Phong trào “Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới (NTM)” do Bộ Quốc phòng phát động đã được triển khai thực hiện sâu rộng trong toàn quân. Đây là phong trào có ý nghĩa chính trị, kinh tế- xã hội (KT-XH) và nhân văn sâu sắc, góp phần thực hiện thắng lợi chủ trương xây dựng NTM của Đảng, Chính phủ và tô đẹp thêm bản chất, truyền thống vẻ vang của quân đội Nhân dân Việt Nam. Thực hiện có hiệu quả phong trào còn có ý nghĩa thiết thực đối với việc xây dựng và phát triển hậu cần nhân dân trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Ngay sau khi Bộ Quốc phòng phát động, Tổng cục Hậu cần (TCHC) đã thành lập Ban Chỉ đạo do đồng chí Chủ nhiệm TCHC làm Trưởng ban; xây dựng kế hoạch, quy chế hoạt động; ban hành các chỉ thị, hướng dẫn các cơ quan, đơn vị quán triệt cho toàn thể cán bộ, đảng viên và quần chúng nhận thức rõ mục đích, ý nghĩa của phong trào, vai trò, trách nhiệm của quân đội trong sự nghiệp phát triển KT-XH, nhất là ở các địa bàn vùng sâu, vùng xa, nơi còn nhiều khó khăn và đây cũng chính là thực hiện một trong ba chức năng của quân đội. Các cơ quan, đơn vị trực thuộc Tổng cục đều phân công một đồng chí chỉ huy trực tiếp phụ trách phong trào, chỉ đạo xây dựng kế hoạch, triển khai, tổ chức thực hiện ở cơ quan, đơn vị mình và hướng dẫn các đơn vị cấp dưới thực hiện.

Thiếu tướng Nguyễn Xuân Miện, Phó Chính ủy TCHC tặng quà các đối tượng chính sách xã Thanh Định, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên. Ảnh: Thăng BẢY.

Để rút kinh nghiệm chỉ đạo tổ chức thực hiện, TCHC chọn Cục Quân nhu, Tổng Công ty 28, Bệnh viện Quân y 354 tiến hành làm điểm. Quá trình thực hiện, TCHC luôn bám sát tư tưởng chỉ đạo và hướng dẫn của trên, thực hiện “1 xác định- 4 lựa chọn”: Xác định 5 nhóm nội dung tham gia xây dựng NTM và “4 lựa chọn”: địa bàn tham gia; tiêu chí, yêu cầu thiết thực cần xây dựng; lực lượng trực tiếp thực hiện; cách làm và thời điểm tiến hành.

Đối với các địa phương thuộc căn cứ cách mạng- nơi Tổng cục và cơ quan, đơn vị của Tổng cục ra đời, điều kiện kinh tế, văn hoá, xã hội chậm phát triển, đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn, TCHC chỉ đạo các đơn vị lựa chọn nội dung, cách thức tham gia phù hợp, tập trung vào giáo dục lịch sử truyền thống, các hoạt động kết nghĩa; khám, cấp thuốc chữa bệnh cho các đối tượng chính sách, hộ nghèo; giúp đỡ các trường học. Thực hiện chỉ đạo trên, các cơ quan, đơn vị đã về căn cứ cách mạng (nơi thành lập) xây dựng bia tưởng niệm nhằm giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ. Bệnh viện Quân y 105 về huyện Quảng Uyên (Cao Bằng), cùng địa phương ký kết chương trình quân dân y kết hợp, tặng trang, thiết bị y tế cho bệnh xá xã, đào tạo chuyển giao kỹ thuật một số chuyên khoa cho bệnh viện huyện. Cục Chính trị về xã Thanh Định (huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên- nơi Tổng cục Cung cấp ra đời) hỗ trợ nâng cấp trường mầm non, tặng đồ dùng dạy học, sách vở cho học sinh... Tại các địa phương, các đơn vị trong TCHC đã tích cực tham gia tuyên truyền đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước; vận động nhân dân thực hiện nếp sống văn hoá; tham gia xây dựng nhà tình nghĩa; xây dựng cơ sở hạ tầng, góp phần phát triển KT-XH địa phương…

