Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, tàu, thuyền hai đáy được sử dụng rất phổ biến và đây là một nghệ thuật độc đáo của quân và dân ta. Những chiếc tàu, thuyền sắt hai đáy được sử dụng phổ biến trong những đoàn tàu không số vận chuyển hàng và vũ khí từ Bắc vào Nam trên tuyến đường Hồ Chí Minh huyền thoại trên biển.

 Tàu, thuyền được làm hai đáy để che mắt địch. Đáy thứ nhất chứa vũ khí, rất kín đáo, khi thuyền di chuyển nó nằm sâu dưới nước. Đáy thứ hai chứa ngư lưới cụ đánh cá để ngụy trang. Và có khi ngay dưới lớp đáy thứ hai ngụy trang ngư lưới cụ ấy là súng tiểu liên AK, súng máy 12,7mm, thuốc nổ… để sẵn sàng chiến đấu trong trường hợp cần thiết. Các chiến sĩ trên thuyền mặc đồ bà ba đóng giả thành ngư dân đánh cá. 

Những chiếc tàu, thuyền hai đáy đầu tiên được chất đầy vũ khí xuất phát từ Hải Phòng rồi hướng thẳng ra hải phận quốc tế để địch không nghi ngờ. Những ngày Nam tiến lênh đênh trên biển, các thủy thủ đóng vai là những ngư dân đánh cá rất giỏi. Trường hợp nếu bị lộ các thủy thủ có thể đánh đắm, hủy tàu để xóa dấu vết. Sau nhiều ngày lênh đênh trên biển, khi xác định được tọa độ, những tàu không số nhanh chóng cập bến, "chui" vào luồng lạch để chuyển vũ khí an toàn. Khi trở về, để bảo đảm tải trọng, tàu, thuyền chở đầy quả dừa nước của miền Nam. 

Tuấn Nguyễn