Các nhà báo trên bị bắt cóc khi đang cùng nhau di chuyển từ tỉnh Paktika đến Paktia để tham dự một hội thảo truyền thông. Theo lời một người phát ngôn của Taliban Zabihullah Mujahid, vụ bắt cóc 6 nhà báo nói trên chỉ là do nhầm lẫn và bởi vậy sau đó Taliban đã trả tự do cho họ.

Tờ The Globe Post cho biết, cùng với tình hình chiến sự dai dẳng từ năm 2001 đến nay, hàng trăm tổ chức báo chí đã ra đời ở Afghanistan và đây là điều chưa từng có trong lịch sử quốc gia Nam Á này. Theo số liệu của Chính phủ Afghanistan, hiện ở Afghanistan có hơn 100 kênh truyền hình, 284 đài phát thanh cùng khoảng 400 tờ báo và tạp chí. Việc các tổ chức báo chí “mọc lên như nấm” đã góp phần tạo ra một môi trường truyền thông sôi nổi và trẻ trung, song cũng khiến sự cạnh tranh trong thế giới truyền thông ở Afghanistan ngày càng trở nên khốc liệt. Ở một đất nước mà mỗi giờ, mỗi phút đều đì đùng súng đạn như Afghanistan, muốn có được tin hay, ảnh đẹp, dĩ nhiên các nhà báo, phóng viên phải chấp nhận dấn thân vào nơi nguy hiểm. "Chúng tôi đang chịu áp lực để trở thành người đầu tiên đưa tin về vụ đánh bom và quay phim hay phát sóng trực tiếp những hình ảnh đẹp nhất", Emad Roustaei, phóng viên của kênh truyền hình tư nhân 1TV tại Afghanistan chia sẻ.

leftcenterrightdel
Các phóng viên tác nghiệp trong một sự kiện diễn ra ở thủ đô Kabul, tháng 3-2019. Ảnh: UN

Hơn thế nữa, tình trạng bạo lực gia tăng liên tục đã biến Afghanistan trở thành một trong những môi trường nguy hiểm nhất đối với giới truyền thông. Các phóng viên, nhà báo khi hoạt động ở Afghanistan luôn phải đối mặt với những lời đe dọa, các vụ tấn công bất ngờ và nhiều người đã phải đánh đổi cả mạng sống của mình để có được những sản phẩm báo chí kịp thời và chất lượng. 

Đến nay, lực lượng Taliban và tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng được cho là đối tượng chịu trách nhiệm chính đối với các vụ tấn công nhằm vào các nhà báo và nhân viên truyền thông ở Afghanistan.

Mặt trận báo chí ở Afghanistan nguy hiểm là thế, nhưng theo lời một số phóng viên, chẳng phải tất cả các cơ quan truyền thông Afghanistan đều có những biện pháp bảo vệ nghiêm ngặt hoặt ít nhất là tổ chức những khóa đào tạo về tác nghiệp an toàn cho các nhà báo. "Tất cả những nhà tuyển dụng cần đảm bảo rằng các nhà báo của họ được đào tạo và trang bị cần thiết để có thể thực hiện công việc một cách an toàn", Điều phối viên chương trình Ủy ban bảo vệ các nhà báo châu Á, Steven Butler, nhấn mạnh.

Các vụ bắt cóc, tấn công vẫn đang diễn ra như cơm bữa ở Afghanistan và nếu tình hình không được cải thiện, năm 2019 sẽ tiếp tục là một năm thảm họa với giới báo chí ở Afghanistan. Theo thống kê chưa đầy đủ, chỉ trong 6 tháng đầu năm nay đã có 6 nhà báo thiệt mạng trong các vụ việc riêng rẽ và 36 vụ tấn công bạo lực khác nhằm vào các nhà báo, nhân viên truyền thông tại Afghanistan. Cách đây vài tháng, Taliban còn lớn tiếng đe dọa tấn công các nhà báo nếu các cơ quan truyền thông không chấm dứt tuyên truyền chống lực lượng này.

Nói về tình trạng bạo lực đối với báo chí tại Afghanistan, ông Tadamichi Yamamoto, đại diện đặc biệt của Tổng thư ký Liên hợp quốc về vấn đề Afghanistan nhấn mạnh: “Ngôn từ không bao giờ được gắn liền với bạo lực”. Trong khi đó, theo tờ Afghanistan Times, Đại sứ Mỹ tại Afghanistan John Bass cho rằng “báo chí không phải là một tội ác” mà là một ngành nghề đầy giá trị đối với thế giới, đồng thời kêu gọi các tay súng Taliban chấm dứt việc đe dọa các nhà báo. “Bạo lực nhiều hơn nhằm vào các nhà báo và dân thường sẽ không đem lại an ninh và cơ hội cho Afghanistan và cũng chẳng thể giúp Taliban đạt được những mục tiêu chính trị của mình”, ông John Bass tuyên bố trên mạng xã hội Twitter.

Tác nghiệp tại những quốc gia có xung đột và chiến tranh phủ bóng như Afghanistan là công việc đầy tự hào, song chẳng hề dễ dàng và an toàn. Cũng vì thế, những sản phẩm báo chí khởi nguồn từ đây càng đáng được trân trọng, và các nhà báo, phóng viên ở Afghanistan càng cần được bảo vệ hơn bất cứ nơi nào.

ANH VŨ