Có thể nói, qua 2 năm thực hiện phong trào thi đua, do biết lựa chọn nội dung tham gia phù hợp, có cách làm khoa học, chặt chẽ, trên cơ sở bám sát các nội dung, tiêu chí NTM, các đơn vị trong TCHC đã đầu tư hơn 13 tỷ đồng, hàng vạn ngày công, hỗ trợ hàng trăm phương tiện (tàu, thuyền, ô tô) giúp dân phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai; tham gia trồng rừng, khai hoang, phục hoá, hỗ trợ phương tiện, giống, vốn phát triển sản xuất, góp phần xóa đói giảm nghèo; chỉnh trang, nâng cấp trường học, cơ sở y tế; sửa chữa, làm mới 1.200km đường giao thông nông thôn, kênh mương thủy lợi; sửa chữa, chống dột, làm mới 150 nhà ở; tổ chức khám chữa bệnh, cấp thuốc miễn phí cho gần 1 vạn lượt người dân; tặng hàng ngàn suất quà cho các đối tượng chính sách; đồng thời đóng góp hơn 2 tỷ đồng vào các quỹ “Ngày vì người nghèo”, “ Hỗ trợ giảm nhẹ thiên tai, thảm họa” giúp nhân dân địa phương giảm bớt khó khăn trong cuộc sống… Tiêu biểu trong phong trào là: Tổng Công ty 28, Bệnh viện Quân y 354, Bệnh viện Quân y 105, Cục Vận tải, Công ty Cổ phần Armephaco, Cục Chính trị, Công ty Cổ phần 32, Trung tâm Huấn luyện (Bộ Tham mưu)…

Bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình thực hiện còn tồn tại một số hạn chế, như: phong trào chưa đi vào chiều sâu, chưa đồng đều, chưa rộng khắp trong toàn Tổng cục. Một số đơn vị còn lúng túng trong lựa chọn tiêu chí, nội dung tham gia; xác định chỉ tiêu còn chung chung, giải pháp chưa cụ thể, ít khả thi, khó thực hiện. Việc phối hợp với địa phương có đơn vị chưa tốt, do đó chưa tạo được sự thống nhất trong tổ chức thực hiện… Nguyên nhân của những hạn chế trên chủ yếu là do công tác lãnh đạo, chỉ đạo của một số cấp ủy, chính ủy (chính trị viên), chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp chưa chặt chẽ. Việc quán triệt các chỉ thị, hướng dẫn ở một số đơn vị chưa sâu, chưa kỹ. Công tác chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc thực hiện phong trào còn thiếu chủ động và chưa thường xuyên. Mặt khác, do phong trào có nội dung mới, phạm vi rộng, thời gian thực hiện kéo dài (đến năm 2020), trên nhiều địa bàn khác nhau nên khó tránh khỏi sự lúng túng trong quá trình tổ chức thực hiện…

Phát huy những kết quả đạt được; vận dụng sáng tạo kinh nghiệm, bài học qua 2 năm thực hiện, thời gian tới, các cơ quan, đơn vị trong TCHC cần tiếp tục đẩy mạnh phong trào trên cơ sở thực hiện tốt các nội dung, giải pháp chủ yếu sau đây:

Một là, tiếp tục quán triệt sâu, kỹ các chỉ thị, kế hoạch, hướng dẫn của Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị để tạo sự thống nhất trong chỉ đạo, tổ chức thực hiện. Đối với các đơn vị, quán triệt trong cấp ủy, chỉ huy, cán bộ, đảng viên và quần chúng nắm vững vai trò, ý nghĩa của phong trào; những nội dung, tiêu chí quân đội tham gia xây dựng NTM. Đồng thời, phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương giáo dục cho nhân dân hiểu rõ đây là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước, mang tính nhân văn sâu sắc, hướng về nông thôn, nông dân, nhằm nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nông dân, thu hẹp khoảng cách mức sống giữa nông thôn với thành thị. Làm cho mọi người thấy rõ: việc xây dựng NTM phải do cấp ủy, chính quyền địa phương làm chủ, người dân là chủ và làm chủ; xây dựng NTM là công việc của dân, do dân, vì lợi ích của dân. Qua đó, phát huy được sức mạnh nội lực của chính quyền, nhân dân địa phương; quân đội chỉ tham gia một số hoặc một phần nội dung của tiêu chí, như vậy sự “chung sức” là quan trọng, góp phần thúc đẩy phong trào phát triển.

