Ai cũng hy vọng cầu thủ xuất sắc của Việt Nam trở về không gian quen thuộc có cơ hội để tìm lại mình được tiếp thêm cảm hứng chơi bóng ở môi trường châu Âu xa lạ.

 “Trời nào sao ấy”-câu này ứng vào trường hợp của Quang Hải thật hợp người hợp cảnh. Đến Pau FC, Quang Hải phải bắt đầu từ con số 0, có điều, con số 0 ấy càng ngày càng to ra. Rõ ràng HLV D.Tholot đã tìm cách sử dụng, nhưng cũng rất rõ ràng Quang Hải cực khó để hòa nhập với lối đá đua thể lực, thể hình, tốc độ và bóng dài. Đã có nhiều nhận xét thẳng thắn về sự không phù hợp của anh với đội bóng ở Ligue 2. Sự thất vọng lan rộng, người xem từ Việt Nam cũng đã nản. Chỉ còn chút hy vọng vào nỗ lực cá nhân của số 19, nỗ lực ấy cần tiếp sức từ không khí, môi trường bóng đá quê nhà.

leftcenterrightdel

Quang Hải được AFC đánh giá cao tài năng. Ảnh: AFC 

Chuyện không phù hợp của   thực ra không mới, bởi con đường xuất ngoại của cầu thủ Việt Nam mới chỉ bắt đầu, đầy bỡ ngỡ, nhiều rào cản, tự hạn chế bản thân; thậm chí không thiếu những ngộ nhận. Tuy nhiên, qua những thất bại mới càng rõ hơn nhiều điều. Nhìn đi thì phải hiểu rõ nơi đến, phải hiểu rõ mình có gì, cần chuẩn bị gì. Nhìn lại, lối đá Việt Nam xây dựng không thể theo những mô hình của nhiều nền bóng đá phát triển trên thế giới. Ngay trong nước thôi, các câu lạc bộ (CLB) phụ thuộc ngoại binh chơi theo cách phất bóng dài, bóng bổng cho họ thì có phải lúc nào cũng đạt kết quả tốt. Ngược lại, biết kết hợp cầu thủ nội, ngoại trong lối chơi nhanh, đa dạng trong kiểm soát, triển khai bóng và ứng phó chiến thuật linh hoạt mới có hiệu quả cao và ổn định. Tiêu biểu nhất cho sự lựa chọn này chính là Hà Nội FC, CLB gốc đưa Quang Hải thành danh.

Với CLB đã vậy, với đội tuyển quốc gia càng vậy. Chính HLV Park Hang-seo là người đã triển khai trong thực tế thành công nhất cái gọi là lối đá Việt Nam mà nhiều thế hệ HLV nội, ngoại của các đội tuyển đã mường tượng, đã góp công tạo dựng. Lối chơi ấy có từ cách nhìn, kinh nghiệm của những nền bóng đá Nhật Bản, Hàn Quốc, từ các quốc gia Đông Nam Á mà cũng có nền tảng từ lối chơi, con người của Hà Nội FC, Hoàng Anh Gia Lai, Viettel FC, Sông Lam Nghệ An... Lối chơi đề cao tính tập thể; tập thể là ngôi sao chung, lớn nhất. Và chỉ có tập thể gắn kết vì nhau mới làm "bệ đỡ" cho các cá nhân nổi lên như những ngôi sao trong dàn sao số.

Tách ra khỏi Hà Nội FC và đội tuyển Việt Nam là tách ra khỏi lối chơi gắn kết, ban bật, đập nhả, di chuyển ăn ý, Quang Hải không còn là mình.

Nhưng để xây dựng lối chơi nhuần nhuyễn như thế không phải muốn là được. Ngoài chuyện có “bột”, thì để “gột” được “nên hồ” là cả một quá trình của “nghề chơi cũng lắm công phu”. Đã một thời đoạn, nhiều “ông bầu” đổ tiền mua đội bóng, sắm ngôi sao, song khung trời không trong thì làm sao các ngôi sao tỏa sáng. Mới nhất, dàn sao của Topenland Bình Định được tập hợp từ tứ xứ, nội, ngoại đã phải mất đến 2/3 mùa bóng này mới dần rõ hình hài một đội bóng kỳ vọng. Người ta ví Bình Định với Paris Saint-Germain là có ý so sánh về cách xây dựng đội bóng.

Tuy nhiên, công trình càng cao, càng phải chịu nhiều rung lắc. Paris Saint-Germain đấy, phải đến mùa bóng thứ hai, siêu sao Messi mới sáng trở lại trên bầu trời toàn sao bậc nhất châu Âu và thế giới. Mà đâu phải nội tình dàn sao đã ổn; lắm tài, lắm cái tôi, lắm tật. Cầu thủ Việt Nam không phải quá lo cho những "tật bệnh" cá nhân, song nỗi lo cách chơi phụ thuộc ngoại binh như đã nói là có, có thường xuyên. Đã và vẫn luôn có những cách làm hay cùng những bài học đắt giá trong việc xử lý mối quan hệ giữa ngôi sao và bầu trời. Gần nhất, không phải vô cớ mà ngay khi có được E.Haaland, HLV P.Guardiola đã nói thẳng mối bận tâm của ông về sự phụ thuộc vào siêu sao đang nổi như cồn này.

Nói gần, nói xa để thêm một lần cùng trở lại với bản chất tập thể của bóng đá. Không có khung trời phù hợp, ngôi sao không thể tỏa sáng. Ngược lại, khi có được sự “thuận thiên”, ngôi sao sẽ gọi ngôi sao cùng sáng.

THƯỜNG NGUYỄN