Ngày 2-6-2014, Ủy ban bầu cử trung ương (SIC) U-crai-na đã công bố kết quả chính thức cuộc bầu cử Tổng thống, theo đó ông Pô-rô-sen-cô đã giành chiến thắng với 54,7% số phiếu ủng hộ, bỏ xa ứng cử viên đứng thứ hai là cựu Thủ tướng Giu-li-a Ti-mô-sen-cô (Yulia Tymoshenko) và trở thành tổng thống được bầu đầu tiên của U-crai-na sau các sự kiện Mai-đan. Thế nhưng sau 2 năm cầm quyền, uy tín của ông Pô-rô-sen-cô đã sụt giảm đáng kể. Điều này được thể hiện rõ qua thực tế tỷ lệ ủng hộ ông đã giảm sút 4 lần sau hai năm qua, từ con số 54,7% nay chỉ còn 13,5% số cử tri U-crai-na sẵn sàng bỏ phiếu cho ông nếu tiến hành bầu cử Tổng thống. Theo chuyên gia phân tích chính trị A-lếch-xây Xi-đo-chắc (Aleksey Sidorchuk) của U-crai-na, dựa trên các kết quả thăm dò dư luận, các chuyên gia đánh giá hoạt động của ông Pô-rô-sen-cô trong năm thứ hai làm Tổng thống chỉ được 4,5 điểm trong thang điểm 10. Điểm số trong năm đầu tiên làm Tổng thống của ông Pô-rô-sen-cô là 5,3 điểm.

Ông cũng phải đối mặt với nhiều lời chỉ trích khi đồng tiền của U-crai-na liên tục mất giá, dẫn đến mức sống của người dân sụt giảm do giá các dịch vụ sinh hoạt gia tăng từ 1,5-2 lần. Các vụ cướp bóc xe hơi và cướp của cũng ngày càng gia tăng. Cũng khó tránh bởi thời điểm ông Pô-rô-sen-cô lên nắm quyền là giai đoạn đầy khó khăn đối với U-crai-na, khi đất nước này đang phải phục hồi sau những cuộc biểu tình đường phố lật đổ chính quyền trước đó.

 Ông P.Pô-rô-sen-cô tuyên thệ tại lễ nhậm chức ngày 7-6-2014. Nguồn: AP.

Bỏ qua những tác động bên ngoài, nguyên nhân chính khiến cử tri U-crai-na mất niềm tin vào vị Tổng thống của họ chính là bởi những lời hứa nhanh chóng kết thúc các cuộc xung đột ở khu vực Đôn-bát, khôi phục lại toàn vẹn lãnh thổ U-crai-na, cải thiện đời sống người dân, giảm bớt căng thẳng với Nga… vẫn chưa được thực hiện.

Ru-xlan Bóc-ních (Ruslan Bortnik), nhà phân tích chính trị thuộc Viện Phân tích và Quản lý Chính sách U-crai-na, nhận xét: “Ông Pô-rô-sen-cô chưa thực hiện được các cam kết chính trị quan trọng về hòa bình, tăng trưởng kinh tế, cải cách và quy chế miễn thị thực với EU”. Trong khi đó xung đột ở khu vực miền Đông đã cướp đi sinh mạng của hơn 9.300 người và 1,7 triệu người phải rời bỏ nhà cửa. Nền kinh tế ở đất nước đang xung đột này cũng tan nát, tăng trưởng giảm 9,9% trong năm ngoái sau khi đã giảm 6,8% trong năm 2014. Hệ quả là đời sống của đại bộ phận dân thường U-crai-na đã đi xuống rõ rệt. I-van Ni-kít-chen-cô (Ivan Nikitchenko), nhà phân tích tài chính thuộc nhóm tư vấn Prostobank, nhận xét: “Năm 2014, lạm phát là 25%, còn năm ngoái đã vượt 43%. Trong hai năm qua, thu nhập thực tế của người dân U-crai-na đã giảm một nửa”.

Mặc dù có nhiều lời chỉ trích song cũng có những người cho rằng ông Pô-rô-sen-cô đã làm mọi việc trong khả năng của mình để ổn định tình hình U-crai-na. Những nỗ lực của ông Pô-rô-sen-cô nhằm chấm dứt xung đột, đặc biệt bằng việc ký thỏa thuận Min-xcơ-thỏa thuận đã trở thành bước ngoặt trong việc giải quyết xung đột, đã nhận được lời khen ngợi từ nhiều nhà phân tích.

Củng cố quân đội U-crai-na cũng được đánh giá là một thành tựu quan trọng nữa của ông Pô-rô-sen-cô. Quân đội U-crai-na hiện đã có một số loại vũ khí mới, quân phục mới, khẩu phần ăn cho binh sỹ cũng được thay đổi và Quân đội U-crai-na đã bắt đầu thực hiện tuyển mộ binh lính theo hình thức ký kết hợp đồng. Các chuyên gia quân sự Mỹ và Ca-na-đa cũng đang thường xuyên tiến hành huấn luyện cho binh sỹ U-crai-na trên thao trường. Va-đim Ca-ra-xép (Vadim Karasev), Giám đốc Viện Chiến lược Toàn cầu cho rằng: “Công lao lớn của Tổng thống với tư cách là Tổng tư lệnh tối cao là đã xây dựng được một quân đội hoạt động hiệu quả, lực lượng trước đây ở trong tình trạng rất tệ hại. Điều này cho phép chúng ta ngăn chặn xung đột leo thang”.

Trên vũ đài quốc tế, U-crai-na cũng đã đạt được một số tiến bộ trong hai năm ông Pô-rô-sen-cô nắm quyền. Đặc biệt, nước này đã khôi phục được sự hợp tác với Quỹ Tiền tệ Quốc tế và ký kết Thỏa thuận liên minh với EU vốn được mong đợi từ lâu, mở đường cho tự do thương mại. Ngoài ra, quá trình đàm phán với EU về việc miễn quy chế thị thực giữa U-crai-na với các quốc gia EU cũng đang đi đến giai đoạn cuối.

Các chính sách đối nội cũng có những bước tiến. Các nhà phân tích trong nước đã coi việc cải cách thành công lực lượng cảnh sát và giảm bớt sự phụ thuộc vào năng lượng nhập khẩu là những thành tựu quan trọng nhất trong chính sách đối nội của ông Pô-rô-sen-cô.

Những nỗ lực của ông Pô-rô-sen-cô trong hơn 700 ngày lãnh đạo U-crai-na phần nào đã để lại dấu ấn. Tuy nhiên, trong tương lai, ông Pô-rô-sen-cô cần phải có hành động hiệu quả hơn thực hiện những cam kết đã đưa ra. “Năm thứ ba trong nhiệm kỳ Tổng thống của ông Pô-rô-sen-cô sẽ quan trọng không chỉ với chính ông mà còn với cả đất nước. Nếu ông thực hiện tất cả những kế hoạch đã từng tuyên bố, ông sẽ giành lại được sự tín nhiệm. Ngược lại, nếu ông không thực hiện được, ông sẽ khó có thể được lựa chọn lần thứ hai”, ông V. Phi-xen-cô (Volodymyr Fesenko), Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu chính trị ứng dụng, đánh giá.

HÙNG HÀ