Logo “đầu súng trăng treo” trên bìa sách cùng với lời dạy của Bác Hồ “Mong bạn đọc góp ý kiến, phê bình” ở trang 2 mỗi cuốn sách đã trở thành một đặc trưng, một giá trị thương hiệu của Nhà xuất bản Quân đội nhân dân được khẳng định trong lòng bạn đọc suốt 70 năm qua.
Biểu trưng (logo) trang sách mở với "đầu súng trăng treo” của Nhà xuất bản Quân đội nhân dân đã tròn 70 năm. Lịch sử ra đời của biểu trưng này khởi nguồn từ việc hình thành Nhà xuất bản Vệ quốc quân trong khói lửa những ngày đầu toàn quốc kháng chiến năm 1947. Họa sĩ Mai Văn Hiến, một trong số họa sĩ đầu tiên của quân đội và của nhà xuất bản ngày ấy, đã được giao nhiệm vụ thiết kế logo. Logo vẽ năm 1947, đưa vào sử dụng từ cuối năm 1947 đến năm 1950, khi Nhà xuất bản Vệ quốc quân sáp nhập với Nhà xuất bản Quân du kích, lấy tên là Nhà xuất bản Quân đội nhân dân, thì chữ V.Q.Q ở chân logo đổi thành QĐND như hiện nay.
Logo được thiết kế với đầy đủ thông tin dưới dạng họa tiết và chữ rất tinh tế, hướng bạn đọc nhận diện thương hiệu một cách ấn tượng, trên nhiều phương diện. Về bố cục, trang sách mở biểu thị cho xuất bản; khẩu súng gắn liền với người chiến sĩ; ngôi sao thể hiện sự lãnh đạo, soi đường của Đảng; bóng chân sách thể hiện nơi ra đời của nhà xuất bản là từ núi rừng Việt Bắc.
Về văn hóa, logo phản ánh được ý nghĩa văn hóa quân sự. Người chiến sĩ chiến đấu bằng tri thức và tinh thần cao đẹp. Hình ảnh trang sách mở với đầu súng trăng treo chứa đựng khát vọng “sách gắn với tâm hồn người chiến sĩ”. Logo thể hiện chức năng, nhiệm vụ hàng đầu của hoạt động xuất bản quân sự và nhà xuất bản của Quân đội nhân dân Việt Nam.
Về thông tin thị giác, logo này không trùng lặp với bất kỳ logo nào khác, bởi tác giả đã đặt mình vào chức năng, nhiệm vụ của xuất bản quân đội để truyền cảm hứng vào việc thiết kế. Vì vậy, tác phẩm logo không chỉ đẹp, thu hút sự chú ý, dễ nhớ, mà có sự khác biệt để khi đặt bên cạnh logo của xuất bản phẩm khác thì bất kỳ ai nhìn qua đều có thể nhận diện được ngay đây là xuất bản phẩm của Quân đội nhân dân Việt Nam.
Chiến sĩ Lữ đoàn 144 (Bộ Tổng tham mưu) xem các ấn phẩm của Nhà xuất bản Quân đội nhân dân. Ảnh: Nguyễn Thu
Về tính thống nhất, đường nét, hình khối nối ghép tạo sự cân bằng, đối xứng về ý nghĩa: Tâm hồn người chiến sĩ luôn có sự lãnh đạo của Đảng soi đường. Tỷ lệ bố cục cân bằng và hài hòa đó đặc biệt tuân theo một quy chuẩn quốc tế về thiết kế logo, đã tạo ra một biểu trưng ngay từ đầu có ý nghĩa sâu sắc, gắn với chức năng, nhiệm vụ của nhà xuất bản được thi vị hóa với hình ảnh “đầu súng trăng treo”.
Trong 70 năm qua, logo vẫn được định hình với ý tưởng và bố cục không đổi, chỉ có khác một vài điểm, do điều kiện và thiết kế in ấn. Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, trực tiếp là Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị, xuất bản phẩm với logo “đầu súng trăng treo” của Nhà xuất bản Quân đội nhân dân luôn giữ vững định hướng chính trị và gắn bó sâu sắc với đời sống văn hóa quân đội. Sách lý luận chính trị gồm các tác phẩm của lãnh đạo, chỉ đạo, định hướng từ cấp chiến lược tới hướng dẫn hành động. Sách quân sự có tài liệu giáo dục, tài liệu học tập, điều lệnh, điều lệ, kỹ thuật chiến đấu. Sách lịch sử, hồi ký có các bộ tổng tập hồi ký của tướng lĩnh, lịch sử chiến đấu xây dựng và trưởng thành của quân đội và nhân dân, tổng kết kinh nghiệm. Sách văn nghệ có các thể loại văn học về đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng. Sách quốc tế có các loại sách dịch cung cấp tri thức chọn lọc của nước ngoài, giới thiệu văn hóa quân sự của Việt Nam với các nước. Sách điện tử gồm các dạng sách đĩa và thông qua trang web…
Để đáp ứng tốt hơn những nhu cầu ngày càng cao của bạn đọc trong và ngoài quân đội, thời gian tới, trên cơ sở kế thừa và phát triển thương hiệu logo “đầu súng trăng treo”, Nhà xuất bản Quân đội nhân dân tiếp tục giữ vững hình ảnh và vị thế là cơ quan xuất bản của Quân ủy Trung ương-Bộ Quốc phòng, trung tâm xuất bản của toàn quân, do Tổng cục Chính trị trực tiếp chỉ đạo, lấy việc thực hiện nhiệm vụ chính trị là trọng tâm. Tiếp tục “truyền lửa” truyền thống, chăm lo giáo dục, xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, tinh thông nghiệp vụ, đạo đức nghề nghiệp trong sáng cho đội ngũ cán bộ, biên tập viên, nhân viên. Tăng cường phối hợp với các cơ quan, viện nghiên cứu, các nhà khoa học, nhà văn, dịch giả… để tổ chức xuất bản các tác phẩm có giá trị cao, góp phần định hướng bạn đọc tiếp cận, hưởng thụ những giá trị chân-thiện-mỹ. Tận dụng ưu thế của công nghệ số, nghiên cứu tổ chức thực hiện xuất bản điện tử đưa tri thức theo phân cấp đến từng đối tượng bạn đọc, góp phần nâng cao tri thức quân sự-quốc phòng cho bộ đội.
Thực hiện tốt các nội dung nêu trên nhằm tiếp tục khẳng định vị thế, uy tín, thương hiệu xuất bản của quân đội đóng góp vào dòng tri thức chủ đạo trong ngành xuất bản và xã hội./.
Thạc sĩ KIỀU BÁCH TUẤN