Lần gần đây nhất Đức đảm nhiệm vị trí Chủ tịch luân phiên EU là vào năm 2007. Sau 13 năm trở lại vị trí này, Đức đã chuẩn bị kỹ lưỡng các ưu tiên trong chương trình nghị sự của mình, như: Quan hệ với Anh thời hậu Brexit, ngân sách của EU... Tuy nhiên, khi đại dịch Covid-19 bất ngờ ập đến, chương trình nghị sự của Chủ tịch EU không thể tránh khỏi việc bị chi phối bởi dịch bệnh và hậu quả nghiêm trọng của nó. Bởi thế, Berlin đã phải sửa lại bảng danh sách các ưu tiên của mình.

RT dẫn tuyên bố mới đây của Thủ tướng Đức Angela Merkel, trong 6 tháng nắm giữ cương vị Chủ tịch EU, Berlin sẽ ưu tiên tập trung vào cuộc chiến chống Covid-19, cũng như tái thiết nền kinh tế châu Âu. Cú sốc Covid-19 khiến cả châu Âu bị đảo lộn và phải gồng mình để ứng phó. Dịch bệnh tác động tới mọi mặt đời sống kinh tế-xã hội ở “lục địa già”, đặt ra nhiều thách thức to lớn đối với các nền kinh tế. Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 càn quét toàn cầu, dù là quốc gia có dân số già nhưng Đức lại được xem là hình mẫu chống dịch ở châu Âu khi tỷ lệ tử vong thấp hơn nhiều quốc gia khác trong khu vực. Bởi vậy, với kinh nghiệm của mình, Đức được kỳ vọng sẽ vững tay chèo đưa “con thuyền” EU vượt qua “cơn bão” Covid-19.

Thủ tướng Đức Angela Merkel mong muốn EU đoàn kết. Ảnh: Getty Images. 

Bên cạnh đó, Thủ tướng Angela Merkel cho rằng, củng cố tình đoàn kết ở trong EU cũng là một trong những ưu tiên hàng đầu. Đại dịch Covid-19 không chỉ làm lộ rõ những lỗ hổng của EU trong cách ứng phó với dịch bệnh, mà còn cho thấy khả năng phối hợp cùng vượt qua khó khăn của các quốc gia thành viên. Hồi tháng 3 vừa qua, thời điểm Covid-19 hoành hành dữ dội tại "lục địa già", các quốc gia trong "mái nhà chung” châu Âu đã phản ứng theo kiểu mạnh ai nấy làm. Hiện nay, sau khi tổ chức nhiều hội nghị, EU đang từng bước trở lại với sự phối hợp trong ứng phó dịch bệnh.

Về vấn đề đối ngoại, trong một chương trình gần đây của Viện Konrad-Adenauer-Stiftung (KAS), Thủ tướng Đức Angela Merkel lưu ý, Mỹ vẫn là đối tác quan trọng nhất của EU dù cho có một số khó khăn liên quan đến chính sách khí hậu và thương mại khi hợp tác với Washington. Bà Angela Merkel còn nhấn mạnh rằng, mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương giữa EU và Mỹ vẫn là trụ cột chính và xuyên suốt trong chính sách đối ngoại, an ninh của khối này. Vậy nên, cần phải duy trì và củng cố hơn nữa quan hệ với xứ cờ hoa vì lợi ích của châu Âu.

Liên quan đến quan hệ với Nga, người đứng đầu Chính phủ Đức cho rằng, cần tạo ra động lực mới cho quan hệ EU-Nga. Mối quan hệ giữa hai bên bị “đóng băng” sau sự kiện Nga sáp nhập Crimea hồi đầu năm 2014. EU đã áp đặt các lệnh trừng phạt kinh tế đối với Moscow kể từ tháng 7-2014 và cho tới nay vẫn tiếp tục gia hạn lệnh trừng phạt. Theo bà Angela Merkel, EU cần nỗ lực vì một mối quan hệ tốt đẹp với Nga vì nhiều lý do, bao gồm sự gần gũi về địa lý, những thách thức toàn cầu mà hai bên cùng quan tâm và quan hệ kinh tế. Hơn nữa, dưới sự "chèo lái" của Tổng thống Vladimir Putin, nước Nga có vị thế này càng tăng trên trường quốc tế, cũng như giữ vai trò quan trọng trong việc tìm kiếm giải pháp cho các vấn đề nóng hiện nay. Bà Angela Merkel đã mong muốn có các cuộc đối thoại mang tính xây dựng với Moscow kể từ khi trở thành Thủ tướng Đức.

Một trong những ưu tiên khác trong chương trình nghị sự của Đức ở vị trí Chủ tịch EU sẽ là các vấn đề liên quan tới môi trường. Bên cạnh đó, Đức cũng sẽ nỗ lực làm rõ quan hệ giữa EU và Anh giai đoạn hậu Brexit, cũng như chính sách về người tị nạn.

Khoảng thời gian 6 tháng ngồi ghế Chủ tịch EU là cơ hội để Đức tiếp tục khẳng định vai trò “đầu tàu” châu Âu. Và để có thể hoàn thành sứ mệnh đưa EU vượt qua khó khăn, có lẽ, Berlin cần phải “xốc” lại tinh thần đoàn kết của các quốc gia thành viên.

LÂM ANH