Nhưng dù sao, cùng với tin tức về số ca nhiễm mới và nhập viện ở Mỹ giảm mạnh, đây cũng là những tin tức tích cực trong bối cảnh cuộc chiến chống đại dịch trên toàn thế giới vẫn vô cùng gian nan...

Số ca nhiễm Covid-19 tại Ấn Độ đột ngột giảm kể từ tháng 9-2020 khi nước này đang đối mặt với khả năng soán ngôi Mỹ trở thành vùng dịch lớn nhất thế giới. Ở thời kỳ cao điểm, Ấn Độ ghi nhận mỗi ngày có gần 100.000 ca nhiễm, nhưng con số này bất ngờ giảm còn 11.000 ca/ngày. Tại New Delhi, vào tháng 11-2020, 90% số giường trong phòng chăm sóc tích cực cho bệnh nhân cần có máy thở đã được sử dụng, nhưng đến tháng 2 này chỉ là 16%. Vào thời điểm đó, bác sĩ Ajeet Jain ở New Delhi cho biết, bệnh viện của ông chật kín bệnh nhân Covid-19, hàng trăm bệnh nhân phải vào khu điều trị tích cực, với khoảng 10 ca tử vong mỗi ngày. Nhưng 3 tháng sau, tình hình được cải thiện hơn nhiều, với số bệnh nhân còn lại chỉ đếm trên đầu ngón tay và chỉ 2/200 máy thở đang được sử dụng. Tình hình khả dĩ tương tự cũng được các bệnh viện điều trị bệnh nhân Covid-19 trên cả nước thông báo. 

 Người dân Ấn Độ chờ xét nghiệm Covid-19 bên ngoài một cơ sở y tế ở New Delhi. Ảnh: AP

Giới chuyên gia đang tìm các nguyên nhân để lý giải hiện tượng đáng ngạc nhiên này. Điều đầu tiên được nghĩ tới đó là vaccine. Nhưng Ấn Độ mới chỉ bắt đầu chương trình chủng ngừa vaccine Covid-19 vào tháng 1 nên đây cũng không thể là nguyên nhân giúp số bệnh nhân giảm đột ngột như vậy. Trong khi đó, Chính phủ Ấn Độ cho rằng, khả năng chính là nhờ quy định bắt buộc mọi người đeo khẩu trang nơi công cộng, cùng với đó là hình thức phạt nặng đối với các hành vi vi phạm ở một số thành phố. Nhưng theo thống kê, các chuyên gia vẫn chưa bị thuyết phục bởi số ca nhiễm đang giảm đồng đều ở Ấn Độ trong khi không phải nơi nào tại quốc gia này việc đeo khẩu trang cũng được thực hiện đầy đủ.

Vậy phải chăng Ấn Độ đã đạt được khả năng miễn dịch cộng đồng? Chuyên gia Vineeta Balnghiên cứu hệ thống miễn dịch tại Viện Miễn dịch học Quốc gia Ấn Độ cho biết, một số khu vực có thể đã đạt khả năng miễn dịch cộng đồng, dù dân số cả nước vẫn dễ bị tổn thương, nhất là khi đối mặt các biến thể mới của virus SARS-COV-2. Trong đó, các vùng nông thôn được cho là có khả năng lây lan chậm hơn so với thành phố do dân cư phân bố thưa thớt và không gian làm việc, nhà cửa cũng thông thoáng hơn. Theo Tiến sĩ K Srinath Reddy, Chủ tịch Quỹ Y tế Công cộng của Ấn Độ, nếu một số thành phố đang hướng tới việc đạt miễn dịch cộng đồng, đồng thời thực hiện các biện pháp phòng ngừa bằng khẩu trang và giãn cách xã hội, việc lây lan chậm hơn ở vùng nông thôn có thể là lời giải thích cho việc ca nhiễm giảm đột ngột.

Thực tế tại Ấn Độ vẫn còn những tranh cãi liên quan tới khả năng đạt miễn dịch cộng đồng tại quốc gia này. Theo nhà virus học Shahid Jameel, đã có đủ người ở Ấn Độ nhiễm Covid-19 và đó có thể là lý do tại sao số ca mới đang giảm. Nhưng trong trường hợp không có con số thống kê thực tế, theo ông thực sự khó để kết luận điều gì. Giới chuyên gia cho rằng số người nhiễm ở Ấn Độ có thể cao hơn nhiều số liệu chính thức. Các cuộc khảo sát cấp bang và quốc gia về số người có kháng thể chống virus SARS-COV-2 củng cố luận điểm này. 

Theo các nhà dịch tễ học ở Ấn Độ, có một lời giải thích cho việc ca nhiễm mới giảm đó là virus khó lây lan hơn vì một phần đáng kể dân số, ít nhất là ở các thành phố, đã nhiễm Covid-19. Tại thủ đô New Delhi, một trong những thành phố bị ảnh hưởng nặng nề nhất, dữ liệu huyết thanh học được công bố gần đây cho thấy hơn một nửa trong số 28.000 người được lấy mẫu đã phát hiện kháng thể.

Cho đến nay, trong số 20 quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất trên thế giới vì Covid-19, Ấn Độ là một trong những nơi có tỷ lệ tử vong thấp nhất, một phần nguyên nhân được cho là do nước này có dân số trẻ. Nhưng giới chuyên gia cũng cảnh báo rằng, Covid-19 sẽ tàn phá các thành phố đông dân của Ấn Độ do điều kiện vệ sinh kém, hệ thống y tế chưa được đầu tư đầy đủ. Chính phủ đã tìm cách ngăn chặn virus từ sớm, dừng các chuyến bay quốc tế và áp đặt một trong những lệnh phong tỏa nghiêm ngặt nhất thế giới vào tháng 3. Nhiều bang bắt buộc người dân đeo khẩu trang. Giám đốc khu vực của Tổ chức Y tế thế giới Poonam Khetrapal Singh ca ngợi việc người dân Ấn Độ đeo khẩu trang, giữ khoảng cách và giữ vệ sinh, nói rằng những điều này chứng minh hiệu quả trong việc hạn chế lây truyền.

XUÂN PHONG