Theo AFP, ngày 1-6, các nhà đàm phán đại diện cho các nước thành viên EU và Nghị viện châu Âu (EP) đã đạt được một thỏa thuận về các biện pháp chặt chẽ hơn nhằm nâng cao tính minh bạch về thuế đối với các công ty đa quốc gia. Cụ thể, theo nội dung thỏa thuận, việc siết chặt quản lý thuế sẽ được áp dụng với các công ty đa quốc gia có doanh thu hằng năm hơn 750 triệu euro (915 triệu USD). Những công ty này sẽ được yêu cầu khai báo lợi nhuận, số lượng nhân viên cũng như mức thuế phải trả cho các hoạt động của mình tại các nước thành viên EU hoặc tại các quốc gia trong danh sách đen về “thiên đường thuế” của EU. Bồ Đào Nha, nước đang giữ chức Chủ tịch luân phiên 6 tháng đầu năm của EU, đã ca ngợi nghĩa vụ báo cáo công khai theo từng quốc gia là một bước tiến lớn đối với việc thu thuế.

 Liên minh châu Âu sẽ mạnh tay ngăn chặn các công ty đa quốc gia trốn thuế. Ảnh: Reuters

Trong những năm qua, việc các tập đoàn lớn dùng nhiều mánh khóe để trốn thuế là một vấn đề khiến giới lãnh đạo EU “đau đầu”. Theo Bộ trưởng Kinh tế Bồ Đào Nha Pedro Siza Vieira, nạn trốn thuế khiến EU thiệt hại khoảng 50 tỷ euro mỗi năm. Các biện pháp minh bạch về thuế của EU lần đầu tiên đã được đề xuất sau một loạt vụ bê bối tài chính quốc tế được tiết lộ trong các cuộc điều tra lớn như LuxLeaks và Hồ sơ Panama. Tháng 4-2016, sau khi xuất hiện vụ rò rỉ Hồ sơ Panama, trong đó Hiệp hội Các nhà báo điều tra quốc tế phanh phui một hệ thống trốn thuế quy mô toàn thế giới, EU đã lên ý tưởng lập một danh sách chung về các “thiên đường thuế”. Những nước trong danh sách “thiên đường thuế” có một điểm chung là đều không áp thuế hoặc áp mức thuế rất thấp, sử dụng chính sách bí mật trong việc cung cấp thông tin về đối tượng nộp thuế. Bởi vậy, đó là nơi nhiều tập đoàn lớn hay tìm đến để trốn thuế.

Thỏa thuận về các biện pháp minh bạch về thuế khắt khe hơn đối với những “người khổng lồ” được các quan chức EU công bố trong bối cảnh các nước thành viên Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) đang đàm phán để đi đến một thỏa thuận quốc tế về một mức thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu để ngăn chặn các tập đoàn lớn chuyển lợi nhuận sang các nơi đánh thuế thấp. Theo Bloomberg, động lực hướng tới một thỏa thuận như vậy đã được thúc đẩy bởi đề xuất áp đặt mức thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu là 15% của Tổng thống Mỹ Joe Biden.

Dù đã được các nhà đàm phán của EU và EP nhất trí, nhưng thỏa thuận này vẫn cần được EP chính thức phê chuẩn tại một cuộc họp toàn thể cũng như phải nhận được sự chấp thuận của Hội đồng châu Âu trước khi được ban hành thành luật. Sau đó, các quốc gia thành viên sẽ có 18 tháng để thông qua thành luật quốc gia. Tuy vậy, với việc đưa ra những biện pháp minh bạch về thuế chặt chẽ hơn đối các công ty đa quốc gia, EU đang khẳng định quyết tâm của khối trong cuộc chiến chống trốn thuế trên toàn cầu. Ông Pedro Siza Vieira nhận định, trong bối cảnh cộng đồng thế giới đang cố gắng khắc phục hậu quả của đại dịch Covid-19, điều quan trọng hơn bao giờ hết là đòi hỏi sự minh bạch tài chính thực sự.

LÂM ANH