Điều này cho thấy, các mục tiêu về hội nhập kinh tế quốc tế, bao gồm nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế, tạo ra môi trường KD thuận lợi nhằm thu hút đầu tư nước ngoài, được đề ra trong các nghị quyết của Đảng đã và đang mang lại hiệu quả.

Trong bốn năm triển khai Nghị quyết 19 của Chính phủ về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, môi trường KD và năng lực cạnh tranh của Việt Nam năm 2017 được các tổ chức quốc tế ghi nhận cải thiện nhiều nhất. Cụ thể, năng lực cạnh tranh của Việt Nam tăng 5 bậc so với năm 2016, từ vị trí 60/138 lên vị trí 55/137 nền kinh tế. Đặc biệt, Việt Nam có bước nhảy vọt về cải thiện môi trường KD. Theo Báo cáo Môi trường KD 2018: Cải cách để tạo việc làm do Ngân hàng Thế giới (WB) công bố, Việt Nam năm 2018 xếp hạng 68/190 nền kinh tế được đánh giá, tăng 14 bậc so với đánh giá trong năm 2017 (82/190 nền kinh tế). Các chỉ tiêu xếp hạng môi trường KD của WB dựa vào 10 tiêu chí đánh giá, bao gồm: Thành lập doanh nghiệp (DN); xin cấp phép xây dựng; tiếp cận điện năng; đăng ký tài sản; vay vốn; bảo vệ nhà đầu tư nhỏ; nộp thuế; giao thương quốc tế; thực thi hợp đồng; xử lý khi mất khả năng thanh toán. So sánh tương quan vị thế của Việt Nam trong các quốc gia châu Á-Thái Bình Dương và ASEAN, Việt Nam đã vượt khá nhiều nước trong khu vực. “Việt Nam và Indonesia là hai nước thực hiện nhiều cải cách nhất trong 15 năm qua, trong đó mỗi nước cùng có 39 cải cách. Điều đáng nói rằng, môi trường KD của Việt Nam được quốc tế đánh giá cao vì có nhiều cải thiện từ chính sách của Chính phủ, trong đó có 8/10 chỉ số của Việt Nam tăng điểm”, báo cáo của WB nhận định.

Ngoài ra, trong năm 2017, 3 tổ chức xếp hạng tín nhiệm độc lập, gồm Moody’s, Standards and Poor’s và Fitch đã tiến hành đánh giá mức xếp hạng tín nhiệm quốc gia Việt Nam năm 2016. Đến nay, Moody’s và Fitch đã công bố nâng xếp hạng về triển vọng của Việt Nam từ mức ổn định lên mức tích cực.

Cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư KD, nâng cao năng lực cạnh tranh luôn là một chủ trương nhất quán của Đảng, Nhà nước ta. Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về thực hiện có hiệu quả tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, giữ vững ổn định chính trị-xã hội trong bối cảnh nước ta tham gia các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới đã xác định các tiêu chí để đánh giá kết quả hội nhập quốc tế về kinh tế, trong đó bao gồm gia tăng xuất khẩu, số lượng và chất lượng thu hút đầu tư nước ngoài, nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế, tạo sức hấp dẫn cho môi trường KD... Nghị quyết cũng nêu rõ, cần tập trung nghiên cứu, triển khai thực hiện các giải pháp mới có hiệu quả để phát huy sức mạnh tổng hợp và sự sáng tạo của cộng đồng DN, doanh nhân; huy động mạnh mẽ mọi nguồn lực trong và ngoài nước cho đầu tư phát triển.

Nắm chắc Nghị quyết Đại hội XII của Đảng, trong những năm qua, Chính phủ đã thực hiện hàng loạt chính sách cải cách nhằm thúc đẩy cải thiện môi trường KD, nâng cao năng lực cạnh tranh bằng các cuộc gặp gỡ, trao đổi trực tiếp với khu vực kinh tế tư nhân. Bên cạnh Nghị quyết 19 được triển khai từ năm 2014, trong năm 2017, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 35/NQ-CP về hỗ trợ và phát triển DN đến năm 2020. Mục tiêu đầu tiên mà nghị quyết đặt ra là đến năm 2020, xây dựng DN Việt Nam có năng lực cạnh tranh, phát triển bền vững, cả nước có ít nhất 1 triệu DN hoạt động, trong đó có các DN quy mô lớn, nguồn lực mạnh. Điều này cho thấy Chính phủ đang hướng tới sự phát triển DN thiên nhiều về chất lượng hơn số lượng. Bởi vì với khoảng nửa triệu DN đang hoạt động hiện nay, nhiều chuyên gia kỳ vọng Việt Nam sẽ có khoảng 1,5-2 triệu DN vào năm 2020. Đặc biệt, trong nhiều văn kiện của Đảng cũng như chính sách của Nhà nước đều hướng tới chương trình khởi nghiệp DN rất mạnh mẽ trong giai đoạn tới. Bên cạnh đó, Luật Hỗ trợ DN vừa và nhỏ được thông qua vào giữa năm 2017 và chính thức có hiệu lực từ ngày 1-1-2018 cũng mở ra cơ hội, kích thích cộng đồng KD, nhất là khu vực kinh tế tư nhân, tham gia thị trường.

Từ những tín hiệu tích cực trong năm 2017, dự báo 2018 sẽ là năm tiếp tục có những chuyển biến lớn đối với môi trường KD của Việt Nam. Ngay từ đầu năm 2018, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 01/2018/NQ-CP về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội và Dự toán ngân sách Nhà nước năm 2018, trong đó cũng đề cập tới mục tiêu thứ hạng của Việt Nam trên bảng xếp hạng của thế giới trong năm nay là vào nhóm ASEAN 4 cả về năng lực cạnh tranh và môi trường KD. Theo nghị quyết trên, Chính phủ đặt ra yêu cầu cải thiện căn bản, tạo chuyển biến mạnh mẽ các chỉ tiêu về môi trường KD, cắt giảm, đơn giản hóa 50% điều kiện KD hiện hành. Nghị quyết 01 cũng đưa ra chỉ tiêu cụ thể phấn đấu thành lập mới 135.000 DN trong năm 2018. Theo tính toán của các chuyên gia, nếu các DN này hoạt động hiệu quả sẽ tạo thêm hàng triệu việc làm cho người lao động. Đó sẽ là những động lực quan trọng để khơi thông tiềm năng của khu vực kinh tế tư nhân, để các mục tiêu kinh tế-xã hội năm nay có cơ hội tăng trưởng bứt phá so với các năm gần đây, góp phần đưa Việt Nam trở thành một “con hổ kinh tế” mới ở châu Á trong tương lai.

NGUYÊN XUÂN