QĐND - Từ giữa những năm 1960, để bảo vệ an toàn cho các căn cứ, kho tàng, sân bay, bến cảng quân sự, đế quốc Mỹ đã xây dựng hệ thống hàng rào dây thép gai nhiều tầng, nhiều lớp, cài đặt xen kẽ nhiều loại mìn chống xe tăng, bộ binh và các loại vật cản khác có chiều sâu tới hàng trăm mét.

Trước sự bố phòng của địch, bộ đội ta không thể mở cửa bằng cách cắt dây thép gai và dùng bộc phá đồng loạt. Yêu cầu đặt ra là ta phải có một loại vũ khí đủ khả năng phá được hệ thống dây thép gai bùng nhùng và mìn để bộ binh nhanh chóng phát triển tiến công vào căn cứ địch. Trên cơ sở vũ khí phá rào UZE của Liên Xô, tên lửa kéo lượng nổ phá mìn của Ba Lan và nhiều lần khảo sát chiến trường, Viện Kỹ thuật quân sự đã xây dựng được mô hình kết cấu của hệ thống tên lửa phá rào. Hệ thống gồm một động cơ tên lửa, giá phóng tên lửa, dây cáp, dây mềm chịu lực kéo, lò xo, cọc neo các ống bộc phá chứa thuốc nổ mạnh và các móc buộc vào dây cáp mềm. Năm 1969, hệ thống tên lửa phá rào được thiết kế và chế tạo xong gọi là FRA. Hệ thống dùng động cơ tên lửa ĐKB làm động lực kéo, khi chiến đấu, một đầu dây cáp buộc cố định vào hàng rào, đầu còn lại buộc cố định vào động cơ tên lửa và điểm hỏa. FRA phá được hàng rào dây thép gai trên mặt đất có độ dốc từ 180 đến 200, mở cửa rộng từ 5-6m, có thể phá sạch mìn và rào chiều sâu từ 70-75m. FRA có cấu tạo theo dạng giàn phóng. Khi phát hỏa, động cơ tên lửa kéo theo một dây cáp mềm gắn liền với hàng chục ống bộc phá bay về phía trước. Đến cự ly đã định, cả động cơ tên lửa và toàn bộ số ống bộc phá bị cọc neo giữ lại, theo quán tính số bộc phá được rải đều trên diện rộng và phát nổ. Ngoài khả năng phá tung các hàng rào bùng nhùng, FRA còn làm kích nổ các loại mìn trên đường nó đi qua.

FRA được trang bị cho bộ đội ở chiến trường Bắc Quảng Trị. Ngày 30-3-1972, phát FRA đầu tiên đã mở đường qua toàn bộ chiều sâu hệ thống chướng ngại bảo vệ cao điểm 544, mở màn cho chiến dịch. Sau đó, hai phát FRA đã được sử dụng để đánh vào cứ điểm Ái Tử. Tuy có sơ suất trong việc bố trí đội hình, nhưng cả hai phát đều bay đúng hướng, phá sạch chướng ngại, mở cửa rộng 4m và bộ binh đã xung phong qua cửa mở.

NHẬT HÀ