Theo USA Today, hồi tháng 6 năm nay, trong vòng 24 giờ sau khi có kết quả xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2 gây ra dịch Covid-19, bà Miranda Kelly, một trợ lý điều dưỡng sống tại thành phố Seattle (Mỹ), đã sợ hãi đến mức phát ốm. Ở tuổi 44, mắc bệnh tiểu đường và huyết áp cao, bà Kelly bị khó thở cùng các triệu chứng nghiêm trọng khác đến mức phải vào bệnh viện cấp cứu. Khi chồng bà, 46 tuổi, cũng nhiễm Covid-19, bà Kelly thực sự lo lắng, đặc biệt là về các con của mình. Tuy nhiên, gia đình bà Kelly đã tham gia ngay một cuộc thử nghiệm lâm sàng tại Trung tâm Nghiên cứu ung thư Fred Hutchinson ở Seattle. Cuộc thử nghiệm này là một phần trong nỗ lực quốc tế nhằm tìm ra phương pháp điều trị chống virus ngay từ giai đoạn đầu. Ngay ngày hôm sau, khi được chẩn đoán dương tính với virus, vợ chồng bà Kelly đã uống 4 viên thuốc với liều lượng 2 lần/ngày. Trong vòng một tuần, các triệu chứng của họ đã giảm. Và hai tuần sau đó, họ bình phục. Bà Kelly nói: “Tôi nhận thấy sự phục hồi diễn ra rất nhanh chóng”.

Số ca mắc ở Mỹ vẫn ở mức cao. Ảnh minh họa: Reuters 

Loại thuốc được dùng trong cuộc thử nghiệm có sự tham gia của gia đình bà Kelly là Molnupiravir do hãng dược phẩm Mỹ Merck và Công ty Ridgeback Biotherapeutics phối hợp phát triển. Đặt tên theo chiếc búa của thần Thor trong thần thoại, thuốc Molnupiravir hiện được xem là ứng viên hàng đầu cho việc đưa vào sử dụng thuốc điều trị Covid-19 dạng viên. Molnupiravir có thể hỗ trợ giảm khoảng 50% nguy cơ nhập viện và tử vong đối với những trường hợp nhiễm Covid-19 có triệu chứng từ nhẹ đến trung bình.

Theo kết quả phân tích sơ bộ nghiên cứu thử nghiệm giai đoạn 3 đối với 775 bệnh nhân nhiễm Covid-19, trong số 385 bệnh nhân sử dụng thuốc, có 28 người (7,3%) phải nhập viện trong vòng 29 ngày sau khi được điều trị, trong khi con số nhập viện ở 377 bệnh nhân dùng giả dược là 53 người (14,1%). Trong vòng 29 ngày, không có ca tử vong nào được ghi nhận ở những bệnh nhân dùng Molnupiravir, trong khi có 8 người trong nhóm dùng giả dược tử vong. “Với những kết quả thuyết phục này, chúng tôi lạc quan rằng Molnupiravir có thể trở thành loại thuốc quan trọng, góp phần vào nỗ lực toàn cầu chống đại dịch”, Chủ tịch kiêm CEO Robert Davis của Merck cho biết.

Merck tuyên bố sẽ thúc đẩy Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cấp phép sử dụng khẩn cấp thuốc Molnupiravir sớm nhất có thể. Hãng dược phẩm khổng lồ này cũng đang cùng các bên liên quan nỗ lực đưa sản phẩm tới các nước đang phát triển. Về giá thành, sử dụng Molnupiravir được đánh giá là phương pháp điều trị rẻ hơn. Theo The New York Times, một liệu trình dùng Molnupiravir kéo dài 5 ngày sẽ có giá khoảng 700USD cho mỗi bệnh nhân. Mức giá này bằng 1/3 chi phí điều trị bằng thuốc kháng thể đơn dòng. Vận chuyển và bảo quản thuốc dạng viên cũng dễ dàng hơn so với thuốc tiêm qua đường tĩnh mạch.

Cùng với thuốc Molnupiravir, còn có hai loại thuốc điều trị Covid-19 qua đường uống đầy hứa hẹn đang được thử nghiệm lâm sàng. Đó là PF-07321332 của Pfizer; AT-527 do Roche và Atea Pharmaceuticals sản xuất. Không giống như nhóm thuốc kháng thể đơn dòng được sử dụng qua đường tiêm tĩnh mạch, thuốc điều trị Covid-19 qua đường uống có thể dùng để điều trị sớm ngay cho bệnh nhân sau khi phát hiện nhiễm virus và cho phép dùng tại nhà. Nhà virus học Timothy Sheahan tại Đại học Bắc Carolina ở thành phố Chapel Hill (Mỹ) nhận định, thuốc kháng virus qua đường uống không chỉ có khả năng làm giảm thời gian nhiễm Covid-19 mà còn có thể hạn chế sự lây nhiễm cho những người trong gia đình. Theo ông Carl Dieffenbach, Giám đốc Phòng AIDS tại Viện Dị ứng và bệnh truyền nhiễm quốc gia Mỹ, nếu bất cứ loại thuốc nào trong 3 ứng viên được cấp phép, hàng triệu người trên thế giới sẽ sớm được tiếp cận với loại thuốc uống hằng ngày, có thể uống trong 5-10 ngày kể từ lần đầu tiên xác nhận nhiễm virus.

Hãng tin Bloomberg nhận định, thuốc điều trị Covid-19 không thể thay thế vaccine-“lá chắn” phòng, chống virus hiệu quả. Tuy nhiên, trong bối cảnh số ca nhiễm Covid-19 vẫn tiếp tục tăng ngay cả ở những nơi có tỷ lệ tiêm chủng cao, thuốc điều trị sẽ đóng vai trò quan trọng hạn chế các triệu chứng nghiêm trọng, đặc biệt ở người cao tuổi và những người có hệ miễn dịch yếu. Cùng với vaccine, thuốc điều trị Covid-19 sẽ giúp cứu sống nhiều người trên thế giới.

LÂM ANH