Hai là, trang bị cho cán bộ có kiến thức toàn diện về xây dựng NTM. Đồng thời, xác định các nội dung tiêu chí thiết thực để tham gia một cách tích cực, chủ động, sáng tạo, phù hợp với khả năng và điều kiện của cơ quan, đơn vị. Phối hợp chặt chẽ với lãnh đạo và nhân dân địa phương để phong trào đạt hiệu quả cao. Các cơ quan, đơn vị phải tiếp tục quán triệt cho bộ đội nắm chắc nội dung 19 tiêu chí xây dựng NTM theo Quyết định 491/QĐ-TTg ngày 16/4/2009 của Thủ tướng Chính phủ; nắm vững tiêu chí, đặc điểm cụ thể của địa phương nơi cơ quan, đơn vị tham gia, cũng như trình tự các bước tiến hành. Từ đó, xác định nội dung, yêu cầu xây dựng NTM phù hợp với đặc điểm, điều kiện KT-XH cụ thể của từng địa phương; trao đổi thống nhất với cấp ủy, chính quyền địa phương khảo sát, phát hiện những tiêu chí cần xây dựng phù hợp với khả năng bảo đảm của đơn vị. Xây dựng kế hoạch, tiêu chí, chỉ tiêu phải phù hợp với các chủ trương, đề án, tình hình thực tế địa phương và nhu cầu thiết thực của người dân.

Các đơn vị cấp trung đoàn, lữ đoàn, kho trạm đóng quân trên địa bàn phải gắn việc triển khai thực hiện phong trào với công tác xây dựng địa bàn an toàn, xây dựng cơ sở chính trị ở địa phương để lựa chọn tiêu chí phù hợp, hình thức phong phú, tập trung vào xây dựng cơ sở chính trị ở địa phương; tuyên truyền nếp sống văn hoá; xây dựng cơ sở hạ tầng phát triển sản xuất, giúp nhân dân phát triển kinh tế, xoá đói giảm nghèo; phòng chống thiên tai, dịch bệnh... Các đơn vị trực thuộc Tổng cục, tuỳ tình hình cụ thể để lựa chọn địa bàn (có thể không phải nơi đơn vị đóng quân) để triển khai với những tiêu chí phù hợp khả năng; ưu tiên các địa phương khu căn cứ kháng chiến, địa bàn chiến lược, nơi còn nhiều khó khăn… Trong đó tập trung chỉ đạo đơn vị cơ sở (trung, lữ đoàn, kho trạm) là trọng tâm vì đơn vị cơ sở đều đứng chân ở địa bàn nông thôn.

Khi xây dựng kế hoạch tham gia xây dựng NTM, cần xác định rõ nội dung, mục tiêu, biện pháp tiến hành và thời gian hoàn thành. Cấp trên chỉ đạo và hỗ trợ nhân lực, kinh phí cho cấp dưới. Việc triển khai thực hiện kế hoạch phải chặt chẽ, đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng; sản phẩm phải được nghiệm thu, bàn giao, hướng dẫn địa phương sử dụng có hiệu quả… Quá trình triển khai, phải phối hợp chặt chẽ với cấp uỷ, chính quyền, nhân dân địa phương và các lực lượng khác cùng tham gia; chương trình, kế hoạch phối hợp phải phân công rõ nhiệm vụ, trách nhiệm của các lực lượng, tránh chung chung, không rõ trách nhiệm hoặc chồng chéo… Đồng thời, kết hợp, lồng ghép với các phong trào thi đua, cuộc vận động khác trong đơn vị, tạo thành sức mạnh tổng hợp hoàn thành tốt các chỉ tiêu, yêu cầu đề ra.

