2,4-DNR là nguyên liệu chính để sản xuất nhiều loại thuốc hỏa thuật dùng trong quân sự và dân sinh. Các phương pháp tổng hợp 2,4-DNR đang sử dụng hiện nay có nhược điểm là sinh ra nhiều chất thải độc hại gây ô nhiễm môi trường. Khắc phục hạn chế này, Tiến sĩ Phạm Duy Nam và các cộng sự thuộc Trung tâm nhiệt đới Việt - Nga đã nghiên cứu thành công quy trình tổng hợp 2,4-DNR thân thiện môi trường, không phát sinh sản phẩm phụ độc hại.

Quy trình tổng hợp 2,4-DNR thân thiện môi trường như sau: Tổng hợp hợp chất trung gian từ nguyên liệu đầu; dùng chất ôxi hóa và chất xúc tác thích hợp để ôxi hóa hợp chất trung gian thành sản phẩm. Qua nghiên cứu, thí nghiệm các tác giả đã tìm ra điều kiện tối ưu để tổng hợp 2,4-DNR: Dùng metyl etyl xeton làm dung môi phản ứng; nồng độ hợp chất trung gian là 100gam/lít; nồng độ chất xúc tác là 10 gam/lít; nồng độ chất ôxi hóa là 25gam/lít; nhiệt độ phản ứng 780C. Hiệu suất phản ứng tổng hợp đạt 50%. Quá trình tổng hợp 2,4-DNR không dùng axit do đó không gây phát sinh khí thải NO2 và các loại axit thải HNO3 và H2SO4. Mặt khác dung môi và chất xúc tác sau phản ứng được thu hồi dễ dàng, giảm thiểu sự phát thải hóa chất độc hại.

Trung Kiên