QĐND - Vào cuối những năm 1960, ở chiến trường miền Nam, bộ đội và lực lượng vũ trang nhân dân ta có nhu cầu rất lớn về trang bị vũ khí bộ binh hỏa lực mạnh để đánh xe cơ giới và các phương tiện chiến tranh của địch. Đáp ứng yêu cầu đó, Cục Quân giới tổ chức lực lượng cán bộ kỹ thuật cùng với Nhà máy Z1 nghiên cứu thiết kế, cải tiến súng máy 12,7mm thành súng bắn phát một để tác chiến với các phương tiện cơ giới.

Trên cơ sở loại súng 12,7mm có trong trang bị của quân đội ta do các nước anh em viện trợ; nghiên cứu nguyên lý cấu tạo của loại súng PTRO 14,5mm kiểu năm 1941, nhóm nghiên cứu của Cục Quân giới đã thiết kế hộp nòng, khóa nòng, cơ cấu tiếp đạn mới. Súng cải tiến còn có chân súng thiết kế theo kiểu chân súng RPK. Sau khi chế tạo theo mẫu thiết kế cải tiến, súng bắn được phát một. Thử nghiệm súng, ở cự ly từ 800m đến 1.200m, súng tiêu diệt mục tiêu hiệu quả, đạn có khả năng xuyên thủng tấm thép CT-3 dày 25mm ở cự ly 500m.

Sau khi thử nghiệm ổn định, Nhà máy Z1 cải tiến hàng loạt súng 12,7mm, nhanh chóng vận chuyển đưa vào chiến trường trang bị cho các đơn vị bộ đội chủ lực, bộ đội địa phương và lực lượng vũ trang miền Nam. Súng 12,7mm bắn phát một đã tiêu diệt nhiều xe cơ giới, ca nô và một số loại phương tiện chiến tranh của Mỹ và Quân đội Sài Gòn, đạt hiệu suất chiến đấu cao. Đặc biệt là súng 12,7mm cải tiến đã tham gia chiến đấu rất hiệu quả trong chiến dịch Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1968 của quân và dân ta.

ĐỨC GIANG