Ngay từ khi dịch bệnh bùng phát, giới hoạt động bảo vệ môi trường, giới kinh tế, giới chính trị Pháp đã có nhiều cuộc vận động để kế hoạch chấn hưng kinh tế hậu Covid-19 phải gắn liền với nỗ lực chuyển đổi sang “nền kinh tế xanh”. Vào đầu tháng 5, gần 100 lãnh đạo các tập đoàn hàng đầu nước Pháp đã ký một lá thư đăng công khai trên Báo Le Monde kêu gọi chính phủ hãy đặt môi trường vào trung tâm của kế hoạch phục hồi kinh tế.
Như thể đáp lại lời kêu gọi trên, Tổng thống Emmanuel Macron mới đây đã công bố kế hoạch lịch sử khi bỏ hơn 8 tỷ euro giúp ngành công nghiệp ô tô nước này vượt qua cuộc khủng hoảng hiện nay và trở thành nước đi đầu châu Âu về ô tô chạy bằng điện. Tổng thống E.Macron cho biết, trong khoản 8 tỷ euro nói trên, 1 tỷ euro sẽ dùng để khuyến khích người tiêu dùng mua ô tô điện và xe lai (chạy cả xăng và điện) nhằm đạt mục tiêu sản xuất 1 triệu ô tô “xanh” mỗi năm. Cùng với việc đầu tư cho sản xuất, chính phủ sẽ tạo động lực mua sắm cho khách hàng với những khoản trợ cấp lên tới hàng nghìn euro cho mỗi cá nhân, công ty mua xe điện hoặc đổi từ xe chạy xăng sang xe ít xả khí thải hơn.
Theo nhà lãnh đạo Pháp, kế hoạch trên nhằm bảo vệ việc làm trong ngành công nghiệp xe hơi vốn đang đối mặt với một trong những cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nhất lịch sử và cũng để bảo vệ “chủ quyền công nghiệp ô tô” của Pháp. Ông khẳng định đây là kế hoạch cho tương lai của ngành chế tạo ô tô trong thế kỷ 21.
Chẳng lạ gì khi kế hoạch hấp dẫn này nhận được sự chào đón của giới chức ngành công nghiệp sản xuất ô tô. Phát biểu trên Đài Phát thanh Info của Pháp, Chủ tịch Hiệp hội Ô tô Pháp Luc Chatel đánh giá kế hoạch đã đặt ra mục tiêu mới đầy tham vọng cho ngành công nghiệp xe hơi nước này.
Pháp vốn là quê hương của các thương hiệu xe hơi nổi tiếng như Renault, Citroen và Peugeot nhưng doanh số và doanh thu của ngành công nghiệp này đã giảm khoảng 80% do ảnh hưởng từ lệnh phong tỏa toàn quốc kéo dài hai tháng qua nhằm ngăn chặn dịch Covid-19 lây lan. Vì lẽ đó, kế hoạch giải cứu của Chính phủ Tổng thống E.Macron được giới doanh nghiệp ví như “chiếc máy trợ thở” cho ngành chế tạo xe hơi Pháp. Quan trọng hơn, kế hoạch này cũng cho thấy chính phủ đã rất linh hoạt trong việc biến thách thức thành cơ hội khi tận dụng cuộc khủng hoảng do đại dịch Covid-19 gây ra để thúc đẩy mô hình kinh tế bền vững, thân thiện môi trường.
Thực tế, không riêng Pháp, nhiều quốc gia châu Âu cũng đang theo đuổi mục tiêu “phục hồi xanh” sau đại dịch. Hồi tháng 4 vừa qua, các bộ trưởng của 11 quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU), 79 nghị sĩ cùng 37 tổng giám đốc, 28 hiệp hội doanh nghiệp châu Âu đã cùng cam kết thành lập Liên minh Phục hồi kinh tế xanh hậu đại dịch Covid-19, với mong muốn “xây dựng và chia sẻ tư duy về các kế hoạch đầu tư xanh hậu khủng hoảng do đại dịch Covid-19” và đề xuất “các giải pháp đầu tư cần thiết và gắn với các cam kết về khí hậu”. Ông Pascal Canfin, Chủ tịch Ủy ban Môi trường tại Nghị viện châu Âu, nơi đề ra sáng kiến thành lập liên minh này, cho biết: “Chúng tôi lựa chọn tăng cường sự chuyển đổi về sinh thái ngay khi tái đầu tư vào nền kinh tế. Cùng nhau chiến đấu, chúng ta sẽ vượt qua được cả hai cuộc khủng hoảng: Khủng hoảng do đại dịch Covid-19 và khủng hoảng khí hậu”.
Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu suy thoái, khi GDP của khu vực eurozone được dự báo có thể giảm tới 7,7% trong năm nay, việc đầu tư đủ mức cho công cuộc chuyển đổi sang "kinh tế xanh" quả là điều vô cùng nan giải. Song, các chuyên gia cho rằng đây là thời khắc quyết định sự chuyển mình của nền kinh tế nếu các quốc gia tận dụng tốt cơ hội lồng ghép ưu tiên về môi trường trong kế hoạch cải tổ sau đại dịch. “Cuộc khủng hoảng gây ra bởi đại dịch đem tới một cơ hội: Các gói cứu trợ không chỉ giúp phục hồi kinh tế ngày hôm nay mà còn giúp chúng ta xây dựng một nền kinh tế thân thiện với môi trường hơn trong tương lai, có khả năng chống chịu trước các cơn bão dịch bệnh và tập trung vào lợi ích của con người”, bà Christiana Figueres, nguyên Thư ký điều hành của Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (UNFCCC) khẳng định trong bài đăng mới đây trên tờ The Guardian.
BẢO CHÂU