Mùa xuân ở cao nguyên Bô-lô-ven

QĐND Online - Trong cái nắng dịu dàng đầu mùa khô, cụm bản Thoồng-Ka-Loổng huyện Pắc-xoòng, tỉnh Chăm-pa-sắc (Lào) như rạng rỡ hơn. Hòa trong gam màu đầy sức sống ấy là sắc xanh da trời quen thuộc và gần gũi của những người lính Công ty TNHH MTV Hữu nghị Nam Lào (Đoàn KT-QP 206), Quân khu 5.

Thực hiện thỏa thuận giữa hai chính phủ, những người lính Quân khu 5 đã hành quân sang đất bạn với bao khó khăn của ngày đầu đi mở đất. Đồng bào ở đây phần lớn là người dân tộc thiểu số La Vên, Tà Ôi, Cà Tu, Nha Hớn nhiều đời nay sống ở vùng sâu, vùng xa; tập quán lạc hậu, du canh du cư, thậm chí có nơi chủ yếu sản xuất tự cung, tự cấp; tỷ lệ đói nghèo ở mức cao.

Bộ tư lệnh Quân khu 5 tặng hoa cho Đoàn văn công TCCT QĐND Lào biểu diễn ở Công ty TNHH MTV Hữu nghị Nam Lào.

Đại tá Vũ Bình Nhưỡng, Giám đốc Công ty nhớ lại: “Những vất vả ngày ấy không sao kể xiết, nhưng không ai bảo ai đều trụ vững để làm chỗ dựa tin cậy của địa phương. Mỗi một ngày mới, nhìn về phương Đông, càng thấy trách nhiệm lớn lao với Tổ quốc mình, với vợ con đang dõi mắt nhìn theo”.

Trong vòng 2 năm (2007-2009), dự án trị giá 38 tỷ kíp (tương đương 85 tỷ đồng Việt Nam) đã hoàn thành trước thời hạn một năm. Ngay trong tháng tháng đầu tiên, các anh đã vận động 78 hộ dân vùng sâu, vùng xa về sống tại Thoồng-Ka-Loổng và tới nay đã có 1.115 hộ định cư nơi đây.

Thoồng-Ka-Loổng từ vùng đồng rừng hoang vắng nay nhộn nhịp, sầm uất; điện, đường, trường, trạm, nhà văn hóa, 2 công trình thủy lợi hiện đại; khu đất sản xuất cấp cho nhân dân..., đã trở thành đầu tư lý tưởng cho các công ty của Lào và nước ngoài. Từ mô hình này, Công ty TNHH MTV Hữu Nghị Nam Lào tiếp tục xây dựng cụm bản Đắk Mun, huyện Đắk Chưng tỉnh Sê Kông với tổng mức 17 tỷ kíp và đã hoàn thành.

Đội phó Đội quản lý cụm bản Thoồng-Ka-Loổng, Tin Kẹo, tốt nghiệp thạc sĩ hành chính ở Việt Nam nên nói tiếng Việt khá thạo. Khi được hỏi vì sao từ cán bộ Sở Thanh tra tỉnh, lại về đây, anh cho biết, Thoồng-Ka-Loổng là môi trường tốt nhất giúp cán bộ mau trưởng thành. Ông Sombath từ đội trưởng, nay là Chánh văn phòng tỉnh Chăm-pa-sắc; Supany từ cán bộ đội lên làm Giám đốc sở Nông nghiệp; bác sĩ Si Phanh cũng từ Thoồng Ka Loổng trở thành Giám đốc Sở Nông nghiệp... Theo Đội phó Tin Kẹo thì hiện nay cả cụm bản có đến 40% số hộ có xe ô-tô, máy cày, xe vận tải nhỏ và xe máy; hơn 70% số hộ có phương tiện nghe nhìn. Thu nhập chủ yếu từ cà phê và lương làm việc cho các công ty đóng trên địa bàn.

Đại úy Bun Tắc Lac-sa-my, cán bộ Huyện đội tăng cường, cho biết: “Chúng tôi vừa phát triển kinh tế vừa tổ chức xây dựng cụm bản liên hoàn, bởi cao nguyên Bô-lô-ven có vị trí chiến lược. Đời sống bà con đã khá nên rất hăng hái tham gia dân quân”.

Bun Lắc, phó bản Hụi Soi mới 41 tuổi mà đã có 7 con. Anh là một trong những người định cư sau cùng sau khi thấy hiệu quả rõ ràng của dự án. Trước đây, anh ở bản Cầu cách 50 km, khổ đủ thứ, bữa đói bữa nó, con cái không được học hành, nhưng nay anh làm cà phê, vợ  bán quán, 6 đứa lớn đều được đến trường, Anh tiếc rẻ: “Giá như mình đến sớm như mọi người thì đã giàu hơn rồi”.

Thiếu tướng Khăm-Bun Dượm Lát-sa-vông, Sư đoàn trưởng Sư đoàn 5 có mặt hầu hết các sự kiện lớn của Công ty TNHH MTV Hữu Nghị Nam Lào. Ông nói với chúng tôi: “Cụm bản Thoồng-Ka-Loổng là kết quả của tình hữu nghị Việt- Lào mà công ty TNHH MTV Hữu Nghị Nam Lào là cầu nối. Công trình là một bông hoa đẹp trong rừng hoa hữu nghị đặc biệt Việt- Lào. Từ bệ phóng Thoồng Ka Loổng, công ty đã làm nên nhiều công trình khác để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng quân dân các bộ tộc Lào, xứng đáng được Nhà nước Cộng hòa DCND Lào tặng Huân chương Lao động hạng 3 và hạng 2”.

Thiếu tướng Khăm-Bun kể ra những công trình của Công ty 206 đã xây dựng cho Sư đoàn 5 và các tỉnh Nam Lào nhờ kinh phí của Bộ Quốc phòng Việt Nam, Quân khu 5 và các tỉnh. Đó là hợp tác với Sư đoàn trồng 290 ha cao su, xây dựng khách sạn tại km số 5 Păk xế, bệnh xá, văn phòng, nhà truyền thống Sư đoàn, trường huấn luyện, Xưởng sửa chữa tổng hợp; Sở chỉ huy cho Bộ CHQS tỉnh Sa-la-van, Sê Kông và nhà khách Tỉnh đội Attapư, Trường Viêng-xây, Trường tiểu học Kon Tun...

Ông Khăm-Bun nói với chúng tôi khi chia tay: “Những công trình lần lượt mọc lên trên đất Lào đã khẳng định tình đoàn kết đặc biệt; là di sản quý báu của hai nước, hai quân đội. Chúng tôi vô cùng cám ơn Quân khu 5 và Công ty Nam Lào đã giúp đỡ đơn vị và 4 tỉnh Nam Lào chí tình chí nghĩa. Mong sao tình đoàn kết này sẽ không lúc nào ngưng, sẽ  mãi mãi đơm hoa kết trái trên cao nguyên Bô-lô-ven hùng vĩ này”.