Tên lửa Đờ-vi-na, diệt máy bay RB-66

Dựa vào thế mạnh đó, địch thường huênh hoang RB-66 là đối thủ bất khả xâm phạm. Nhưng “vỏ quýt dày có móng tay nhọn”, theo chỉ thị của Tư lệnh Quân chủng Phòng không-Không quân, Thượng tá, Phó Tham mưu trưởng Quân chủng Nguyễn Quang Tuyến nghiên cứu nhận thấy RB-66 tuy có nhiều điểm mạnh, nhưng cũng có nhiều chỗ yếu cơ bản, tổ chức cơ động tên lửa ra vòng ngoài bí mật phục kích nhất định ta sẽ tiêu diệt được RB-66 vì nó bay ở độ cao 100.000m, tốc độ 220m/s, đường bay ổn định, phải bay lượn vòng ở một khu vực nhiều lần, khi bay vào khu vực nhạy cảm, cánh sóng phát nhiễu ngóc lên cao, tạo ra khu mù RB-66 bị hở sườn. Tiểu đoàn 72 thuộc Trung đoàn 285 được lệnh cơ động phục kích ở trận địa Võ Thanh, Thái Nguyên.

Đúng 8 giờ ngày 20-7-1966, Tiểu đoàn 72, do Tiểu đoàn trưởng Nguyễn Lan cùng kíp chiến đấu nghiên cứu quy luất, kiên trì cảnh giới, phát hiện được tín hiệu mục tiêu loại lớn. Thờiđiểm xuất hiện mục tiêu rất nhanh, phải chớp lấy, lệnhphóng 2 quả đạn, tiểuđoàn bắn rơi tại chỗ một máy bay trinh sát điện tử RB-66. Đây là chiếc máy bay RB-66 bị bắn rơi đầu tiên trên bầu trời miền Bắc. Từ đó RB-66 không dám vào gần mà chỉ bay ở vòng ngoài cách Hà Nội 140 đến 160km.

14 giờ ngày 04-02-1967, Tiểu đoàn 89, Trung đoàn 274 phục kích bí mật ở trận địa Na Tề, huyện Na Rì, Bắc Kạn. Dưới sự chỉ huy của Đại úy Nguyễn Xuân Dương, sĩ quan điều khiển Đào Tiến Anh và các trắc thủ Hà, Tạo, Mùi , bằng phương pháp bắn thích hợp lại phóng 2 quả đạn, bắn rơi tại chỗ một chiếc RB-66, tiêu diệt và bắt sống 6 giặc lái (đây là chiếc RB-66 thứ 2 bị bắn rơi).

15 giờ 20 phút ngày 02-4-1972, Tiểu đoàn 64, Trung đoàn 236 phục kích ở trận địa Mễ Tre 1, Vĩnh Linh dưới sự chỉ huy của Đại úy, Tiểu đoàn trưởng Phạm Trương Uy, sĩ quan điều khiển Lê Văn Khánh cùng các trắc thủ Thị, Thạ, Xuân, rất nhanh chớp thời cơ hiếm hoi, khiđịch bộc lộ tín hiệu, lệnhphóng 2 quả đạn bằng phương pháp điều khiển ba điểm, bắn rơi chiếc RB-66 thứ ba.

Tháng 7-1967, không quân nhân dân cũng bắn rơi một chiếc RB-66 ở Ngọc Lạc, Lang Chánh, Thanh Hóa. Chiến công bộ đội tên lửa và không quân nhân dân bắn rơi 4 máy bay trinh sát điện tử RB-66 hiện đại bậc nhất của không lực Hoa Kỳ, tiêu diệt và bắt sống hơn 20 tên giặc lái là một kỳ tích tô thắm truyền thống quyết chiến, quyết thắng của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng. Điều đó minh chứng tên lửa Đờ-vi-na ( SAM-2), do Liên Xô chế tạo có đủ khả năng, sức mạnh, cộng với tinh thần dũng cảm, mưu trí, sáng tạo của cán bộ, chiến sĩ tên lửa Việt Nam, có thể hạ gục tất cả các loại máy bay tối tân, hiện đại nhất của không lực Hoa Kỳ, như máy bay không người lái tầng cao (BQM), máy bay cánh cụp cánh xòa (F111), máy bay trinh sát điện tử RB-66 và sau này là máy bay chiến lược B52 v.v..

Đại tá TRẦN XUÂN KHUYẾN