Trung đoàn 102 (Sư đoàn 308-Quân đoàn 1) là đơn vị bộ binh cơ giới đủ quân, có nhiệm vụ huấn luyện, SSCĐ và làm nhiệm vụ đột xuất trên giao. Với quân số ăn đông, lượng thực phẩm tiêu thụ hàng ngày lớn, trong khi địa bàn đóng quân xa các chợ đầu mối nên việc khai thác thực phẩm gặp nhiều khó khăn. Để chủ động thực phẩm trong bữa ăn hàng ngày của bộ đội, từ năm 2010, Đảng ủy, chỉ huy Trung đoàn  chủ trương đẩy mạnh TGSX theo hướng cơ bản, qui mô lớn mang tính ổn định, vững chắc. Thực hiện chủ trương trên, cơ quan hậu cần đã đề xuất và được lãnh đạo, chỉ huy Trung đoàn nhất trí qui hoạch lại và mở rộng diện tích khu TGSX tập trung. Trung đoàn huy động công sức bộ đội trong giờ nghỉ, ngày nghỉ để khai hoang, mở rộng diện tích, hình thành các khu chuyên canh, gồm: hệ thống ao nuôi thả cá; khu trồng rau, củ, quả; khu chăn nuôi lợn, gia súc, gia cầm… thuận tiện cho việc áp dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ mới vào chăn nuôi, trồng trọt. Sau hơn 2 năm nỗ lực cố gắng, khu TGSX tập trung của Trung đoàn đã được qui hoạch cơ bản, tổng diện tích tăng lên 130.000 m2, tăng 30% so với trước, đáp ứng nhu cầu chăn nuôi, trồng trọt qui mô lớn.

Để có đủ diện tích nuôi cá, Trung đoàn quy hoạch và huy động lực lượng đào, đắp thành 6 ao, với tổng diện tích 75.000m2. Hệ thống ao nuôi cá được bố trí gần với khu vực nhà ăn, nhà bếp và nhà ở bộ đội để tận dụng nguồn nước thải, các ao được bố trí thấp dần về một phía, thuận tiện trong việc cấp, thoát nước. Để duy trì nguồn nước quanh năm, Trung đoàn xây dựng hệ thống mương dẫn nước từ suối vào ao, qua hệ thống lắng, lọc, đảm bảo nước sạch giúp cho cá sinh trưởng tốt. Các ao được nuôi nhiều loại cá, như: cá chim trắng, cá trắm cỏ, cá trê lai, cá trôi, cá chép, cá rô phi đơn tính…theo phương pháp bán công nghiệp. Thức ăn cho cá chủ yếu là rau, củ, quả kết hợp với cỏ voi, sắn, sản phẩm phụ chế biến và thức ăn công nghiệp chế biến sẵn. Với hình thức nuôi cá tập trung, bình quân hàng năm, Trung đoàn thu hoạch từ 50 -60 tấn cá các loại, đáp ứng 100% nhu cầu cá tươi trong bữa ăn hàng ngày bộ đội.

 Vườn rau tập trung của Trung đoàn 102.

Cùng với hệ thống ao nuôi cá, hệ thống vườn rau xanh được chia thành 2 khu vực chính là khu trồng rau ăn lá và khu trồng giàn cây leo, cây lấy củ, với tổng diện tích 42.000 m2. Vườn trồng rau được chia thành nhiều ô, thửa để trồng chuyên canh các loại rau ăn lá, cây lấy quả, củ, vườn gia vị, vườn ươm. Giữa các ô, thửa được kết nối với nhau bởi hệ thống đường bê tông chắc chắn. Toàn bộ diện tích vườn rau được giao cho các tiểu đoàn và đại đội trực thuộc đảm nhiệm trên cơ sở quân số. Cơ cấu cây trồng do cơ quan quân nhu chỉ đạo và điều hành thu hoạch thống nhất. Vừa qua, Trung đoàn đầu tư trên 500 triệu đồng làm mới 6000 m2 nhà lưới cùng với hệ thống tưới nước tự động để trồng rau cao cấp như cải thảo, cải mỡ, bí ngồi…Riêng đối với giàn cây leo, Trung đoàn chỉ đạo các đơn vị làm 2 loại giàn. Giàn chữ A dùng để trồng bí xanh, bầu, dưa chuột, đậu cô ve leo; loại giàn mái bằng trồng su su, bầu... Nhờ hệ thống vườn giàn mới, hàng năm Trung đoàn thu được 280 tấn rau các loại; 270 tấn củ, quả, tự túc được 100% nhu cầu rau xanh trong bữa ăn, với giá bình quân thấp hơn thị trường từ 20 - 30%.

Khu chăn nuôi tập trung cũng được chia thành các khu nuôi lợn thịt, lợn nái, gà thịt, gà đẻ trứng, đà điểu… Riêng lợn thịt được chia thành 5 khu chuồng, (chuồng nuôi của Trung đoàn, 3 tiểu đoàn và khối đơn vị trực thuộc) thường xuyên nuôi 800 con lợn  thịt theo phương pháp bán công nghiệp để tận dụng thức ăn dư thừa từ nhà ăn, nhà bếp. Trong đó, mỗi tiểu đoàn tự tổ chức nuôi từ 110-120 con lợn để tạo nguồn thu quĩ vốn. Với số đầu lợn trên, Trung đoàn đã tự túc 100% nhu cầu thịt lợn phục vụ bữa ăn hàng ngày, với giá rẻ hơn thị trường từ 7-10%. Ngoài chăn nuôi lợn thịt, Trung đoàn còn tổ chức nuôi 50 đầu lợn nái theo phương pháp bán công nghiệp, do đó đã tự túc được 70% nhu cầu con giống, giá rẻ hơn thị trường 10%.

Ngoài phát triển đàn lợn, Trung đoàn còn mạnh dạn đầu tư nuôi một số loại giống gia cầm như gà Ai Cập đẻ trứng, gà thịt, đà điểu... Hiện, Trung đoàn thường xuyên nuôi 9.000 gà đẻ theo phương pháp công nghiệp trong chuồng kín, có quạt thông gió cưỡng bức. Đây là giống gà lai, dễ nuôi, ít dịch bệnh, tỷ lệ đẻ đạt tới 95%. Tận dụng diện tích mặt ao, Trung đoàn nuôi 2.000 vịt đẻ. Với số gia cầm trên, Trung đoàn không chỉ tự túc 100% nhu cầu trứng trong bữa ăn bộ đội mà còn có sản phẩm  bán ra thị trường. Ngoài ra, Trung đoàn thường xuyên duy trì 2.000 con gà nuôi lấy thịt, bảo đảm tự túc được trên 70% nhu cầu. Riêng đà điểu nuôi lấy thịt, Trung đoàn luôn duy trì từ 100 - 120 con, mỗi năm cho thu hoạch từ 9-10 tấn thịt phục vụ bữa ăn bộ đội trong dịp lễ, tết.

Với mô hình V.A.C hoạt động hiệu quả, Trung đoàn 102 đã tự túc được 100% nhu cầu rau xanh, thịt, cá, trứng, giá rẻ hơn thị trường từ 7 - 30% (tùy từng loại) góp phần ổn định và nâng cao chất lượng đời sống bộ đội.

Bải, ảnh: ĐÌNH THẢO