Sự tham gia của nữ phó tổng thống trong quá trình thông qua các quyết sách đối ngoại của chính quyền Mỹ đã thu hút sự chú ý của truyền thông. Theo The Washington Post, chỉ trong vòng chưa đầy hai tháng kể từ khi chính quyền mới hoạt động, bà Harris đã điện đàm riêng với 6 nhà lãnh đạo nước ngoài. Mật độ điện đàm của bà Harris nhiều hơn so với các phó tổng thống trước đây khi mới nhậm chức. Ngoài ra, bà Harris cũng tham gia Hội nghị thượng đỉnh đầu tiên giữa Tổng thống Joe Biden và Thủ tướng Canada Justin Trudeau theo hình thức trực tuyến. Khi ông Joe Biden đến thăm Bộ Ngoại giao Mỹ vào đầu tháng 2 để có bài phát biểu đầu tiên về chính sách đối ngoại, bà Harris cũng có bài phát biểu.

leftcenterrightdel
Phó tổng thống Mỹ Kamala Harris-cánh tay đắc lực của Tổng thống Joe Biden. Ảnh: Reuters 

The Washington Post dẫn một số nguồn tin trong Nhà Trắng cho biết, bà Harris đã tham gia vào các quyết định quan trọng của chính quyền Mỹ, chẳng hạn như cuộc không kích nhằm vào lực lượng thân Iran ở Syria vào cuối tháng 2 vừa qua. Một nguồn tin trong Nhà Trắng tiết lộ, phó tổng thống đã có hai cuộc gặp với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin và Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mark Milley để thảo luận về các phương án. Nữ “phó tướng” đặc biệt quan tâm tới vấn đề làm thế nào để tìm ra một số biện pháp răn đe mà không dẫn đến leo thang căng thẳng khi bàn bạc với hai quan chức trên. Bà Harris cũng ở trong Phòng Tình huống khi quyết định cuối cùng được đưa ra và nêu rõ lý do của hành động.

Theo truyền thống, các Phó tổng thống Mỹ thường đóng vai trò cố vấn cho tổng thống khi định hình chính sách đối ngoại. Tuy nhiên, tổng thống cũng có thể trao quyền hạn lớn hơn cho “phó tướng” của mình trong một số nhiệm vụ cụ thể. Đơn cử như Tổng thống Joe Biden, khi còn là Phó tổng thống dưới thời chính quyền Barack Obama, ông đã tham gia nhiều vào công tác đối ngoại, cụ thể như việc thiết lập chính sách đối với Iraq. Hay như cựu Phó tổng thống Dick Cheney có chuyến công du đến Pakistan và Afghanistan trong hai năm cuối cùng trong nhiệm kỳ của Tổng thống George W.Bush. Có thể thấy, bà Harris đang đi theo xu hướng gần đây của các Phó tổng thống Mỹ khi nắm giữ vai trò nhất định trong chính sách đối ngoại của nước này. Giáo sư Colin Dueck tại Đại học George Mason nhận định: “Bà Harris có năng lực và có thể sẽ là người phát ngôn về chính sách đối ngoại cho chính quyền ông Biden".

Ngay từ khi bắt đầu nhiệm kỳ mới, chính quyền của Tổng thống Joe Biden đã được dự báo là sẽ gặp phải nhiều thách thức đối ngoại như hàn gắn quan hệ với các đồng minh lâu năm và khôi phục vị thế lãnh đạo của nước Mỹ trên trường quốc tế. Bởi vì, cách tiếp cận của “người tiền nhiệm” Donald Trump về đối ngoại đã tạo ra sự thay đổi đáng kể trong quan hệ giữa Mỹ với các đồng minh và tổ chức quốc tế. Là cánh tay phải đắc lực của ông Biden, bà Harris đang nỗ lực giúp đỡ Tổng thống xử lý các vấn đề trong hoạt động đối ngoại để ông chủ Nhà Trắng tập trung giải quyết những nhiệm vụ cấp bách trong nước như kiểm soát đại dịch và phục hồi nền kinh tế. Theo tờ Nikkei Asia, Phó giáo sư Lara Brown tại Đại học George Washington nhận định: "Tổng thống Joe Biden coi bà Harris là một đối tác, đồng thời là một cố vấn". 

So với Tổng thống Joe Biden, Phó tổng thống Harris được cho là không có nhiều kinh nghiệm trong quan hệ quốc tế bởi trước đây bà chưa đảm nhiệm vị trí nào liên quan đến lĩnh vực này. Bà từng là Tổng chưởng lý của bang California trước khi trở thành Thượng nghị sĩ Mỹ vào năm 2016. Tuy nhiên, bà đang tích lũy kinh nghiệm bằng cách tham gia sâu vào các hoạt động đối ngoại của Mỹ. Bà cũng thường xuyên gặp Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và mời các quan chức ngoại giao có kinh nghiệm làm cố vấn thân cận cho mình.

Theo các quan chức Nhà Trắng, mức độ tham gia của phó tổng thống vào các vấn đề đối ngoại nhiều hay ít phụ thuộc vào quyết định của tổng thống cũng như các diễn biến trên thế giới. Với tư cách là bạn đồng hành của ông Joe Biden trong chiến dịch tranh cử tổng thống, bà Harris đã mang lại sự hỗ trợ đáng tin cậy cho ông trên con đường đến Nhà Trắng. Và giờ đây, sau khi trở thành nữ phó tổng thống da màu đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ, The Washington Post đánh giá, bà Harris trung thành với chính quyền Tổng thống Joe Biden và ủng hộ những mục tiêu mà ông chủ Nhà Trắng theo đuổi. 

LÂM ANH