Tổng bí thư, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng trồng cây lưu niệm tại khuôn viên tượng đài Chủ tịch Cay-xỏn Phôm-vi-hản ở Xa-văn-na-khệt. Ảnh: TTXVN

QĐND - Được chứng kiến chuyến thăm hữu nghị chính thức nước CHDCND Lào của Tổng bí thư, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng và Phu nhân, cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam, cảm giác hạnh phúc vẫn tràn ngập trong tôi. Cũng từ chuyến đi này tôi càng hiểu thêm về tình đoàn kết đặc biệt Việt-Lào từ những điều thật giản dị.

Người anh em đáng tự hào của Lào

Đó là lời tâm sự của anh Kong-kham Đuông Kẹo, một công chức làm việc tại Thủ đô Viêng Chăn, khi nói về Việt Nam. Anh nói: “Không phải tôi đã từng có thời gian được học tập tại Việt Nam nên mới có cảm nhận đó. Dân tộc Việt Nam đã không tiếc máu xương, sát cánh cùng nhân dân và dân tộc Lào chiến đấu chống lại kẻ thù chung. Đây là điều đã được lịch sử hai nước ghi nhận và được cả thế giới biết đến. Sự hy sinh xương máu và công lao giúp đỡ to lớn ấy không chỉ riêng tôi mà bất kỳ người dân nào của đất nước chúng tôi cũng mãi mãi ghi lòng, tạc dạ”.

Cũng nói về mối quan hệ đặc biệt Việt-Lào, Phu nhân cố Chủ tịch Cay-xỏn Phôm-vi-hản lại phân tích ở hai chữ “đặc biệt”. Bà cho rằng: “Ba dân tộc Việt Nam - Lào - Cam-pu-chia khởi dựng sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc mình đều dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Đông dương do Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại sáng lập. Đây là sự khác biệt đầu tiên tạo dựng mối quan hệ hữu nghị, đoàn kết đặc biệt giữa dân tộc 3 nước nói chung, giữa Việt Nam và Lào nói riêng. Lịch sử nhân loại đã minh chứng, trên thế giới chưa từng có điều này. Sự giúp đỡ của nhân dân Việt Nam đối với nhân dân Lào được tạo dựng từ tình hữu nghị vô tư, trong sáng, thủy chung. Nhưng đặc biệt hơn, sự giúp đỡ của nhân dân Việt Nam đối với nhân dân các dân tộc Lào chỉ có một mục đích cao nhất và duy nhất: Giải phóng dân tộc, mang lại hạnh phúc cho nhân dân. Đó chính là sự đặc biệt trong quan hệ hai nước và cũng chỉ có duy nhất trong lịch sử quan hệ giữa các quốc gia, dân tộc trên thế giới”.

Đúng như những đánh giá, nhận xét của Phu nhân cố Chủ tịch Cay-xỏn Phôm-vi-hản và anh Kong-kham Đuông-kẹo, nhiều người dân ở Thủ đô Viêng Chăn và tỉnh Xa-văn-na-khệt mà chúng tôi có điều kiện gặp gỡ, trò chuyện cũng đều có chung những nhận xét như vậy. Đặc biệt, không ít người còn đề xuất nhiều ý tưởng khá thực tế nhằm tăng cường hơn nữa mối quan hệ đặc biệt Việt – Lào trước những tác động tiêu cực của tình hình thế giới và khu vực. Những suy nghĩ của mỗi người dân Lào mà chúng tôi cảm nhận được trong chuyến công tác lần này cũng phần nào cho chúng ta thấy rõ trách nhiệm, nghĩa vụ của mỗi người Việt Nam cũng như nhân dân Lào trong việc tiếp tục củng cố, xây đắp tình hữu nghị truyền thống, đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt - Lào mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững.

Và những ấn tượng không bao giờ nhạt phai

Ấn tượng đầu tiên trong chuyến công tác này đối với chúng tôi là lễ đón chính thức Tổng bí thư, Chủ tịch Quốc hội và Phu nhân, cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam diễn ra tại Phủ Chủ tịch sáng 20-6 ở Thủ đô Viêng Chăn. Lễ đón được lãnh đạo Đảng, Nhà nước Lào tổ chức mang đậm những nét văn hóa truyền thống. Đặc biệt, khi Quốc thiều của hai nước vang lên, hàng nghìn người dân Lào phía ngoài Phủ Chủ tịch đều đứng trang nghiêm mắt hướng lên Quốc kỳ hai nước và hát vang bài quốc ca. Một tình yêu Tổ quốc bao la mà mỗi chúng tôi ai cũng cảm nhận được ngay giữa Thủ đô Viêng Chăn tươi đẹp và thân thiện. Người dân Lào hát Quốc ca Việt Nam say sưa, da diết như hát quốc ca của chính dân tộc mình.

