QĐND Online- Ngày 19-5-1959, Đoàn vận tải quân sự 559 được thành lập. Ngày đầu, lực lượng nòng cốt gồm có 2 tiểu đoàn: Tiểu đoàn 301 và Tiểu đoàn 603.
301 là tiểu đoàn vận tải đường bộ do Đại úy Chu Đăng Chữ và Đại úy Nguyễn Danh chỉ huy. Tiểu đoàn có nhiệm vụ mở đường bộ vào Nam.
Tiểu đoàn 603 do đồng chí Hà Văn Xá làm Tiểu đoàn trưởng; Thượng úy Lưu Đức làm Chính trị viên Tiểu đoàn đóng quân ở xã Thạch Trạch, Bố Trạch, Quảng Bình, bên bờ sông Gianh.
Tiểu đoàn 603 được giao nhiệm vụ nghiên cứu và thực hiện ý đồ của Tổng Quân ủy Trung ương: Chi viện vũ khí cho chiến trường bằng đường biển.
Để giữ bí mật nhiệm vụ, tiểu đoàn được gọi bằng tên thông thường "Tập đoàn đánh cá sông Gianh.
Khi Tiểu đoàn 301 mở đường bộ vượt sông Bến Hải thì Tiểu đoàn 603 bắt đầu làm doanh trại, sắm lưới, đóng thuyền và...tập đi biển.
 |
Những con tàu bí mật trên đường chi viện miền Nam (ảnh Internet) |
Tiểu đoàn 603 có hai đại đội: Đại đội 1 do Trung úy Nguyễn Bất làm đại đội trưởng; Trung úy Đông Yên làm Chính trị viên. Đại đội 2 do Trung úy Lê Quang làm đại đội trưởng, Trương Kia làm Chính trị viên. Tiểu đoàn bộ gồm các đồng chí: Thượng úy Nguyễn Long phụ trách công tác chính trị; Đinh Trực phụ trách thuyền, buồm, dây, lưới; Chuẩn úy Nguyễn Thái và Huỳnh Trác phụ trách đóng thuyền. Hai đồng chí Thái và Trác đã nhiều năm ở biên chế đội thuyền Khu 5 nên có tay nghề, kinh nghiệm vững.
Đến bến Thanh Khê, đơn vị đóng được 4 chiếc thuyền, mỗi chiếc có trọng tải 20 tấn. Điều đặc biệt là thuyền có 2 đáy, phía trên để lưới và dụng cụ đánh cá ngụy trang, phía dưới dưới để vũ khí. Thuyền được cải trang theo đúng kiểu thuyền đánh cá của đồng bào miền Nam.
Trang bị đầy đủ, các đại đội tranh thủ ra khơi "đánh cá", thực chất là tập luyện, bồi dưỡng chính trị, xây dựng quyết tâm cho các thuyền viên, quyết vượt qua gian khổ, chấp nhận hy sinh vì nhiệm vụ.
Để chuẩn bị cho chuyến đi đầu tiên, tiểu đoàn tổ chức tổ điện đài hành quân vào Khu 5 và khi đến đèo Hải vân thì bắt được liên lạc với tiểu đoàn, xác định được địa điểm đổ hàng.
Chuyến vượt biển vào Khu 5 đã được chuẩn bị kỹ lưỡng. Phương án tác chiến đặt ra: 1: Nếu hàng cập bến an toàn sẽ hủy tàu và thủy thủ quay ra theo đường bộ. 2: nếu lạc đường, lạc hướng thì thả hàng xuống biển để giữ bí mật con đường. Nếu bị địch phát hiện, cho nổ mìn phá hủy tàu.
Cuối năm 1959, mọi công tác chuẩn bị cho chuyến vượt biển đầu tiên đã hoàn tất. Chuẩn bị sẵn sàng xuất kích....
Kỳ 3: Chuyến xuất kích đầu tiên bất thành.
QĐND Online.