Dù bị phong tỏa bởi các biện pháp trừng phạt của Mỹ và phương Tây hay chủ động thực hiện các biện pháp giãn cách xã hội phòng dịch Covid-19, nước Nga dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Vladimir Putin vẫn vững vàng vượt qua gian khó, tạo được những điểm nhấn quan trọng-điều mà không mấy quốc gia làm được trong năm 2020, “năm tồi tệ nhất trong lịch sử” theo nhận định của Tạp chí Time (Mỹ).

Xuất hiện từ cuối năm 2019 và kéo dài trong suốt năm 2020, dịch Covid-19 đã tác động tiêu cực lên mọi mặt đời sống xã hội của hầu hết các nước, nhất là khi Mỹ và nhiều nước châu Âu luân phiên trở thành tâm dịch của thế giới. Vì thế, tập trung mọi nguồn lực để chống dịch được cho là cần thiết hơn việc đối phó với Nga. Hơn nữa, khi quốc gia nào cũng đóng cửa biên giới và thực hiện giãn cách xã hội thì gia hạn hay bổ sung biện pháp trừng phạt kinh tế cũng chẳng mấy hiệu quả, thậm chí nó còn giúp Nga vững vàng trước đại dịch. Không ít chuyên gia kinh tế cho rằng, cho dù Liên minh châu Âu (EU) liên tiếp gia hạn lệnh trừng phạt Moscow hay Washington phản đối gay gắt dự án Dòng chảy phương Bắc 2 (Nord Stream 2) do lo ngại các đối tác châu Âu bị phụ thuộc vào nguồn khí đốt của Nga thì đại dịch Covid-19 vô hình trung khiến trạng thái đối đấu giữa Nga và phương Tây giảm nhiệt.

Người dân ở thủ đô Moscow bắt đầu được tiêm vaccine Sputnik V ngừa Covid-19. Ảnh: AFP

Tuy nhiên, nhịp độ của đời sống kinh tế-xã hội tại Nga lại bị ảnh hưởng lớn bởi Covid-19. Thống kê cho thấy, Nga là quốc gia có số người nhiễm cao thứ tư thế giới, sau Mỹ, Ấn Độ và Brazil, với tổng số ca mắc Covid-19 trên toàn quốc tính đến ngày 12-12-2020 lên đến 2,6 triệu người và hơn 45 nghìn ca tử vong. Các đợt giãn cách xã hội, đóng cửa biên giới đã làm đảo lộn cuộc sống của người dân Nga, khiến kinh tế đất nước sụt giảm nghiêm trọng. Ngân hàng Trung ương Nga dự báo, GDP của nước này đến cuối năm giảm 4% do những hạn chế kéo dài được áp đặt để ngăn chặn dịch Covid-19.

Là tâm dịch của thế giới nhưng Nga vẫn là “tâm điểm” thu hút sự chú ý của cộng đồng quốc tế khi là quốc gia đầu tiên tuyên bố phát triển thành công vaccine ngừa virus SARS-CoV-2. Đích thân Tổng thống V.Putin là người thông báo sự ra đời của vaccine Sputnik V, một cái tên khi nhắc tới là sẽ gợi lại kỳ tích phóng vệ tinh đầu tiên và đưa người đầu tiên lên vũ trụ của Liên Xô cách đây hơn 60 năm. Ẩn ý đằng sau cái tên Sputnik V chính là sự tiên phong của Nga trong cuộc chiến chống Covid-19, đồng thời tạo ra một cuộc đua sôi động tìm vaccine phòng ngừa dịch bệnh trên thế giới.

Thế nhưng, ngay cả khi Sputnik V vẫn đang trong quá trình thử nghiệm giai đoạn 3 và nhiều quốc gia đang tiến hành biện pháp giãn cách xã hội thì khán giả thế giới vẫn có cơ hội thưởng thức những màn thi đấu đầy kịch tính, hấp dẫn tại Hội thao quân sự quốc tế (Army Games) diễn ra vào cuối tháng 8 đầu tháng 9-2020. Hàng chục nghìn quân nhân từ hơn 30 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới, đã hội tụ về Nga tham gia tranh tài cho thấy quyết tâm của Bộ Quốc phòng Nga tổ chức một kỳ hội thao quân sự quốc tế trên tinh thần hòa bình, hữu nghị và an toàn, điều mà không quốc gia nào làm được trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp và chưa có vaccine phòng ngừa.

Trên bình diện quốc tế, những thành công của Nga trong việc can dự vào cuộc chiến ở Syria trong năm 2019 đã mở đường cho Moscow tăng cường, cải thiện, nâng cao quan hệ với các nước Trung Đông trong năm 2020. Với chính sách “làm bạn với tất cả”, Nga tiếp tục thúc đẩy quan hệ với các nước ASEAN cũng như với Thổ Nhĩ Kỳ, Israel-hai đồng minh quan trọng của Mỹ tại Trung Đông.

Bên cạnh đó, Nga nổi lên với hình ảnh một cường quốc có trách nhiệm, một nhà trung gian hòa giải cuộc xung đột giữa Armenia và Azerbaijan ở khu vực Nagorno-Karabak. Không giống như ở Ukraine hay Gruzia trước đây, sự can dự của Nga trong cuộc xung đột này được cả Mỹ và EU nhìn nhận một cách tích cực, trước hết là bởi Moscow có mối quan hệ thân thiện với cả Armenia và Azerbaijan. Hơn nữa, trong quá khứ Nga đã từng hòa giải thành công cuộc xung đột Nagorno-Karabak vào tháng 5-1994 và chấm dứt chiến tranh 4 ngày hồi tháng 4-2016. Việc Nga làm trung gian hòa giải thành công là một trong những điểm hợp tác chung hiếm hoi giữa Nga và phương Tây giữa lúc đối đầu về một loạt vấn đề toàn cầu khác.

Trong năm 2021, dù dịch Covid-19 sẽ vẫn diễn biến phức tạp, gây khó khăn cho việc dự đoán tình hình đất nước nhưng với việc mở rộng tiêm phòng đại trà vaccine Sputnik V, người dân xứ sở bạch dương kỳ vọng sẽ khống chế hiệu quả dịch bệnh, nhanh chóng đưa kinh tế tăng trưởng trở lại. Trên trường quốc tế, Nga sẽ tiếp tục duy trì vị thế, vai trò của một nước lớn.

LINH OANH