“Sao cháu hát được Quốc ca Việt Nam?” - Tôi hỏi một cháu gái đứng ngay cạnh mình. “Cháu học lâu rồi, ngay từ khi còn rất nhỏ. Bố mẹ cháu thường nói học hát Quốc ca Việt Nam là cách để cháu nhớ đến công lao của nhân dân Việt Nam đối với nhân dân Lào”. Nghe cháu bé trả lời mà mắt tôi nhòe đi vì xúc động.

Ấn tượng thứ hai trong chuyến công tác này là sự hiểu biết về ngôn ngữ Việt Nam. Không cần phiên dịch, chúng tôi vẫn có thể trò chuyện rất thoải mái với không ít người dân Lào từ người già tới trẻ em. Sự hiểu biết của người dân Lào về ngôn ngữ Việt không chỉ dừng lại ở những giao tiếp thông thường, mà còn biểu đạt được cảm xúc của mình trong cách nói chuyện. Quả thật, nếu không có sự dày công nghiên cứu, học tập và sử dụng thường xuyên thì không dễ để làm được điều đó. Chẳng thế, khi nghe Tổng bí thư, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa VII của Lào, chưa cần tới phiên dịch, các đại biểu đã vỗ tay không ngớt trước những tình cảm, sự quý trọng mà Tổng bí thư, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng dành cho nhân dân Lào anh em. Với việc Tổng bí thư, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng phát biểu tại một phiên họp Quốc hội cũng là trường hợp đầu tiên mà Quốc hội Lào dành cho nguyên thủ quốc gia nước ngoài và cũng được Đài Truyền hình Quốc gia Lào truyền hình trực tiếp. Sự hiểu biết về ngôn ngữ Việt còn được thể hiện rất rõ khi Tổng bí thư, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng gặp gỡ, tiếp xúc với người dân Lào. Suốt buổi trò chuyện giữa Tổng bí thư, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng với nguyên Chủ tịch Đảng, nguyên Chủ tịch nước Khăm-tày Xi-phăn-đon và Phu nhân cố Chủ tịch Cay-xỏn Phôm-vi-hản, cũng như khi tới thăm gia đình bà Xỉ-đa Phum-xa-vẳn ở tỉnh Xa-văn-na-khệt, tiếng Việt đã được sử dụng phần lớn.

Món ăn Việt Nam trong các cuộc chiêu đãi cũng như những ngày chúng tôi công tác tại Lào cũng tạo cho các thành viên trong đoàn ấn tượng khá mạnh. Những món ăn hết sức thân thuộc trong các bữa ăn hằng ngày của người dân Việt Nam đều xuất hiện thường xuyên trong các bữa ăn của chúng tôi ở Thủ đô Viêng Chăn và tại tỉnh Xa-văn-na-khệt. Những món ăn ấy thực sự tạo cho chúng tôi cảm giác như mình đang được sống, đang được làm việc ngay trên quê hương mình. Thậm chí, đơn thuần chỉ là việc dùng đũa trong bữa ăn cũng đủ cho thấy sự gần gũi, thân thiện và nhiều nét tương đồng trong văn hóa của hai dân tộc Việt - Lào.

Còn rất nhiều những điều tạo nên dấu ấn và sự thành công trong chuyến thăm. Mỗi một ấn tượng là một điểm nhấn góp phần tạo nên thành công trong chuyến thăm Lào lần này của Tổng bí thư, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng và Phu nhân cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam. Tôi xin được mượn lời của Tổng bí thư, Chủ tịch nước Chum-ma-ly Xay-nha-xỏn phát biểu ngay sau lễ đón chính thức Tổng bí thư, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng, Phu nhân và Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam để kết lại bài viết này: “Đây là thời khắc đặc biệt đánh dấu bước phát triển mới trong quan hệ giữa hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước. Mối quan hệ đó được xây đắp bằng tình hữu nghị truyền thống; bằng sự hiểu biết và tôn trọng lẫn nhau…”.

Lê Ngọc Long