Trước đó vào tháng 11-2015, IAAF đã cấm điền kinh Nga tham dự các giải đấu, sau khi phát hiện hàng loạt VĐV điền kinh Nga dính doping. Cơ quan phòng, chống doping thế giới (WADA) cho hay, phía Nga gần như không đạt được sự tiến bộ đáng kể nào trong việc phòng, chống doping thời gian qua. Thậm chí, IAAF và cá nhân Giáo sư Ri-chác Mắc La-ren (người Ca-na-đa) vừa công bố bản điều tra cho thấy các VĐV Nga sử dụng doping có hệ thống trong giai đoạn từ năm 2011 đến 2015. Nguy hiểm hơn, có dấu hiệu cho thấy thể thao xứ Bạch dương đã bao che cho các VĐV lạm dụng doping.

Trong một bản báo cáo đặc biệt của WADA, từ đầu năm 2016 đến nay, 49/52 mẫu thử của VĐV Nga cho kết quả dương tính. Điều tệ hại hơn, theo WADA, Ủy ban Ô-lim-pích Nga đã làm thất lạc 23 mẫu thử doping, 736 ca kiểm tra doping với VĐV Nga đã bị hủy bỏ hoặc làm xét nghiệm không đầy đủ…

 VĐV nhảy sào nổi tiếng I-xin-bay-ê-va tuyên bố lệnh cấm của IAAF đối với điền kinh Nga ở Ô-lim-pích 2016, là vi phạm nhân quyền. Ảnh: IAAF.
Hiện trong IOC đang có hai luồng ý kiến: Dù thể thao Nga dính chàm trên diện rộng nhưng vẫn có những VĐV trong sạch, xứng đáng đại diện cho xứ Bạch dương tranh tài ở Thế vận hội 2016. Ngược lại, một vài ủy viên thường trực IOC cảnh báo, nếu VĐV Nga tham dự Ô-lim-pích Rio 2016, mà sử dụng doping thì uy tín của IOC sẽ bị tổn hại nghiêm trọng.

Theo nguồn tin từ Roi-tơ, Chủ tịch IOC Thô-mát Bách buộc phải hành động nhanh và quyết liệt, để lấy lại uy tín của IOC. Trong cuộc họp khẩn vào ngày 19-7 tại Thụy Sĩ, các lãnh đạo chủ chốt của IOC đã ra nhiều quyết định quan trọng liên quan tới thể thao Nga. Theo Roi-tơ, đó là: IOC đang cân nhắc một lệnh cấm toàn diện thể thao Nga không được dự Ô-lim-pích Rio 2016. IOC sẽ không tổ chức hoặc bảo trợ bất kỳ cho sự kiện thể thao nào ở Nga trong một vài năm tới. IOC sẽ mở một cuộc điều tra rộng rãi và đầy đủ với các VĐV Nga ở Thế vận hội Sochi 2014, bao gồm cả những phân tích về pháp y. Sẽ không có một quan chức thể thao Nga nào được xướng tên ở Ô-lim-pích Rio 2016…

Cùng lúc, một vài nhân vật có ảnh hưởng ở Mỹ đã gửi thư đến WADA yêu cầu báo cáo đầy đủ về việc điều tra vấn nạn sử dụng doping tại Nga; và đưa ra kiến nghị điều tra VĐV Nga có sử dụng doping hay không, không chỉ giới hạn ở Thế vận hội mùa đông Sochi 2014. New York Times cho hay nhiều cơ quan chống doping của Mỹ, Đức, Tây Ban Nha, Nhật Bản, Thụy Sĩ và Ca-na-đa còn kiến nghị cấm VĐV Nga không được dự cả Paralympic 2016.

Theo bà Bri-li-an-tô-va, lãnh đạo Vụ Pháp lý của Ủy ban Ô-lim-pích Nga (ROC): “Đang có một âm mưu trên diện rộng chống lại thể thao Nga, dẫn tới việc Nga không được tham dự Ô-lim-pích Rio 2016”, và rằng “từ trước tới nay, trong lịch sử Ô-lim-pích chưa từng có tiền lệ nào như vậy”.

Theo thông báo của IOC, tổ chức này cần phải xem xét thận trọng, khách quan các thông tin, hồ sơ trước khi đưa ra quyết định cuối cùng vào ngày hôm nay (21-7). IOC cho hay, trong trường hợp Nga phản đối án phạt, tổ chức này sẽ nhờ Tòa án Trọng tài Thể thao (CAS) đưa ra những cơ sở pháp lý có tính răn đe cao hơn. Trên Roi-tơ, Chủ tịch IOC Thô-mát Bách khẳng định: “Những thông tin từ bản báo cáo cho thấy đây là một cuộc tấn công gây sốc và chưa từng có về tính toàn vẹn của thể thao và phong trào Ô-lim-pích. IOC sẽ không ngần ngại sử dụng những biện pháp trừng phạt nghiêm khắc nhất đối với bất kỳ cá nhân và tổ chức liên quan. Tuy nhiên chúng tôi cũng cần phải xem xét kỹ các lựa chọn pháp lý, cũng như ý kiến của các bên liên quan”.

THU HIỀN