Ngoài chương trình nghị sự liên quan đến thảo luận tiến trình kết nạp Ukraine là thành viên, một chủ đề khác được đưa ra thảo luận là tiến trình mở rộng hợp tác của NATO với 4 đối tác ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương gồm Australia, Nhật Bản, New Zealand và Hàn Quốc.

Thông cáo chung của hội nghị khẳng định: "Khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương đóng vai trò quan trọng đối với NATO do những diễn biến trong khu vực này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh của khu vực châu Âu - Đại Tây Dương".

Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg. Ảnh: TTXVN 

Tại hội nghị thượng đỉnh của khối được tổ chức ở Tây Ban Nha hồi năm 2022, Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida và người đồng cấp của 3 nước Australia, New Zealand và Hàn Quốc đã được mời tham gia các cuộc thảo luận của NATO. Khi tham dự sự kiện đó, Thủ tướng Kishida đã trở thành nhà lãnh đạo Nhật Bản đầu tiên tham gia hội nghị thượng đỉnh NATO. Cũng tại thượng đỉnh NATO hồi năm 2022, liên minh quân sự này đã thông qua tài liệu mang tên "Khái niệm Chiến lược mới" trong đó đề cập những ưu tiên của liên minh trong thập kỷ tới.

Cùng với việc thông qua tài liệu này, NATO và lãnh đạo của nhóm 4 nước trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương gồm Australia, New Zealand, Hàn Quốc và Nhật Bản, còn được gọi là nhóm đối tác châu Á-Thái Bình Dương (AP4), đã nhất trí củng cố hợp tác trong những lĩnh vực như an ninh mạng và không gian mạng thông qua việc ký kết chương trình hợp tác có tên "Chương trình hợp tác được điều chỉnh riêng" (ITPP).

Trong ngày 12-7, dự kiến NATO sẽ có phiên họp với lãnh đạo của nhóm AP4 với sự tham dự của Thụy Điển và Liên minh châu Âu (EU). Cuộc họp này sẽ diễn ra sau cuộc họp giữa Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida và Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg vào sáng 12-7 (theo giờ địa phương). Trước đó, NATO đã đề xuất thiết lập một văn phòng liên lạc tại Tokyo để tạo điều kiện thuận lợi cho công tác phối hợp với các đối tác châu Á-Thái Bình Dương.

Tuy nhiên, giới chức tham gia công tác lập kế hoạch cho hội nghị thượng đỉnh lần này cho biết đã xuất hiện sự chia rẽ trong liên minh quân sự này về sự cần thiết mở một văn phòng như vậy bên ngoài khu vực châu Âu - Đại Tây Dương.

Ví dụ, Pháp đã lên tiếng phản đối ý tưởng nói trên. Trong khi đó, từ Bắc Kinh, Trung Quốc đã kiên quyết phản đối việc NATO mở rộng tầm ảnh hưởng về phía Đông để hợp tác với các nước ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Trong tuyên bố do phái bộ ngoại giao của Trung Quốc tại EU đưa ra ngày 12-7, Trung Quốc tuyên bố bất kỳ hành động nào đe dọa quyền lợi của nước này sẽ hứng chịu sự đáp trả quyết liệt.

Trước đó, hồi tháng 6, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân cũng đã lên tiếng cảnh báo việc NATO mở rộng ảnh hưởng ở châu Á. Ông Uông Văn Bân nhấn mạnh: "Lập trường của hầu hết các nước trong khu vực này rất rõ ràng: họ phản đối việc thiết lập các khối quân sự khác nhau trong khu vực, họ không hoan nghênh việc NATO mở rộng sang châu Á".

TTXVN