Ba là, nêu cao vai trò của cấp ủy, chỉ huy; trách nhiệm ban chỉ đạo, các cơ quan chức năng; huy động được sự tham gia của nhiều lực lượng và các nguồn lực xây dựng NTM. Hằng năm, trong nghị quyết lãnh đạo, cấp uỷ các cơ quan, đơn vị phải có nội dung về xây dựng NTM; ban chỉ đạo phải xây dựng chương trình, kế hoạch hoạt động, bổ sung quy chế làm việc, phân công cá nhân, đơn vị chịu trách nhiệm; tăng cường kiểm tra, chỉ đạo, tổ chức thực hiện chương trình. Thường xuyên kiểm điểm việc thực hiện nhiệm vụ đã giao đối với từng thành viên ban chỉ đạo và các cơ quan chức năng và tiến trình thực hiện các chương trình, dự án. Khi thực hiện các tiêu chí, cần huy động các lực lượng, các nguồn lực trong đơn vị và địa phương cùng tham gia nhưng phải bàn bạc dân chủ, thống nhất, công khai, minh bạch.

Bốn là, đổi mới công tác tuyên truyền, tạo sức lan tỏa rộng lớn cho phong trào. Tổ chức tuyên truyền sâu rộng nội dung, tiêu chí, ý nghĩa phong trào cũng như hiệu quả các công trình, sản phẩm đã thực hiện đến mọi cán bộ, đảng viên, chiến , công nhân viên trong đơn vị người dân trực tiếp thụ hưởng kết quả các chương trình. Nội dung, hình thức tuyên truyền phải phong phú, sinh động, phù hợp với từng đối tượng; chú trọng phương pháp cổ động trực quan bằng pa-nô, áp-phích, băng cờ, khẩu hiệu, truyền thanh nội bộ…

Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan thông tấn, báo chí, cộng tác viên trong và ngoài Quân đội để tuyên truyền những cách làm hay, mô hình mới, hiệu quả cao và gương người tốt, việc tốt để kịp thời cổ vũ, động viên, khích lệ các tập thể, cá nhân trong thực hiện phong trào, qua đó góp phần nhân rộng các điển hình tiên tiến.

Năm là, thường xuyên tổ chức sơ, tổng kết, rút kinh nghiệm kịp thời. Thực tế cho thấy, việc triển khai thực hiện phong trào của các đơn vị trong Tổng cục thời gian qua còn lúng túng, chưa có sự phối hợp nhịp nhàng giữa đơn vị với địa phương và ngược lại, ảnh hưởng đến hiệu quả thiết thực của phong trào. Do đó, thời gian tới, sau mỗi đợt hoạt động, mỗi lần triển khai thực hiện, phải tổ chức sơ kết, rút kinh nghiệm nhằm đánh giá những việc đã làm tốt, những việc làm chưa tốt, chưa tương xứng với khả năng và công sức…; tìm ra nguyên nhân khách quan, chủ quan; trách nhiệm của cá nhân, tập thể. Từ đó, đề ra những giải pháp phù hợp nhằm phát huy những điểm mạnh, những việc làm tốt, khắc phục những hạn chế, thiếu sót, bất cập. Đồng thời, tiến hành bình xét, khen thưởng kịp thời những tập thể, cá nhân có thành tích tiêu biểu nhằm cổ vũ, động viên phong trào ngày càng phát triển rộng khắp, đạt được hiệu quả cao nhất.

Tin rằng, với những biện pháp tích cực và đồng bộ, phong trào “Quân đội chung sức xây dựng NTM” ở TCHC sẽ tiếp tục được đẩy mạnh, thu được hiệu quả thiết thực, hoàn thành tốt các mục tiêu, yêu cầu đã đề ra.

Thiếu tướng NGUYỄN XUÂN MIỆN
(Phó chính ủy Tổng cục Hậu cần)