Tuy nhiên, Bộ Khuyến khích đạo đức và Ngăn ngừa tật xấu của Taliban mới đây đã ban hành sắc lệnh yêu cầu Nafisa cùng hàng triệu phụ nữ trên khắp quốc gia Tây Nam Á “tốt nhất là nên ở nhà”. Nếu vẫn muốn ra ngoài, họ phải che mặt hoàn toàn và trùm kín từ đầu đến chân.

“Taliban không có kế hoạch nào cho sự phát triển của Afghanistan ngoài việc áp đặt các hạn chế đối với phụ nữ”, Nafisa ngán ngẩm cho biết.

Các quy định hạn chế mới yêu cầu phụ nữ phải mặc loại trang phục che kín từ đầu tới chân, chỉ có thể nhìn qua một lớp vải thưa ở phần mắt (burqa) hoặc che toàn bộ, chỉ chừa đôi mắt (niqab). Trong đó, burqa từng được coi là biểu tượng cho giai đoạn cầm quyền hà khắc đầu tiên của Taliban, giai đoạn 1996-2001.

leftcenterrightdel
 Các quy định hạn chế mới yêu cầu phụ nữ phải mặc loại trang phục che kín từ đầu tới chân, chỉ có thể nhìn qua một lớp vải thưa ở phần mắt (burqa) hoặc che toàn bộ, chỉ chừa đôi mắt (niqab). Ảnh: AP

Ngoài ra, người thân là nam giới của phụ nữ, như cha hoặc chồng, có thể phải đối mặt với hình phạt, bao gồm cả án tù, nếu không tuân thủ quy tắc ăn mặc trên. Hầu hết phụ nữ Afghanistan đội khăn trùm đầu, nhưng nhiều người như Nafisa sinh sống tại các thành phố lớn trước đây thường chỉ trùm tóc chứ không phải cả mặt.

Sau 20 năm bạo lực liên miên, người dân Afghanistan hy vọng hòa bình cuối cùng sẽ lập lại, các gia đình có thể đoàn tụ bên nhau, đặc biệt là phụ nữ được tôn trọng những quyền cơ bản và có chỗ đứng xứng đáng trong xã hội. Quả thực, sau khi giành quyền tái kiểm soát Kabul, Taliban từng cam kết bảo vệ nữ quyền trong “khuôn khổ của đạo Hồi”, bao gồm việc bảo đảm sự tham gia của phụ nữ trong việc điều hành đất nước.

Tuyên bố này thể hiện rằng, Taliban nỗ lực xây dựng hình ảnh mới ôn hòa và thân thiện hơn trong mắt người dân Afghanistan và cộng đồng quốc tế. Cuối năm ngoái, Taliban còn thừa nhận rằng, phụ nữ không phải là tài sản và không thể bị ép buộc kết hôn.

Vậy nhưng, những động thái đó chỉ là vỏ bọc bên ngoài nhằm che đi những tư tưởng trọng nam khinh nữ vốn tồn tại lâu nay của Taliban. Các chính sách ngày càng cứng rắn, cực đoan đối với phụ nữ và trẻ em gái trở thành lời nhắc nhở về sự khác biệt giữa những lời hứa hẹn của Taliban với thực tại khi chiến tranh đã qua đi.

Thời gian gần đây, Taliban đã áp đặt hàng loạt lệnh cấm với nữ giới, đơn cử như: Không cho phép phụ nữ di chuyển trên quãng đường xa trừ khi có người thân là nam giới hộ tống, không cho phép nhiều phụ nữ đi làm trở lại hay trẻ em gái tiếp cận giáo dục trung học, các kênh truyền hình được yêu cầu ngừng phát sóng những bộ phim và vở kịch có sự tham gia của diễn viên nữ, phóng viên nữ phải đội khăn trùm đầu khi lên hình... 

Các tay súng Taliban cũng thường lang thang trên đường phố để tìm cớ tra hỏi, đe dọa và đánh đập phụ nữ vì mặc quần áo sặc sỡ, quần jean hoặc đi ra ngoài mà không có nam giới đi cùng.

Liên hợp quốc (LHQ) nhiều lần cảnh báo, Afghanistan đang phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ, đe dọa các quyền lợi cơ bản nhất của người dân. Đặc biệt, nhiều phụ nữ và trẻ em gái ở Afghanistan không được bảo đảm các quyền mà họ đã nỗ lực đạt được trong hai thập kỷ qua.

Tại phiên khai mạc của Ủy ban Địa vị phụ nữ của LHQ vào giữa tháng 3 vừa qua, Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres nhấn mạnh, phụ nữ và trẻ em gái phải là trung tâm, người dẫn đường để tạo nên một tương lai bền vững cho tất cả mọi người trên thế giới.

Với việc Taliban ngày càng đưa ra các biện pháp kiểm soát khắc nghiệt đối với cuộc sống của phụ nữ, “cơn ác mộng” với nữ giới Afghanistan lại quay trở lại khiến giấc mơ của phụ nữ và trẻ em gái nước này tan vỡ. “Taliban vẫn như xưa và thậm chí còn đối xử tồi tệ hơn đối với phụ nữ.

Thật không may, họ học được cách đeo “chiếc mặt nạ tốt” để đánh lừa thế giới”, Arab News dẫn lời GS Nilofar Akrami tại Đại học Kabul (Afghanistan) nhận định.

VĂN HIẾU