QĐND - Trong bài hát "Tiếng đàn Ta-lư" của nhạc sĩ Huy Thục có câu "Đồn Tà Cơn hôm nào bốc cháy, đồi Động Tri xác Mỹ chất đầy"... Đơn vị lập nên chiến công tại đồi Động Tri là Đại đội 9, thuộc Tiểu đoàn 6 (Trung đoàn 95, Sư đoàn 325). Công tác trinh sát nắm địch tại đồi Động Tri diễn ra khá đặc biệt.
Cứ điểm Động Tri nằm trên Điểm cao 1090 (miền tây Quảng Trị), do một đại đội biệt kích Mỹ đóng giữ, là vị trí tiền tiêu ngoài cùng của hàng rào điện tử Mắc Na-ma-ra. Địch gọi Động Tri là "con mắt" của Khe Sanh. Tháng 6-1967, thực hiện chủ trương "vừa chiến đấu, vừa rèn luyện bộ đội", chỉ huy Trung đoàn 95 quyết định giao Tiểu đoàn 6 tiến công Động Tri. Sau khi nhận nhiệm vụ, tổ trinh sát của tiểu đoàn khẩn trương lên đường với quyết tâm rất cao... Nhưng mấy ngày trôi qua, dù đã nỗ lực nhiều, lương thực mang theo sắp hết mà vẫn chưa thể tiếp cận được mục tiêu, vì quanh căn cứ quân địch bố trí rất nhiều vật cản, mìn rải dày đặc đến mức chuột chạy qua cũng nổ. Mìn phát sáng, đèn pha quét liên tục suốt đêm, trời lại mưa gió... Cả tổ đang lo lắng chưa biết phải tiếp cận bằng cách nào thì vào một đêm, nghe thấy tiếng ù ù và một con trăn gió theo lòng khe đá hẹp, sâu trườn xuống, lạ thay không một tiếng nổ, không một quả mìn phát sáng. Tổ trinh sát nhanh chóng nhận định, kẻ địch ngại lòng khe rậm rạp, lắm rắn rết, sâu bọ... nên không xuống rải mìn, đây là sơ hở của chúng. Theo lòng khe ấy, tổ trinh sát đã thực hành trinh sát theo lối “trăn trườn” vào tiếp cận nghiên cứu, vẽ sơ đồ mục tiêu...
Do nắm chắc tình hình địch, nên đơn vị xây dựng kế hoạch chiến đấu hợp lý, tăng cường các loại hỏa lực tiêu diệt lô cốt. Vài ngày sau, vẫn theo lòng khe đá ấy, Đại đội 9 đã bí mật cơ động lực lượng, tiếp cận mục tiêu, bất ngờ nổ súng... Quân địch hốt hoảng, rối loạn, chống trả yếu ớt, hơn 100 tên địch bị tiêu diệt, chỉ có 7 tên sống sót chạy xuống sân bay dưới chân đồi Động Tri. Cứ điểm được xây dựng rất kiên cố của chúng nhanh chóng bị san phẳng. Chiến công này thể hiện sự mưu trí, thông minh, ý chí quyết tâm cao của bộ đội ta. Đại đội 9 đã được tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng ba.
Lê Văn Giang