QĐND Online - Chiến tranh đã lùi xa, nhưng ký ức của một thời vượt qua muôn trùng con sóng dữ, sự kiểm soát, truy kích gắt gao của địch để mở đường, vận chuyển vũ khí, hàng hóa, kịp thời chi viện cho chiến trường Khu 5 và Tây Nguyên… vẫn vẹn nguyên trong tâm trí các cựu thủy thủ Đoàn tàu không số khi trở lại Vũng Rô. Những ký ức hào hùng của thế hệ cha anh năm xưa luôn là niềm tự hào, ngưỡng mộ của thế hệ trẻ hôm nay. Đó là những gì chúng tôi cảm nhận được từ cuộc hội ngộ đầy xúc động của các nhân chứng ở bến Vũng Rô.

Các cựu thủy thủ Đoàn tàu không số giao lưu với tuổi trẻ huyện Đông Hòa (Phú Yên).

 

Ký ức của những người trong cuộc

Trong số các đại biểu là cựu thủy thủ của “Đoàn tàu không số” tham dự Hành trình theo dấu tích Đường Hồ Chí Minh trên biển - Học kỳ trên biển, có ông Hoàng Gia Hiếu, 66 tuổi, phường Ngọc Hải (Đồ Sơn-TP Hải Phòng). Trở lại Vũng Rô, mảnh đất đã từng chở che, cưu mang mình, cựu thủy thủ tàu 41 rất xúc động. Thăm khu di tích Vũng Rô, ông Hiếu tay run run, mắt ngấn lệ khi thắp nén hương tưởng nhớ các đồng đội đã anh dũng ngã xuống nơi đây. Đi trên cầu cảng kiên cố, ông Hiếu bồi hồi nhớ lại:

- Tôi nhận nhiệm vụ là thủy thủ tàu 41 khi tròn 20 tuổi. Chuyến đầu tiên tàu chúng tôi xuất phát vào Vũng Rô ngày 28-11-1964. Tàu của chúng tôi đã vận chuyển được 3 chuyến vũ khí, hàng hóa vào đây. Kỷ niệm đáng nhớ nhất của tôi vẫn là chuyến đầu, anh em làm nhiệm vụ ở bến cứ ôm lấy chúng tôi rồi khóc, phải mất rất lâu mọi người mới lại bắt tay vào công việc chuyển vũ khí lên bờ. Sau gần 50 năm trở lại, tôi rất vui vì được gặp lại các đồng đội và thấy Vũng Rô đã nhiều đổi thay. Chính nơi này, năm nào chỉ là một vũng âm u rậm rạp giờ đã thành bến cảng lớn và khu nuôi tôm quy mô của ngư dân mang lại hiệu quả kinh tế cao cho địa phương.

Nói về những kỷ niệm của mình trong những năm tháng làm nhiệm vụ trên con tàu 41, người con của quê hương Tuy Hòa (Phú Yên), ông Hồ Đắc Thạnh, Anh hùng LLVT nhân dân, nguyên Thuyền trưởng Tàu 41, xúc động kể:

- Mỗi lần chúng tôi lên đường là một lần hiểu rõ những khó khăn, thử thách, hy sinh đang chờ ở phía trước; có thể chết do bão gió, hay khi trạm trán với địch. Để không lộ bí mật về con đường, chúng tôi luôn đấu tranh để chiến thắng ngay bản thân mình, gác lại hết những riêng tư, không cho bạn bè người thân biết mình làm nhiệm vụ gì. Có lần khi tàu chúng tôi đi ngang qua vùng biển Đà Nẵng thì xuất hiện 2 chiếc tàu của địch tuần tra cứ bám riết, hướng mũi súng, pháo về phía tàu chúng tôi. Lúc đó, chúng tôi giả là những người dân đánh cá, xuống khoang mang cá lên phơi, nướng cá uống rượu, cười đùa trên boong tàu. Thấy vậy địch liền bỏ đi.

Việc mở bến, mở đường vận chuyển vũ khí vào Khu 5 cuối năm 1964 thành công có ý nghĩa vô cùng to lớn, đã chi viện kịp thời, tạo điều kiện cho các lực lượng vũ trang quân khu mở hoạt động Đông Xuân 1964-1965 giành thắng lợi. Trận tiến công vào khu An Lão (Bình Định) diệt 618 tên địch, 1 chi đội xe bọc thép M113, làm tan rã 13 trung đội dân vệ, bắn rơi 1 máy bay, thu 300 súng, giải phóng vùng đất có 15 nghìn dân.

Các tình nguyên viên tham gia ngày hội "Tuổi trẻ với biển đảo quê hương"

 

Tuổi trẻ nối tiếp chiến công

Tự hào, ngưỡng mộ với truyền thống cha anh và không khuất phục khó khăn, thử thách - đó là điều mà chúng tôi cảm nhận được từ niềm nhiệt huyết các đại biểu trẻ tuổi tham gia Đoàn hành trình. Bởi vậy, dù vượt qua chặng đường hơn 700 hải lý, mệt vì say sóng, nhưng khi lên bờ, đến đâu các bạn trẻ đều nhiệt tình hòa mình vào các hoạt động giao lưu cùng tuổi trẻ địa phương, lập nên những kỷ lục khẳng định trí tuệ, sức trẻ, sáng tạo. Bạn Huỳnh Thị Phương Linh, cán bộ đoàn Viện Kiểm sát Hà Nội, chia sẻ: “Được trải nghiệm cuộc sống, sinh hoạt trên tàu, tham gia các hoạt động như thi vận chuyển hàng lên tàu, chinh phục Mũi Đại Lãnh, xác định các điểm cập bến đường Hồ Chí Minh trên biển trên bản đồ…đã giúp chúng em hiểu hơn về cuộc sống, khó khăn, gian khổ do đặc điểm nhiệm vụ của những thủy thủ Đoàn tàu không số năm xưa. Qua lần trải nghiệm này, chúng em đã được trang bị thêm nhiều kiến thức cần thiết khi đi biển và quan trọng hơn là tạo cho mỗi người có bản lĩnh trước khó khăn, thử thách”.

Trong buổi thi vẽ tranh với chủ đề biển đảo, tuy cách thể hiện hình thức khác nhau, nhưng qua các tác phẩm của mình hầu hết các bạn trẻ trong đoàn hành trình đã thể hiện rõ quan điểm mong muốn việc bảo vệ chủ quyền và xây dựng vùng biển, đảo phải có sự chung tay của toàn xã hội, trong đó thanh niên là lực lượng nòng cốt. Bạn My Lăng, phóng viên Báo Tuổi trẻ, cùng các bạn trong nhóm đã hoàn thành bức họa với chủ đề “Tình yêu thăng hoa”. Đó là một không gian của Trường Sa không chỉ xanh, sạch, đẹp mà còn có cả những khu khách sạn, trường đại học, siêu thị ...rất hiện đại.

Qua bức tranh này, em muốn gửi đến các bạn trẻ thông điệp rằng, mỗi tấc đất, vùng trời, vùng biển, đảo hôm nay có được là nhờ công lao to lớn phải trả bằng xương máu của các thế hệ cha anh. Bởi vậy, ở nơi đảo xa rất cần được mọi người quan tâm. Nhất là các bạn trẻ phải biết, hiểu về cuộc sống ở các vùng biển, đảo Việt Nam và có những việc làm thiết thực hơn, trách nhiệm hơn để xây dựng đất nước ta ngày càng giàu mạnh”, bạn My Lăng bày tỏ.

Bài và ảnh: Duy Hồng-Trọng Hải