Đây cũng là nét văn hóa tồn tại từ bao đời. Thế nhưng ngày xưa, ông cha ta uống rượu điều độ, có chừng mực; ngày nay, việc uống rượu bia đang bị lạm dụng và có sự biến tướng. Xin được nêu vài ý kiến cá nhân về vấn đề này từ góc nhìn của một người dân miền Tây.
 
Trăm ngàn lý do để uống rượu bia
 
Gần nhà tôi có một anh làm nghề thợ hồ. Ngày nào cũng vậy, tối mịt mới thấy anh về tới nhà trong tình trạng say bí tỉ, rồi chửi vợ mắng con inh ỏi xóm làng. Gia đình thì thiếu trước hụt sau, chồng hay say xỉn, chị vợ chịu không nổi phải bồng bế con về nhà cha mẹ đẻ. Tôi nhiều lần góp ý thì anh sượng sùng, nhưng rồi đâu lại vào đấy. Anh bảo: “Vẫn biết uống rượu bia sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe, hạnh phúc gia đình có nguy cơ tan vỡ, nhưng bỏ không được vì thiếu nó (rượu bia), tôi không thể làm gì được và rất... khó ngủ”.
 
Còn anh bạn đồng nghiệp của tôi, dù chỉ là công chức bình thường nhưng ngày nào cũng thấy anh "có khách”. Anh than thở rằng: “Mình là dân nhậu, anh em, bạn bè mời nhiệt tình mà từ chối thì không được”. Lý do của anh đưa ra cũng đơn giản: “Bạn bè quý mến mới mời, tất nhiên mình cũng phải mời lại”. Thế nên hầu như cả tháng, tôi thấy anh chỉ nghỉ uống rượu bia được vài ba hôm, công việc vì vậy luôn trì trệ. Tiền lương hằng tháng không đủ chi tiêu phải vay mượn bạn bè. Dù vậy, anh vẫn duy trì việc uống rượu bia đều đặn và cũng không có ý định thay đổi thói quen này. 
leftcenterrightdel
Biếm họa của Quang Cường.
Một thực tế hiện nay là có vô số lý do để người ta uống rượu bia. Vui cũng uống, buồn cũng uống, uống bất kể giờ nào. Cất xong cái chuồng heo, đóng xong cái tủ, cái bàn, hay sáng mới mở cửa ra bạn ghé thăm cũng có thể tổ chức uống rượu bia... Điều đó cho thấy rượu bia được nhiều người xem như là “phương tiện tất yếu” trong giao tiếp; gặp nhau mà không có rượu bia thì họ thấy nhạt nhẽo, chẳng biết chuyện gì để nói; mọi vấn đề khó khăn, vướng mắc trong công việc khi đưa lên bàn nhậu thì có phần nhanh gọn, trôi chảy hơn (!)...
 
Giữ nét văn hóa trong uống rượu bia
 
Ở miền Tây không khó để tìm một quán nhậu. Từ thành thị đến nông thôn, từ nhà hàng sang trọng đến quán cóc vỉa hè, đâu đâu cũng luôn sẵn sàng phục vụ rượu bia thâu đêm suốt sáng. Như đã thành thông lệ, cứ chiều gần xong công việc là người này í ới người kia rủ rê ra quán hoặc về nhà một ai đó uống rượu bia. Hôm nào không "túm năm tụm ba" uống vài xị rượu hay mấy chai bia lại thấy... buồn buồn. Anh em gặp nhau lai rai, tỉ tê chuyện nhà cửa, vợ con, chuyện công việc, chuyện cơ quan, cả những chuyện "trên trời dưới đất" và ngày nào cũng có cái để nói với nhau trên bàn nhậu. Hết tăng 1 rồi đến tăng 2, tăng 3, đến khi “hết thấy đường gắp mồi”, người nôn ói, kẻ ngủ tại bàn thì mới chịu nghỉ. Có khi một cuộc nhậu kéo dài gần cả ngày trời. Ai không uống được rượu bia đồng nghĩa với bạn bè không nhiều, các mối quan hệ cũng giới hạn. Vậy nên không ít người tửu lượng kém đã cố gắng tập uống rượu bia để xã giao trong công việc làm ăn hay duy trì mối quan hệ công tác được tốt đẹp hơn. Lạ nữa là mức độ tình cảm và sự nhiệt tình được không ít người tính bằng lượng rượu bia “tiêu thụ” của bạn nhậu, đã uống thì phải “tới bến”. Có thể vì lẽ đó mà người ta thường gán biệt danh cho dân miền Tây là “anh Hai, anh Ba miền Tây”-ví von là người uống rượu bia giỏi, có “tửu lượng vô biên”.
 
Chuyện uống rượu bia ở miền Tây khó có thể kể hết được. Điều đó tỷ lệ thuận với biết bao hệ lụy, ai cũng thấy, cũng biết tác hại mà nó gây ra nhưng người ta vẫn xem đó là chuyện bình thường. Có trường hợp anh em trong nhà, lúc say mời nhau ly rượu không uống dẫn đến xô xát, để rồi người mất mạng, kẻ vào tù. Hay do nhìn mặt “thấy ghét” mà hai đám thanh niên ở một quán nhậu lao vào ẩu đả... Đáng buồn hơn, thời gian gần đây liên tiếp xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông thảm khốc, nguyên nhân do người điều khiển phương tiện không làm chủ được tay lái khi đã uống rượu bia...
 
Đó là chưa kể việc lạm dụng rượu bia dẫn đến nghiện ngập, làm khổ người thân; thay vì dành dụm lo cho gia đình đang cảnh khó khăn lại chi tiêu hoang phí vào các cuộc nhậu; rồi sinh bệnh tật khiến nhiều gia đình lâm vào cảnh túng quẫn, nợ nần; tình làng nghĩa xóm rạn nứt, anh em, bè bạn chẳng thèm nhìn mặt bởi trong lúc quá chén không làm chủ được bản thân, lời qua tiếng lại gây mâu thuẫn, xích mích...
 
Uống rượu đúng mực là nét đẹp văn hóa có từ lâu đời. Uống rượu bia sao cho bản thân mình không bị mất kiểm soát, không ép người khác uống say, không thái quá và kém văn minh, biết dừng đúng lúc thật không dễ, nhưng không phải không làm được. Điều cốt yếu là ở nhận thức và quyết tâm thực hiện. Mỗi người chúng ta nên đề ra cho mình nguyên tắc, giới hạn trong việc uống rượu bia để việc thưởng thức rượu bia thực sự là văn hóa chứ không phải là hành vi phản văn hóa để rồi gây tai họa.
 
THẾ HIỂN