nguyên được tận dụng một cách phù hợp trên các nền tảng mạng xã hội, thu hút một lượng lớn công chúng quan tâm, trong đó, nhiều khán giả, độc giả là cán bộ, chiến sĩ GenZ. 

 Đầu tư mạnh cho công nghệ và liên tục đổi mới nội dung và hình thức

Chia sẻ về kinh nghiệm đổi mới, sáng tạo trong triển khai sản phẩm tiếp cận bạn đọc trẻ, đặc biệt là Gen Z, đồng chí Ngô Việt Anh, Giám đốc Trung tâm Phát triển truyền thông, Báo Nhân Dân cho biết, hiện nay, nhiều cơ quan báo chí đang tập trung phát triển các nền tảng mạng xã hội như Zalo, Facebook, Fanpage, TikTok... Việc sử dụng công nghệ số để xây dựng sản phẩm báo chí đang là xu hướng tất yếu. Gần đây, Báo Nhân Dân đã thực hiện một số ấn phẩm đặc biệt ứng dụng báo chí công nghệ, điển hình là ấn phẩm in đặc biệt kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Giải Báo chí Quốc gia cũng đã bổ sung thêm hạng mục dành cho báo chí số.

Theo nhà báo Ngô Việt Anh, để phát triển báo chí số, các cơ quan báo chí cần đầu tư mạnh cho công nghệ và liên tục đổi mới nội dung lẫn hình thức. "Tính sáng tạo đang là vấn đề sống còn của báo chí,” nhà báo Ngô Việt Anh khẳng định.

Phó trưởng ban Văn hóa, Giải trí Đài Truyền hình Việt Nam (VTV3) Bùi Thu Thủy lấy ví dụ từ chương trình “Đường lên đỉnh Olympia” - một chương trình hướng đến thế hệ GenZ của Đài Truyền hình Việt Nam. Nhà báo Bùi Thu Thủy cho biết, chương trình này đã nhiều lần thay đổi format và người dẫn chương trình nhằm tiếp tục chinh phục khán giả trẻ.

“Sau nhiều lần thay đổi nhân sự và đạt được thành công, chúng tôi nhận thấy rằng, cần phải tin tưởng và trao cơ hội cho phóng viên, biên tập viên trẻ, nhất là thế hệ GenZ, để họ có cơ hội thể hiện và khẳng định mình”, nhà báo Bùi Thu Thủy chia sẻ.

Ở góc độ đào tạo báo chí, TS Ngô Bích Ngọc, Trưởng khoa Truyền thông Đa phương tiện, Đại học Swinburne Việt Nam cho rằng, các tòa soạn nên xem mình như một thương hiệu và GenZ là khách hàng. Từ đó, các tòa soạn cần xây dựng chân dung khách hàng và truyền thông chiến lược với lộ trình cụ thể.

TS Ngô Bích Ngọc gợi ý, các cơ quan báo chí nên tập trung sản xuất video ngắn với tiêu chí nhanh, súc tích, chạm cảm xúc; đào tạo nhà báo và nhà truyền thông hướng tới độc giả GenZ bằng cách tích hợp các module kỹ năng số như dựng video ngắn, viết tiêu đề hấp dẫn, kể chuyện bằng dữ liệu; đào tạo thiết kế nội dung đa nền tảng; phát triển năng lực sử dụng AI...

Diễn đàn báo chí với chủ đề "Chinh phục độc giả GenZ" đã mang lại nhiều thông tin hữu ích giúp các cơ quan báo chí “bắt trend”, thích ứng với xu hướng tiêu dùng tin tức của độc giả trẻ. Đây cũng là vấn đề được nhiều tòa soạn quan tâm trong thời đại chuyển đổi số, nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu thông tin ngày càng đa dạng của công chúng.

NGUYỄN THẢO - TRUNG THÀNH

 *Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.