Tin giả tràn lan không gian mạng

“Cơn bão” tin giả, thông tin sai lệch và thông tin gây hiểu nhầm đang lan truyền về cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2024 ở quy mô chưa từng có, nhất là qua các mạng xã hội X, Facebook và Tiktok, đang làm gia tăng nghi ngờ về sự liêm chính của quá trình bầu cử khi hàng triệu người dân đi bỏ phiếu. 

Theo Bloomberg, không khó để tìm thấy hình ảnh giả mạo về các lá phiếu bị hủy và các báo cáo giả mạo về những địa điểm bỏ phiếu bị đóng cửa trên các nền tảng mạng xã hội. Mới nhất, vào cuối tuần qua, Cộng đồng tình báo Mỹ cho biết trong một tuyên bố chung rằng “các tác nhân gây ảnh hưởng” từ nước ngoài đã tạo ra một đoạn clip giả cho thấy một người nhập cư Haiti tuyên bố rằng mới đến Mỹ 6 tháng trước, đã có quốc tịch Mỹ và đã bỏ phiếu bầu Tổng thống Mỹ.  

Đáp lại, các quan chức bầu cử hàng đầu ở bang Georgia khẳng định đoạn clip này rõ ràng là giả mạo và đánh giá đây là một minh chứng cụ thể về “thông tin sai lệch có mục tiêu”. Hay như người dùng mạng xã hội đã phát hiện một video giả mạo được cho là quay cảnh người dân bang chiến địa Pennsylvania xé nát các lá phiếu. 

The Washington Post cũng phát hiện một video giả thu hút hàng triệu lượt người xem, cho thấy phiếu bầu cho cựu Tổng thống Donald Trump bị tiêu hủy tại Pennsylvania. Cục điều tra liên bang Mỹ (FBI) sau đó xác nhận đây chỉ là một sản phẩm ngụy tạo. 

Ngày càng có nhiều lo ngại về tin giả, thông tin sai lệch và thông tin gây hiểu nhầm sẽ có tác động tiêu cực đến cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2024. Ảnh: Bloomberg

Các nhóm bảo vệ quyền bỏ phiếu tại Mỹ đã cảnh báo rằng việc cố tình lan truyền tin đồn và thông tin sai sự thật có thể khiến người dân quyết định không bỏ phiếu hoặc không tin tưởng vào tính toàn vẹn của cuộc bầu cử. Theo bà Carah Ong Whaley tại Issue One, một tổ chức nghiên cứu phi đảng phái tập trung vào chính sách bầu cử của Mỹ, luôn có thông tin sai lệch trong các cuộc bầu cử. Tuy nhiên, vào mùa bầu cử năm nay, thông tin như vậy đang ở quy mô mà theo bà là chưa từng có.

Trong một ví dụ khác, Bloomberg cho biết, mới đây xuất hiện một video cho rằng đảng Dân chủ đã ngăn cản người dân bỏ phiếu tại quận Bucks, bang Pennsylvania. Tuy nhiên, các viên chức địa phương cho biết đây là những người xếp hàng để nộp đơn xin bỏ phiếu qua thư, song họ đã được thông báo ngắn gọn rằng họ không thể được sắp xếp do nhầm lẫn. Quận Bucks khẳng định cử tri vẫn có cơ hội đến lấy phiếu trực tiếp hoặc được gửi qua đường bưu điện. Vậy mà ngay cả với lời giải thích đó, video gây hiểu lầm này vẫn tiếp tục lan truyền, và một số người cáo buộc chính quyền bang can thiệp vào cuộc bầu cử. 

Hàng triệu cử tri Mỹ đã lựa chọn đi bỏ phiếu sớm trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2024. Ảnh: Brookings Institution

Mặt khác, tin đồn về những người không phải công dân Mỹ dự định đi bỏ phiếu cũng là chủ đề gây tranh cãi. Theo Viện Đối thoại Chiến lược (ISD), một tổ chức phi lợi nhuận của Mỹ ủng hộ các chính sách chống chủ nghĩa cực đoan, một mạng lưới các tài khoản mạng xã hội giả mạo ẩn danh trong những tuần gần đây dưới dạng công dân nước ngoài tuyên bố công khai rằng họ có kế hoạch bỏ phiếu trong cuộc bầu cử. Các bài đăng này thu hút tới hơn 11,7 triệu lượt xem.

Trong khi đó, The New York Times lo ngại rằng, nhờ vào sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo (AI), các nội dung này có thể nhanh chóng lan truyền tới hàng triệu người chỉ với vài thao tác đơn giản, tạo nên bức tranh nhiễu loạn về cuộc bầu cử.  

Tác động khó lường - Sụt giảm niềm tin

Mặc dù tác động của những câu chuyện giả mạo đối với hành vi của cử tri rất khó định lượng, nhưng số liệu thăm dò cho thấy niềm tin vào kết quả bầu cử đã giảm đáng kể so với hai cuộc bầu cử gần đây nhất của Mỹ. 

Theo một cuộc thăm dò của Gallup công bố vào tháng 9 vừa qua, 28% đảng viên Cộng hòa cho biết họ tin tưởng vào độ chính xác của kết quả trên toàn quốc, giảm so với mức 44% vào năm 2020 và 55% vào năm 2016. Trong số những người theo đảng Dân chủ, 84% cho biết họ tin tưởng vào kết quả bầu cử, tăng so với mức 76% vào năm 2020 nhưng giảm nhẹ so với mức 85% vào năm 2016.

Bên cạnh đó, chỉ có 70% người ủng hộ đảng Cộng hòa tin tưởng vào tính toàn vẹn của lá phiếu tại địa điểm bỏ phiếu đặt ở địa phương của họ, qua đó cho thấy sự thiếu niềm tin tương đối vào kết quả trên toàn quốc. 

Tin giả và thông tin sai lệch gây nhầm lẫn có thể ảnh hưởng đến quyết định của cử tri. Ảnh: OPB

Bộ Tư pháp Mỹ cũng phát hiện nhiều các trang web giả mạo bắt chước các cơ quan truyền thông uy tín như Washington Post và Fox News, nhưng lại đăng tải nội dung chỉ trích chính quyền một cách vô căn cứ.

“Tin giả và thông tin sai lệch, gây nhầm lẫn thực chất chẳng có ý nghĩa gì cả. Tuy nhiên, chúng vẫn đang lan truyền và tác động phần nào đến niềm tin của cử tri vào tiến trình bầu cử”, Bloomberg dẫn lời Giáo sư William Pelfrey Jr. tại Đại học Virginia Commonwealth (Mỹ). Ông nhấn mạnh rằng vấn nạn này không chỉ khiến cử tri bối rối, mà còn đào sâu sự chia rẽ trong xã hội, làm lung lay niềm tin vào hệ thống bầu cử.

Để giảm thiểu tin giả, thông tin sai lệch và thông tin gây hiểu nhầm nhằm làm mất uy tín của cuộc bầu cử, các cơ quan chính phủ Mỹ đã vào cuộc. Theo Reuters, Cơ quan An ninh quốc gia Mỹ (NSA), FBI và Cơ quan An ninh cơ sở hạ tầng và an ninh mạng Mỹ (CISA) đã ban hành thông báo, cảnh báo về vấn đề này.

MINH ANH

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc tế xem các tin, bài liên quan.